Zapaljenske bolesti creva (IBD) najčešće se razvijaju između 20. i 30. godine života. Pacijenti se svakodnevno suočavaju sa izuzetno neprijatnim simptomima koji ih isključuju iz socijalnog života ali i svakodnevnih obaveza. Izloženi su hronično prvenstveno velikom broju nekontrolisanih i hitnih stolica (čak i do 20), krvarenju iz creva, gubitku težine, visokoj temperaturi i bolu u stomaku.
O Kronovoj bolesti i ulceroznom kolitisu se govori nedovoljno, ne samo zbog neprijatnih simptoma. Tu je i često nerazumevanje kome su pacijenti izloženi čak i od strane najuže porodice, prijatelja i radnog okruženja. Bolest neretko ne bude prepoznata na vreme, pa se dijagnoza čeka i dugi niz godina.
Zapaljenske bolesti creva i trudnoća su veliki, ali dostižan izazov za lekare
Udruženje za Kronovu bolest i ulcerozni kolitis (UKUKS) na Svetski dan IBD ističe još jednu važnu temu: planiranje porodice za mlade žene sa ovim bolestima. Svoje iskustvo je prenela Olivera Ivanović iz Užica koja je, uz dijagnozu Kronove bolesti u 40.godinama života rodila bebu. Statistika kaže da se kod gotovo 50 odsto pacijentkinja dijagnoza postavi u reproduktivnom periodu ili adolescenciji.
– Ukoliko i dođe do trudnoće, vođenje i lečenje pacijentkinja sa zapaljenskim bolestima creva praktično predstavlja jedan težak kompromis između činjenice da bolest može da ima nepovoljan uticaj, pored ostalog i zbog korišćenja neophodnih lekova. Međutim, podaci i rezultati iz svetskih ali i naših studija daju nam za pravo da kao jedan od naših glavnih zadataka bude motivacija ovih mladih žena da planiraju porodicu i trudnoću. Ukoliko se ostvare uslovi, koji su jasno definisani zdravstvenim preporukama, trudnoća se može odvijati i voditi kao i u opštoj populaciji. Zato se ovim pacijentkinjama jednostavno ne sme uskratiti prilika da budu majke – rekao je dr Zoran Milenković, gastroenterolog u KBC „Dragiša Mišović“.
Kako funkcioniše inovativna biološka terapija u lečenju zapaljenskih bolesti creva
Zapaljenske bolesti creva su hronične i doživotne. Takva je i terapija. Kod nas je dostupno više terapijskih opcija, od konvencionalne, preko imuno supresivne, do najnovije – biološke.
– Inovativna biološka terapija podrazumeva primenu lekova koji su usmereni na dejstvo citokina koji učestvuju u imunološkom odgovoru. Citokin se normalno nalazi u našem organizmu, a uz ostale faktore podstiče razvoj upale. Njegovim blokiranjem može da se zaustavi proces zapaljenja. U našim kliničkim centrima ovaj oblik terapije uvodi se kada pacijent ne reaguje na doatadašnje konzervativne vidove. Za lečenje ulceroznog kolitisa se u Srbiji od prošle godine se može dobiti i još jedan inovativni lek. Spada u grupu malih molekula. Trudimo se da inovativnom terapijom u referentnim centrima dovedemo bolest u mirnu fazu kod pacijenata sa težim formama bolesti – reči su Ass. dr Srđana Markovića, gastroenterologa u KBC “Zvezdara”.
Srbija prati najnovije standarde terapija, IBD sestre važna karika u lancu lečenja
Prema rečima dr Željka Popadića, zamenika direktora Sektora za lekove i farmakoekonomiju u RFZO, broj pacijenata koji primaju biološku terapiju za zapaljenske bolesti creva u Srbiji trenutno prelazi 1.600. Važno je, prema njegovim rečima, istaći da RFZO prati najnovije trendove u protokolima lečenja. Poštuju se preporuke struke i osluškuju potrebe pacijenata.
Fokus ovogodišnjeg Svetskog dana su i IBD sestre. Na ulicama Beograda, Kragujevca, Niša i Novog Sada u prilici smo da vidimo bilbordi sa licima IBD sestara koje se brinu o obolelima od zapaljenskih bolesti creva u Srbiji.
– Sestre su važna spona između IBD pacijenata i lekara. U neprekidnom smo kontaktu sa obolelima, bilo to u ambulantama, dnevnim bolnicama, putem davanja terapije, do čestih hospitalizacija. Naša uloga kao IBD sestara je da uz aplikaciju i administraciju biološke terapije, pacijentima u daljim savetovanjima što detaljnije damo i pojasnimo sve neophodne informacije – rekla je Dušica Ostojić, IBD sestra u KBC „Zemun“.
