Dr Ivan Čurić: Ni pojava leukocita u urinu, poznata kao piurija, takođe nije pokazatelj da li se radi o simptomatskoj, odnosno asimptomatskoj bakteriuriji Fotomontaža: Shutterstock/Ivan Čurić/privatna arhiva
Asimptomatska bakteriurija predstavlja prisustvo bakterija u ispravno uzetom uzorku urina kod pacijenta koji nema simptome i znake urinarne infekcije. Reč je o specifičnoj pojavi koja za posledicu često ima bakterijsku rezistenciju.
Zašto je bitno napraviti razliku između simptomatske i asimptomatske pojave bakterija u mokraći?
– Asimptomatska pojava bakterija u mokraći ili asimptomatska bakteriurija se ne leči izuzev u pojednim slučajevima. Lečenje asimptomatske infekcije dovodi do neželjenih pojava kao što je bujanje rezistentnih mikroorganizama, kako kod individue tako i u široj populaciji. Rezistencija bakterija na antibiotike je veliki i rastući problem. Takođe, zloupotreba antibiotika dovodi i do nastanka Clostridium dificile infekcija i povećanja njene učestalosti – objašnjava u razgovoru za eKlinika portal dr Ivan Čurić, nefrolog i kardiolog.
Prema rečima našeg sagovornika, ono što najčešće pravi zabunu kod samih pacijenata jesu simptomi urinarne infekcije koji, kada se pojave, obuhvataju – otežano i/ili učestalo mokrenje, bol i pečenje pri mokrenju, bol iznad pubične kosti ili krstima, povišenu temperaturu, jezu i groznicu. Kod asimptomatske bakteriurije ovi simptomi izostaju.
Međutim, doktor naglašava da ni pojava leukocita u urinu, poznata kao piurija, takođe nije pokazatelj da li se radi o simptomatskoj, odnosno asimptomatskoj bakteriuriji.
Kako kaže, asimptomarska bakteriurija je vrlo česta, i učestalost raste sa godinama. Kod osoba starijih od 65 godina procenjena je na više od 15 odsto populacije, a kod starijih od 80 godina i do 40/50 procenata. Najčešće izolovana bakterija je Ešerihija koli (Escherichia coli).
Da bi se uopšte postavila dijagnoza bakteriurije potrebno je, naglašava dr Čurić adekvatno uzorkovanje urina:
– Daje se čist, srednji mlaz mokraće. Kod muškaraca, to je jedan uzorak sa jednom vrstom bakterija u količini od 100 000 CFUs po ml, a kod žena dva uzorka. Preporuke navode nekoliko grupa pacijenata kod kojih je indikovano lečenje asimptomatske bakteriurije. To su trudnice, pacijenti koji će biti podvrgnuti invazivnim urološkim procedurama, kao i pacijenti nakon transplantacije bubrega u prvih 30 do 90 dana nakon transplantacije.
Bakterijska rezistencija podrazumeva otpornost mikroorganizama na antibiotike. Stečena otpornost bakterija na asimptomatsku bakteriuriju razvija se primarno zbog neracionalne upotrebe antibiotika.
– Na primer, tokom pandemije covid 19 masovno je propisivana antibiotska terapija ambulantnim pacijentima iako se, po svestskim statistikama, bakterijska superinfekcija kod teških slučajeva koji su hospitalno lečeni javljala do 5 odsto, a kod lakših ambulantnih slučajeva bila zanemarljiva. Upotreba antibiotika mora biti racionalna i ciljana – daju se samo kada su potrebni i vremenski ograničeno. Posledica bakterijske rezistencije su infekcije multirezistentnim sojevima koje onda nemamo čime da lečimo – precizira sagovornik eKlinika portala.
Dr Čurić još jednom naglašava da je u ovakvim slučajevima osnovno razlučiti, odnosno odvojiti urinarnu infekciju od asimptomatske bakteriurije.
– Urinarna infekcija osim laboratorijskih abnormalnosti podrazumeva i simptome i znake infekcije. Nalaz bakterija u urinu sa ili bez leukociturije a bez simptoma i znakova je asimptomatska bakteriurija i leči se isključivo u ranije navedenim slučajevima – ističe dr Ivan Čurić u razgovoru za eKlinika portal.