Covid 19 nije samo stanje pluća već bolest ozbiljno narušava i moždane funkcije Foto: Shutterstock
Koliko mozak može da ostari mozak nakon teškog oblika covid 19 infekcije istraživali su naučnici sa University of Liverpool koji su u revolucionarnoj studiji otkrili dugoročne kognitivne efekte kod pacijenata koji su preležali tešku infekciju korona virusom. Istraživači su do ovih važnih saznanja došli poredeći njihovo stanje posle oporavka sa ubrzanim starenjem.
Kako bi bolje osvetlili neposredan i dugoročni uticaj covid 19 na mozak preduzeti su novi istraživački koraci u najvećoj studiji u Velikoj Britaniji do sada. Tako su naučnici sa University of Liverpool saznali da je kod pacijenata, koji su imali ozbiljnu covid 19 infekciju, bio smanjen volumen mozga i bio im je povećan protein za oštećenje mozga, naglašavajući ozbiljan i trajan uticaj virusa na zdravlje mozga.
Objavljena 23. septembra u časopisu Nature Medicine, studija istraživača sa University of Liverpool, King’s College London i University of Cambridge, pokazuje da 12 do 18 meseci nakon hospitalizacije zbog covid 19, pacijenti imaju lošiju kognitivnu funkciju od učesnika u kontrolnim grupama. Važno je da su ovi nalazi u korelaciji sa smanjenim volumenom mozga u ključnim oblastima na skeniranju, odnosno magnetnoj rezonanci, kao i dokazima o abnormalno visokim nivoima proteina oštećenja mozga u krvi.
Zapanjujuće je da je kognitivni pad nakon covid 19, uočeni u ovoj studiji, bili ekvivalentni dvadesetogodišnjem normalnom starenju. Važno je naglasiti da se radi o pacijentima koji su iskusili covid 19, čije stanje je zahtevalo bolničko lečenje, a ovi rezultati ne bi trebalo da se previše generalizuju na sve ljude koji su bili zaraženi korona virusom. Međutim, skala deficita u svim testiranim kognitivnim veštinama i veze sa moždanim oštećenjem tokom skeniranju mozga i krot testove krvi, pružaju najjasniji dokaz do sada da covid 19 može da ima značajan uticaj na zdravlje mozga i uma dugo nakon oporavka od respiratornih problema.
Nova studija je deo Kliničke neuronaučne studije covid 19 (COVID-CNS) University of Liverpool, koja se bavi kritičnom potrebom da se razumeju biološki uzroci i dugoročni ishodi neuroloških i neuropsihijatrijskih komplikacija kod hospitalizovanih pacijenata sa covid 19.
Autorka studije dr Greta Wood sa University of Liverpool kaže da „nakon hospitalizacije sa covid 19 mnogi ljudi prijavljuju stalne kognitivne simptome, koji se često nazivaju „moždana magla“.
– Međutim, bilo je nejasno da li postoje objektivni dokazi kognitivnog oštećenja i, ako postoje, da li postoje biološki dokazi o oštećenju mozga, i što je najvažnije da li se pacijenti vremenom oporave. U ovom najnovijem istraživanju proučavali smo 351. pacijenta sa covid 19 kojima je bila potrebna hospitalizacija sa i bez novih neuroloških komplikacija. Otkrili smo da su i oni sa i bez akutnih neuroloških komplikacija usled covid 19 imali lošiju spoznaju nego što bi se očekivalo za njihov uzrast, pol i nivo obrazovanja, na osnovu 3.000 kontrolnih subjekata – naglasila je dr Wood.
Profesor Benedict Michael sa University of Liverpool podseća da covid 19 nije samo stanje pluća, jer – česti su oni pacijenti koji su imali mnogo težak oblik infekcije i zbog toga imaju komplikacije na mozgu.
– Ovi nalazi ukazuju na to da hospitalizacija osoba sa covid 19 može da dovede do objektivno merljivih kognitivnih padova koji se mogu identifikovati čak 12 do 18 meseci nakon hospitalizacije. Uporni kognitivni padovi bili su prisutni kod hospitalizovanih osoba sa kliničkim neurološkim komplikacijama i bez njih, što ukazuje da sam covid 19 može da izazove kognitivno oštećenje bez postavljanja neurološke dijagnoze – ističe profesor Michael navodeći da kada se sagledaju biomarkeri oštećenja moždanih ćelija u krvi i smanjeni volumen regiona mozga na MRI snimku to znači da postoje merljivi biološki mehanizmi koji podržavaju otkrića nove studije.
– Sada naša grupa radi na tome da otkrije da li mehanizmi koje smo identifikovali u covid 19 takođe mogu da budu odgovorni za slične nalaze kod drugih teških infekcija, kao što je grip – najavio je profesor Michael.