Minimalno invazivne operacije pluća odavno nisu novost, a u Klinici za grudnu hirurgiju Instituta za plućne bolesti Vojvodine ovakav način operisanja raka pluća postao je bezmalo rutinski. Upravnik Klinike profesor dr Ivan Kuhajda kaže kako se sada umesto reza od 20 cm, pravi rez od tri cm, između rebara, sa strane, te je lakši i postoperativni tok i oporavak bolesnika.
Moguća operacija jednog segmenta plućnog režnja
Ono što rade od pre nekoliko godina je da na ovaj način mogu da operišu i samo jedan segment plućnog režnja, što su prvi u Srbiji počeli da primenjuju baš na ovoj Klinici. Prema rečima dr Kuhajde, postoperativni oporavak je brži, pacijent ide kući drugi dan nakon operacije, brže se vraća svakodnevnim aktivnostima, manje je bolova nakon intervencije, a lakše je i lekarima.
VATS lobektomije
– Operacija traje obično oko jednog sata, a bolje je preživljavanje. Na ovaj način može da se izvadi sve što treba, od tumora, dela pluća, pa do limfnih čvorova. Naši lekari su se usavršavali za ovu intervenciju u Španiji, Kini, Mađarskoj, Slovačkoj i Sloveniji. Ove VATS lobektomije (video-asisistirana torakoskopska hirurgija), mi jedini radimo u Vojvodini, a radimo i segmentne resekcije pluća, takođe videotorokoskopski – ispričao je dr Kuhajda i dodao da se sve ove intervencije rade besplatno, odnosno pacijenti ih dobijaju o trošku RFZO, ukoliko imaju uput.
Pošteda zdravog dela pluća
Kako objašnjava sagovornik eKlinika portal prof. dr Ivan Kuhajda, levo plućno krilo ima dva režnja, a desno tri i ovim intervencijama može da se radi bilo koji režanj, odnosno može da se stigne do svakog režnja. Svaki režanj sastoji se segmenata, te se prilikom izvođenja segmentnih resekcija radi samo segment režnja i time se pošteđuje zdravi deo pluća.
– Kroz mali rez može da se izvadi i celo plućno krilo, što se u praksi ređe radi, a jedan od benefita ove vrste operacija je što se ne šire rebra. Takođe, rez je mali, pa je i tu i estetski benefit. Operacije se rade i kod starijih i mlađih osoba, a iskustvo je pokazalo da se stariji ljudi veoma brzo oporavljaju nakon ovih intervencija. Osim raka pluća, na ovaj način se operišu pluća i kada nisu u pitanju karcinomi, kao što je infekcija plućne maramice, tumor sredogruđa, kao i operacije prekomernog znojenja – navodi dr Kuhajda.
Specijalno dizajnirani instrumenti
Za ovu operaciju potrebni su specijalno dizajnirani instrumenti, koje je Institut sam nabavio, kao i video stub sa endokamerom, ali i stepler, koji je skupa mašina neophodna za videohirurgiju, koja pravi mehaničke šavove.
Ove inovativne metode ne mogu da se rade u svim situacijama, tako da su neizvodljive kod karcinoma koje je iznad treće grupe, ali i kada dođe do izražene upale, te pluća srastu sa grudnim košem i kod velikih tumora.
Mali tumori otkriveni skrining programom
Dr Kuhajda podseća da Pokrajinski sekretarijat za zdravstvo radi projekat skrininga za rano otkrivanje raka pluća, te navodi da su u okviru tog skrininga pronađeni tumori pluća od 10 ili 15 mm, koji se ne bi videli na rendgenu. Oko 90 odsto pacijenata otkrivenih u okviru skrininga su uspeli da operišu minimalno invazivnom hirurgijom. Oni koji su otkriveni u kasnijem stadijumu su inoperabilni.
– Operisali smo pacijenta koji je imao tumor od 15 mm i nakon dva dana od operacije ga pustili kući. Ranije su pacijenti ostajali u bolnici od sedam do 10 dana od intervencije. Pacijenti dolaze jedan dan pre operacije, a brzo idu kući – istakao je dr Kuhajda.
Pacijenti se brzo vraćaju svojim uobičajenim poslovima
Prema njegovim rečima, Institut za plućne bolesti radi minimalno invazivne procedure od 1996. godine, kada su se radile različite biopsije, ali ističe da su anatomske resekcije pluća, lobektomije tim video torakoskopskim pristupom, počeli da rade od 2018. godina. I ove intervencije rade svi hirurzi Klinike za grudnu hirurgiju.
Osim što pacijenti nakon ove operacije brzo idu kući, njima je potrebno i manje lekova protiv bolova, manje uzimaju antibiotike i brzo ponovo postaju radno sposobni posebno naglašava naš sagovornik.
– Godišnje u Institutu uizvedemo oko 500 anatomskih resekcija tumora, od čega VATS metodom uradimo oko 130 do 140 pacijenata tokom godine – kaže na kraju razgovora za portal eKlinike prof. dr Ivan Kuhajda.
