Covid 19 u trudnoći može povećati rizik od autizma i razvojnih poremećaja kod dece, pokazuje novo istraživanje

Istraživanje otkriva da COVID-19 u trudnoći može povećati rizik od autizma i razvojnih smetnji kod dece – i još jednom potvrđuje koliko je zdravlje majke presudno

Novo istraživanje koje su sproveli stručnjaci iz Mass General Brigham zdravstvenog sistema u SAD pokazuje da infekcija virusom SARS-CoV-2 u trudnoći može uticati na neurološki razvoj deteta. Deca rođena od majki koje su imale covid 19 tokom trudnoće pokazala su, do treće godine života, veći rizik od razvojnih poremećaja, uključujući:

Preporučujemo





• kašnjenje u govoru,
• motoričke poremećaje,
• i simptome slične autizmu.

Rezultati su objavljeni u prestižnom časopisu Obstetrics & Gynecology, a naučnici naglašavaju da je potrebno više istraživanja, ali i da ovi nalazi „ne smeju biti ignorisani“.

COVID-19, kao i druge infekcije u trudnoći, može uticati na razvoj mozga

– Ovi nalazi pokazuju da COVID-19, poput mnogih drugih infekcija u trudnoći, može nositi rizik ne samo za majku, već i za razvoj mozga fetusa – izjavila je dr Andrea Edlow, specijalista za maternalno-fetalnu medicinu i glavna autorka studije.

Dodala je da je prevencija infekcija tokom trudnoće od suštinskog značaja, naročito sada kada se poverenje u vakcine, uključujući i one protiv COVID-19, sve više dovodi u pitanje.

Šta je poznato iz ranijih istraživanja

Ovo nije prvo istraživanje koje povezuje infekcije u trudnoći sa neurološkim poremećajima kod dece. I ranije je primećeno da aktivacija imunog sistema majke tokom trudnoće može poremetiti normalan razvoj mozga fetusa a kasnije uticati na ponašanje deteta. Eksperimenti na životinjama takođe su pokazali da upala izazvana virusnim infekcijama može promeniti razvoj moždanih struktura koje utiču na govor, emocije i kretanje.

Kako je sprovedena studija

Istraživači su analizirali podatke o 18.124 porođaja u okviru bolničkog sistema Mass General Brigham u periodu od marta 2020. do maja 2021. godine, u jeku pandemije. Upoređivali su podatke o majkama koje su imale potvrđenu infekciju COVID-19 sa onima koje nisu bile zaražene, prateći razvoj dece do treće godine života.

Rezultati su bili jasni:

Od 861 deteta čije su majke imale COVID-19 tokom trudnoće, 140 dece (16,3%) dobilo je dijagnozu nekog od razvojnih poremećaja do treće godine života. U poređenju s tim, među 17.263 dece čije majke nisu imale virus, dijagnozu je imalo 9,7% dece.

Kada su uzeti u obzir i drugi faktori (poput gojaznosti majke, socijalnog statusa, starosti i hroničnih bolesti), utvrđeno je da je rizik od razvojnih poremećaja bio za oko 29% veći kod dece čije su majke imale COVID-19.

Dečaci su bili pod većim rizikom, naročito ako je infekcija bila u trećem trimestru

Analiza je pokazala da su muška deca imala izraženiji rizik od neuroloških poremećaja od devojčica. Najveći rizik zabeležen je kada je majka obolela u trećem trimestru trudnoće, što ukazuje da kasna trudnoća predstavlja osetljiv period za razvoj mozga fetusa.

Ipak, istraživači ističu da ukupan rizik i dalje ostaje relativno nizak – većina dece rođene nakon infekcije u trudnoći razvija se potpuno normalno.

– Iako infekcija povećava verovatnoću za razvojne poteškoće, ukupni rizik za svako pojedinačno dete i dalje je mali – navodi dr Roj Perlis, koautor studije i stručnjak za psihijatriju u istoj ustanovi.

Rani signali su važni – roditelji treba da budu pažljivi i aktivni

Prva autorka istraživanja, dr Lidija Šuk, naglasila je da je rano prepoznavanje i praćenje razvoja dece od ključne važnosti.

– Razumevanje rizika ne znači strah, već priliku da roditelji blagovremeno potraže procenu i podršku ako primete kašnjenje u razvoju govora, pokreta ili socijalne interakcije – objašnjava dr Šuk.

Stručnjaci ističu da se ranim intervencijama i terapijama može značajno unaprediti razvoj deteta i sprečiti kasnije komplikacije.

Oprez, ali ne i panika

COVID-19 u trudnoći, kao i druge infekcije, može uticati na razvoj fetusa — ali to ne znači da će dete sigurno imati problem. Naučnici naglašavaju da je prevencija infekcije, pravovremeno testiranje i redovno praćenje trudnoće najbolja zaštita.

Najvažnije poruke istraživanja su:

• trudnice treba da čuvaju svoje zdravlje i imunitet,
• lekari da pažljivo prate razvoj dece rođene nakon infekcije,
• a društvo da ne širi paniku, već podršku i informisanost.

Kako kažu istraživači:

„Razumevanje rizika je prvi korak ka zdravijem početku života.“