Rana dijagnostika i dostupnost savremenih terapija ključni za izlečenje raka bubrega

Rak bubrega svake godine odnese hiljade života širom sveta, a u Srbiji se dijagnostikuje između 850 i 900 novih slučajeva godišnje. Najveći problem je što bolest najčešće prolazi bez simptoma, pa se kod velikog broja pacijenata otkriva tek u odmakloj fazi

Karcinom bubrega čini 3–4 odsto svih maligniteta, sa nešto većom učestalošću kod muškaraca nego kod žena. Najčešće se javlja u šestoj i sedmoj deceniji života, ali poslednjih godina primećen je i porast obolevanja kod mlađih generacija.

Simptomi raka bubrega

Preporučujemo

Najpoznatiji simptomi uključuju:

• krv u mokraći,
• bol u slabinskoj regiji,
• tumor koji se može napipati.

Međutim, ovi znaci prisutni su kod manje od 10 odsto pacijenata, zbog čega je bolest poznata kao „tihi ubica“.

Zašto je rana dijagnostika ključna

– Karcinom bubrega spada u bolesti koje se teško mogu prepoznati na osnovu simptoma, i zato su preventivni pregledi od presudne važnosti. Za razliku od raka prostate, kod koga se koriste tumorski markeri, za karcinom bubrega ne postoje ni markeri ni biomarkeri. Zato se ključna dijagnostika zasniva na ultrazvučnim pregledima, jer je to metoda kojom se ovaj karcinom može lako otkriti u ranoj fazi – ističe prof. dr Zoran Džamić, direktor Klinike za urologiju Univerzitetskog kliničkog centra Srbije.

On dodaje da redovni ultrazvuk povećava broj otkrivenih slučajeva i time šanse za izlečenje. Hirurgija je i dalje osnovni način lečenja, bilo potpunim uklanjanjem bubrega (radikalna nefrektomija) ili, kada je moguće, operacijom koja čuva organ (nefron-sparing).

Nažalost, u trenutku postavljanja dijagnoze, kod čak 30 odsto pacijenata već postoje metastaze, a dodatnih 30 odsto razvije metastatsku bolest u prvoj godini.

Lično iskustvo pacijenta

Mnogi pacijenti prvi put za svoju bolest saznaju slučajno, tokom rutinskog ultrazvuka. To se dogodilo i Aleksandru Hajdukoviću iz Beograda:

– Redovno sam išao na preglede i upravo na jednom ultrazvuku otkrivena je promena na bubregu. Usledile su dve operacije i dijagnoza trećeg stadijuma karcinoma bubrega. Zahvaljujući programu donacije dobio sam mogućnost da primam adjuvantnu imunoterapiju, koja podiže imunitet i pomaže organizmu da se izbori sa preostalim kancerogenim ćelijama. Ono što me je najviše dirnulo jeste posvećenost lekara i medicinskih sestara. Zato smatram da je važno da ovaj lek postane dostupan većem broju pacijenata – rekao je Hajduković.

Terapije koje produžavaju i čuvaju kvalitet života

Nakon operacije, adjuvantna imunoterapija je nova i važna opcija u lečenju visokorizičnog raka bubrega, jer smanjuje rizik od povratka bolesti i razvoja metastaza. Ipak, u Srbiji je ona trenutno dostupna samo kroz donaciju.

Veliki iskorak u lečenju donele su i ciljane terapije, koje su u Srbiji dostupne već 14 godina preko RFZO. Imunoterapija je deo zvaničnog lečenja, ali tek u drugoj terapijskoj liniji. Za razliku od sveta, gde su kombinovane terapije postale standard i značajno produžile život obolelima, one kod nas još uvek nisu dostupne.

Uloga udruženja pacijenata

– Iskustvo naših članova pokazuje koliko je rano otkrivanje karcinoma bubrega presudno za uspešno lečenje. Nažalost, bolest najčešće protiče bez simptoma, pa je preventivni pregled jedini način da se otkrije na vreme. Naša misija je da pacijenti u Srbiji imaju jednake šanse kao oboleli u razvijenim evropskim zemljama – ističe Marko Đurić, predsednik Udruženja pacijenata „Urotakt“.

Udruženje naglašava da dostupnost savremenih terapija ne znači samo produženje života, već i njegovo očuvanje u kvalitetnom i dostojanstvenom obliku.