Sindrom iritabilnog creva čest je poremećaj koji zahvata debelo crevo. Znaci i simptomi uključuju grčeve, bolove u trbuhu, nadutost, gosove, proliv ili zatvor. Samo mali broj ljudi sa ovim problemom ima ozbiljne znakove i simptome. Neki ljudi mogu kontrolisati svoje simptome regulišući ishranu, način života i stres. Teži simptomi mogu se lečiti lekovima. Nervozna creva ne uzrokuju promene u crevnom tkivu niti ovo stanje povećava rizik od raka debelog creva.
Šta dovodi do sindroma nervoznih creva?
Precizan uzrok nije poznat. Faktori koji igraju ulogu uključuju:
- Mišićne kontrakcije u crevima. Zidovi creva obloženi su slojevima mišića koji se kontahuju dok provode hranu. Kontrakcije koje su jače i traju duže od uobičajene mogu uzrokovati pojavu gasova, nadutosti i proliva.
- Nervni sistem.Loše koordinisani signali između mozga i creva mogu dovesti do toga da vaše telo preterano reaguje na promene koje se obično događaju u probavnom procesu, što rezultira bolom, prolivom ili zatvorom.
- Teška infekcija.Ovaj sindrom se može razviti nakon ozbiljnog napada dijareje (gastroenteritisa) uzrokovanog bakterijama ili virusom.
- Stres u ranom životu. Ljudi izloženi stresnim događajima, posebno u detinjstvu, imaju više simptoma.
Simptomi iritabilnog kolona
Znakovi i simptomi variraju, ali obično su prisutni duže vreme i najčešći su:
- Bol u trbuhu, grčevi ili nadutost
- Promene u izgledu creva
- Učestalost stolica
*Ozbiljniji znakovi i simptomi uključuju:
- Gubitak težine
- Proliv noću
- Rektalno krvarenje
- Anemija s nedostatkom gvožđa
- Neobjašnjivo povraćanje
- Poteškoće u gutanju
- Trajna bol koju ne ublažava ispuštanje gasa ili pražnjenje creva
Faktori rizika
Mnogi ljudi imaju povremene znakove i simptome. Veća je verovatnoća da ćete imati sindrom ako:
- Starosno doba. Češće se javlja kod osoba mlađih od 50 godina.
- Porodična istorija. Geni mogu igrati ulogu, kao i zajednički faktori u porodičnoj okruženju ili u kombinaciji gena i okoline.
- Anksioznost, depresija ili drugi problem sa mentalnim zdravljem.
Dijagnoza sindroma iritabilnog kolona
Ne postoji test za konačnu dijagnozu. Dobro uzetom anamnezom i pregledom lekar može isključiti određene bolesti poput celijakije.
Nakon što se isključe druga stanja, vrše se sledeći dijagnostički postupci:
- Kolonoskopija
- RTG ili CT skeniranje. Ovi testovi daju slike vašeg trbuha i karlice
- Laboratorijski testovi mogu uključivati:
- Testovi na netoleranciju na laktozu. Laktaza je enzim potreban za probavu šećera koji se nalazi u mlečnim proizvodima. Ako ne proizvodite laktozu, možda ćete imati problema sličnih onima koje uzrokuje sindrom nervoznih creva
- Ispitivanja stolice. Ako imate hroničnu dijareju, stolicu možete pregledati na bakterije ili parazite
Terapija
Lečenje je usredsređeno na ublažavanje simptoma kako bi pacijet mogao da živi što normalnije.
Prva linija terapije je isključivanje svih faktora rizika. Kod blagih simptoma, stanje se može popraviti regulisanom ishranom.
Kod izraženijih simptoma terapija je simptomatska i primenjuje se sledeće:
Dodaci vlaknima, laksativi, lekovi protiv dijareje, antiholinergični lijekovi za ublažavanje bolova i grčeva u crevima, triciklični antidepresivi, lekovi protiv bolova. Pregabalin (Lyrica) ili gabapentin (Neurontin) mogu ublažiti jak bol ili nadutost.
