Bolesti mrežnjače odnose se na oboljenje zadnjeg sloja oka. Foto: Shutterstock
Bolesti mrežnjače odnose se na oboljenje zadnjeg sloja oka. Naime, svetlost ulazi u oko kroz rožnjaču i kroz otvor u centru šarenice koji se zove zenica, a sočivo fokusira svetlost na mrežnjaču. Bolesti mrežnjače može da utiče na bilo koji deo mrežnjače, uključujući i makulu, središnji deo mrežnjače koji nam omogućava da vidimo na daljinu. Važno je bolest otkriti na vreme i lečiti jer može da izazove slepilo ili oslabi vid.
Lečenje zavisi od vrste retinalne bolesti. U zavisnosti od stanja, lečenje može da zaustavi bolest ili je uspori koliko brzo se pogoršava. Opcije lečenja su hirurške procedure, laserski tretmani i injekcije lekova u ili oko očiju. Međutim, razvoj novih metodologija lečenja došao je do toga da kapi za oči mogu da zamene injekcije za oči u slučaju bolesti mrežnjače. Naime, nova studija istraživača sa Columbia University Irving Medical Center, objavljena u Frontiers in Neuroscience, pokazuje da bi kapi za oči koje su razvili mogle da budu efikasnija i prijatnija terapija za uobičajenu očnu bolest koja se trenutno leči injekcijama u oko.
Studija je otkrila da je eksperimentalni tretman kapi za oči bio dvostruko efikasniji od standardne terapije injekcijama u smanjenju otoka i poboljšanju protoka krvi unutar retine miševa sa okluzijom retinalne vene. Kapi za oči su takođe sprečile neurone (fotoreceptore) u mrežnjači da se pogoršaju i očuvale vizuelnu funkciju tokom vremena, dok standardne injekcije nisu imale efekta ni na jedno ni na drugo.
Okluzija retinalne vene (RVO), bolest oka koja pogađa do 2 odsto ljudi starijih od 40 godina, javlja se kada se vena u retini oka blokira, što dovodi do otoka oka, upale, oštećenja mrežnjače i gubitka vida. Standardna terapija podrazumeva ubrizgavanje u oko inhibitora vaskularnog endotelnog faktora rasta (anti-VEGF) koji smanjuje oticanje. Terapija može da poboljša vid, ali pacijenti sa značajnim oštećenjem mrežnjače, zbog poremećenog protoka krvi često imaju loše rezultate.
– Terapija za anti-VEGF pomogla je mnogim ljudima sa okluzijom retinalne vene, ali faktor straha, zbog toga što se lek iglom ubrizgava direktno u oko, uzrokuje da mnogi ljudi odlažu lečenje, što može da dovede do oštećenja mrežnjače. Postoji način da se pomogne većem broju ljudi sa ovom bolešću koja je vodeći uzrok slepila širom sveta – objašnjava profesorka patologije, ćelijske biologije i neurologije na Columbia University dr Carol M. Troy.
Kapi za oči sadrže eksperimentalni lek koji blokira kaspazu-9, enzim koji pokreće ćelijsku smrt, a laboratorija profesorke Carol Troy otkrila je da je on preaktivan u krvnim sudovima povređenim okluzijom retinalne vene.
– Smatramo da kapi za oči poboljšavaju zdravlje krvnih sudova u mrežnjači, što zatim smanjuje toksičnu signalizaciju, koja oštećuje neurone mrežnjače i dovodi do gubitka vida – navela je dr Maria I. Avrutsky, prva autorka studije koja je istraživanje sprovela u laboratoriji profesorke Troy.
Buduće studije imaju za cilj pripremu za testiranje kapi za oči u kliničkim ispitivanjima na ljudima i identifikaciju dodatnih terapijskih ciljeva.
– Pronalaženje osnovnog uzroka okluzije retinalne vene je „sveti gral“, ali ako možemo bar da obezbedimo bolje simptomatsko olakšanje koje ne uznemirava pacijente, to bi bio zaista dobar početak – ističe profesorka Troy.