Izgubljeno čulo mirisa tokom covid 19 pandemije može da se vrati novim tretmanom, saopštili su članovi Radiological Society of North America (RSNA). Osobe koje su imale dugotrajni covid 19 i izgubile čulo mirisa nakon infekcije korona virusom mogle bi ponovo da vrate taj osećaj, samtraju predstavnici Radiološkog društva Severne Amerike koji su koristili minimalno invazivnu proceduru vođenu slikom, a istraživanju je predstavljeno na godišnjem sastanku RSNA.
Parosmija i fantosmija – dva poremećaja čula mirisa
Parosmija, stanje u kojem čulo mirisa više ne funkcioniše kako bi trebalo, poznati je simptom covid 19 infekcije. Nedavna istraživanja pokazala su da je oko 60 odsto pacijenata sa parosmijom obolelo od covid 19. Dok se kod većine pacijenata vremenom vraća osećaj mirisa, neki pacijenti sa dugotrajnim covid 19 stanjem nastavljaju da pate od simptoma mesecima nakon infekcije, ili čak godinama, nakon infekcije, što negativno utiče na njihov apetit i ukupni kvalitet života.
– Postcovid parosmija je uobičajena i sve više se prepoznaje. Pacijenti mogu da razviju odbojnost prema hrani i piću u kojima su nekada uživali. Poremećeno ili izgubljeno čulo mirisa takođe može da utiče na percepciju mirisa, a neki pacijenti mogu da pate od fantosmije, stanja koje uzrokuje da ljudi otkrivaju mirise, pre svega one neprijatne, kojih nema u njihovom okruženju – objašnjava dr Adam C. Zoga, profesor muskuloskeletalne radiologije na Jefferson Health Philadelphia, u Pensilvaniji.
Blok zvezdastih ganglija vraća čulo mirisa
Kako bi procenili mogući tretman za pacijente sa dugotrajnom parosmijom nakon covid 19 infekcije, istraživači su razmotrili potencijalne prednosti CT vođenog bloka zvezdastih ganglija. Deo autonomnog nervnog sistema reguliše procese kao što su – otkucaji srca, krvni pritisak, disanje i varenje. Zvezdaste ganglije su nervi na svakoj strani vrata i oni daju određene signale u glavu, vrat, ruke i deo gornjeg dela grudnog koša.
Istraživački tim je koristio blok zvezdastih ganglija, koji uključuje ubrizgavanje anestetika direktno u zvezdasti ganglion na jednoj strani vrata kako bi se stimulisao regionalni autonomni nervni sistem. Minimalno invazivna procedura traje manje od 10 minuta i nije potrebna sedacija ili intravenska analgezija. Blokada zvezdastih ganglija se sa različitim stepenom uspeha koristi za lečenje brojnih stanja – klaster glavobolje, fantomski bol u udovima, Rejnoov i Menierov sindrom, anginu i srčanu aritmiju.
– Parosmija je ranije prijavljivana kao redak poremećaj koji se javlja nakon traume mozga, operacija mozga, moždanog udara, virusnih sindroma i nekih tumora glave i vrata. Nismo bili potpuno uvereni da će procedura funkcionisati za parosmiju – istakao je dr Zoga.
Drugi tretmani do danas nisu uspeli, ali nova injekcija „radi“ – uspela je da vrati čulo mirisa
Za potrebe ove studije 54 pacijenta su upućena od specijaliste za uho, nos i grlo nakon najmanje 6 meseci post-covid parosmije koja je bila otporna na farmaceutske i lokalne terapije. CT vođenje je korišćeno za postavljanje kičmene igle na dnu vrata za injekciju u zvezdaste ganglije. Istraživači su dodali malu dozu kortikosteroida u anestetik u farmakološkom preparatu, sumnjajući da virus covid 19 može da izazove upalu nerava.
– Prvi pacijent je imao izuzetno pozitivan ishod, skoro odmah, uz kontinuirano poboljšanje do tačke razrešenja simptoma za četiri nedelje. Bili smo iznenađeni nekim ishodima, uključujući skoro 100 odsto razrešenje fantosmije kod nekih pacijenata. Međutim, drugi tretmani do danas nisu uspeli, a naša injekcija radi – navodi dr Zoga.
Praćenje je obavljeno za 37 pacijenata (65 odsto), pri čemu je 22. (59 procenata) od 37. prijavilo poboljšanje simptoma nedelju dana nakon injekcije. Ovih 22. (82 odsto) prijavilo je značajno progresivno poboljšanje mesec dana nakon procedure. Nakon tri meseca, došlo je do prosečnog poboljšanja simptoma od 49 procenata među 22 pacijenta, a 26 pacijenata vratilo se na drugu injekciju datu na drugoj strani (kontralateralno) njihovog vrata nakon najmanje šestonedeljnog intervala. Dok druga injekcija nije bila efikasna kod pacijenata koji nisu odgovorili na prvu injekciju, 86 odsto pacijenata koji su prijavili određeno poboljšanje nakon prve injekcije prijavilo je dodatno poboljšanje nakon kontralateralne injekcije. Nisu prijavljene nikakve komplikacije ili neželjeni događaji.
