Čak i dok pandemija covid 19 jenjava, dugotrajni covid i dalje ostaje problem javnog zdravlja Foto: Shutterstock
Prema ogromnoj studiji objavljenoj u utorak, gotovo petina pacijenata, koji su dobili infekciju covid 19, ali bez simptoma, imala je zdravstvena stanja koja se danas definišu kao „produženi covid“ (long covid) mesec dana nakon početne dijagnoze. Analiza organizacije FAIR Health obuhvatila je odštete od osiguranja od 1,96 miliona Amerikanaca – najveće populacije ikada proučavanih pacijenata sa dugim covidom, od februara 2020. do februara 2021. godine.
– Čak i dok pandemija covid 19 jenjava, dugotrajni covid i dalje ostaje problem javnog zdravlja koji pogađa mnoge Amerikance. Nalazi u našoj novoj studiji bacaju značajno svetlo na ovo novonastalo pitanje za sve pojedince koji imaju produženi covid, kao i za kreatore zdravstvene politike i istraživače – izjavio je predsednik FAIR Health Robin Gelburd.
„Long covid“ ili produženi covid se odnosi na simptome bolesti koji traju više od četiri nedelje nakon dijagnoze. Studija je otkrila da su u svim uzrastima najčešća postvirusna stanja imala sledeći redosled učestalosti: bol, poteškoće sa disanjem, visok holesterol, opšta nelagodnost i umor i visok krvni pritisak. Šanse da umru 30 dana ili više nakon prvobitne dijagnoze covid 19 bile su 46 puta veće kod pacijenata koji su hospitalizovani sa infekcijom i otpušteni, u poređenju sa onima koji nisu bili hospitalizovani. Ukupno, 0,5 odsto pacijenata sa covid 19, koji su hospitalizovani, a zatim otpušteni umrlo je 30 dana, ili više, nakon početne dijagnoze.
Dugotrajne simptome covid 19 iskusilo je 19 odsto asimptomatskih pacijenata, 30 dana od početne dijagnoze. Ta brojka je porasla na 27,5 procenata pacijenata sa covid 19 koji su bili simptomatski, ali nisu bili hospitalizovani, i 50 odsto onih koji su bili hospitalizovani. Redosled najčešćih dugotrajnih covid 19 posledica varirao je prema starosnoj grupi – na primer, u dečjoj populaciji, crevni problemi su zamenili povišeni holesterol, kao treći po učestalosti. Većina dugih stanja bila je više povezana sa ženama nego sa muškarcima – ali neka, poput srčane upale, bila su češća kod muškaraca, koji su činili 52 odsto slučajeva, dok je 48 procenata bilo kod žena. Četvrtina svih takvih slučajeva dogodila se među osobama starosti od 19 do 29 godina. Među četiri stanja mentalnog zdravlja koja su procenjena nakon 30 dana, anksioznost je bila najčešća, praćena depresijom, poremećajima prilagođavanja i tikovima.
Najveći nedostatak nove studije je što nije postojala kontrolna grupa ljudi koji nikada nisu dobili covid 19, što bi pomoglo da se utvrdi u kojoj meri je infekcija prouzrokovala novonastalo stanje kako bi se izbegla mogućnost da budu slučajni. Uzroci dugog covida, poznatog i kao dugotrajni covid, post-covid sindrom ili post-akutne posledice covid 19, ostaju nepoznati.
– Teorije uključuju upornu imunološku aktivaciju nakon akutne faze. Početno oštećenje virusa, poput oštećenja nervnih puteva, koje sporo zarasta, i uporno prisustvo virusa niskog nivoa – naveo je u ovoj studiji tim istraživača.