Do upale ili infekcije oka dolazi kada štetni patogeni ili mikroorganizmi napadnu samu očnu duplju ili regiju oko nje. Očni herpes, konjuktivitis, bakterijski keratitis… samo su neke od očnih infekcija za koje je rizik u toku leta zbog češćeg kontakta sa vodom veći.
Najčešće infekcije oka i uzroci
Infekcije najčešće pogađaju prednji deo oka – rožnjaču, ali su im podložni svi delovi. Postoji više vrsta upala oka sa različitim uzrocima, od kojih zavisi i terapijski pristup. Uzročnici infekcija oka najčešće su virusi ili bakterije, ali se mogu razviti i zbog drugih uzroka. Ukoliko poatoji sumnja na upalu ili infekciju očiju, obavezno se javite lekaru. Od najvećeg značaja je što pre početi sa lečenjem da bi se izbegle komplikacije, intenziviranje simptoma ili čak i pogoršanje ili trajno oštećenje vida. Uprkos različitim uzrocima, znaci i simptomi koji se javljaju kod infekcije oka, najčešće su slični.
Koji simptomi signaliziraju pojavu neke očne infekcije
Ukoliko osećate neki od ovih simptoma, moguće je da je u pitanju upala oka ili neka očna infekcija:
- izrazito crvenilo oka
- osetljivost na svetlost
- natečene oči (i kapci)
- iscedak iz oka
- bol u oku
- prekomerno suzne oči
- zamućen vid
- suvoća oka
- svrab
- otok oko očiju.
Vrste i pojedinačni uzročnici očnih infekcija
Medicina poznaje brojne vrste očnih infekcija među kojima su i konjunktivitis, očni herpes, bakterijski keratitis, uveitis, trahom, amebni keratitis, blefaritis, ječmenac, endoftalmitis, ulkus rožnjače, orbitalni celulitis. Simptomi mogu da variraju od osobe do osobe, u odnosu na tip i vrstu infekcije.
Očni herpes
Spada u češće infekcije oka, ali sa mogućim posledicama kakva je i trajno oštećenje rožnjače. Jedan od virusa koji izaziva očni herpes je varicella ili virus zoster. U pitanju je isti virus istom virusu, koji uzrokuje varičele. Kada „napadne“ oči, poznat je kao herpes zoster ophthalmicus. Drugi virus koji izaziva očni herpes je herpes simplex tip 1. Isti virus izaziva herpes na usnama i usnoj duplji. U slučaju infekcije oka, najčešće izaziva upalu rožnjače (herpes simplex keratitis). Očni herpes karakterišu gotovo svi simptomi tipični za infekcije oka.
Konjunktivitis
Konjunktivitis je verovatno najrasprostranjenija i veoma zarazna upala, koja bi u velikoj meri mogla da se prevenira što redovnijim pranjem ruku, posebno kod dece. Može biti bakterijskog, virusnog ili alergijskog porekla. Bakterijski konjunktivitis često prvo pogađa jedno oko uz lepljivi iscedak, uz kraste na kapcima. Virusni tip obično pogađa oba oka, kao simptom daje crvenilo i vodenasti iscedak. Alergijski konjunktivitis se javlja na oba oka ali nije zarazan. Preovlađujući simptomi su crvenilo i svrab.
Uveitis
Uveitis je upala srednjeg sloja oka (uvea). Ponekad je povezana sa nekom inflamatornom bolešću (lupus ili reumatoidni artritis). Često se razvija naglo, a dominantni simptomi su bol, crvenilo i zamućen vid. Spada u stanja koja moraju da se leče jer ako se zapuste, mogu za posledicu da imaju trajno oštećenje vida ili slepilo. Ovo su potvrdile brojne studije.
Bakterijski keratitis
Bakterijski keratitis je infekcija rožnjače koja izaziva prekomernu vlažnost oka (suze), bol, slabljenje vida i osetljivost na svetlost. Najčešće bakterije koja ga izazivaju su Staphylococcus aureus i Pseudomonas aeruginosa. Veoma su česte kod osoba koje nose sočiva. Postoje površinski i duboki bakterijski keratitis. Površinski pogađa spoljašnje slojeve rožnjače i ne ostavlja značajne ožiljke ili posledice, dok duboki keratitis ima uticaj na dublje slojeve, uz trajna oštećenja vida ako se nalazi na centralnom delu rožnjače.
Amebni keratitis
Amebni keratitis je retka, ali teža infekcija oka koja može da dovede i do slepila. I za nju su više predisponirane osobe koje nose sočiva. U većem su riziku od kontakta sa parazitima koji kada dospeju u oko ponekad naprave trajna oštećenja. Akantamebe uglavnom žive u rekama i jezerima, ali ih ima i u bazenima, tuševima, pa čak i vodi iz česme.
Ulkus rožnjače
Ulkus rožnjače ili čir je lokalizovan infekcija rožnjače. Obično izaziva bol, crvenilo, iscedak iz očiju i smanjenje oštrine vida. Većina čireva rožnjače nastaje usled bakterijske infekcije koja dospe u rožnjaču, često nakon povrede oka, traume ili nekog drugog oštećenja. I za ovu infekciju su u većem riziku ljudi sa kontaktnim sočivima. Nelečeni očni ulkusi mogu da prouzorukuju ozbiljan pad vidne oštrine, ali i potpunog gubitak vida.
Trahom
Trahom je teška infekcija povezana s hlamidijom. Obično pogađa unutrašnji deo obrva, što uzrokuje njihovo „zaokretanje“ prema samom oku. Na taj način trepavice postepeno trenjem uništavaju rožnjaču, što može da izazove trajno slepilo. Terapija podrazumeva pravilnu higijenu i primenu oralnih antibiotika.
Ječmenac (čmičak)
Ječmenac je česta, neprijatna i bolna pojava koja najčešće prolazi bez lečenja. Svi smo u životu barem jednom imali malu, bolnu kvržicu na kapku, koja može da se formira i na spoljnom i na unutrašnjem delu kapka, gornjem ili donjem. Koža može biti izrazito crvena, natečena i sa žutom gnojnom kolekcijom, uz više suza. Čmičak obično ne utiče na oštrinu vida. Najčešće pogađa samo jedno oko, ali je moguće da se proširi i da ih bude više u isto vreme.
Orbitalni celulitis
Orbitalni celulitis je infekcija mekih tkiva i masti koje okružuju jabučicu oka, koja se najčešće javlja kod dece. Nije zarazna, ali je bolna i neprijatna. Simptomi su slabljenje ili nagli gubitak vida, otežano otvaranje oka, natečene obrve, iscedak, glavobolju. Najčešći uzrok orbitalnog celulitisa je sinusitis (infekcija sinusa). Reč je o potencijalno opasnom stanju koja ako se ne leči može za posledicu da ima slepilo.
