Gusto tkivo dojke, koje sadrži veći udeo vlaknastog tkiva od masti, predstavlja faktor rizika za rak dojke i takođe otežava identifikaciju raka na mamografu. Mnoge države su donele zakone koji zahtevaju da žene sa gustim tkivom grudi nakon mamografije obavezno urade i dodatni ultrazvučni pregled kako bi se poboljšalo otkrivanje raka. Nedavna studija, objavljena u časopisu Cancer, procenila je rezultate takvog dodatnog skrininga kako bi se utvrdile njegove koristi i štete za pacijentkinje.
Zašto bi žene, koje imaju gusto tkivo dojke, morale osim mamografa da urade i ultrazvuk
Iako dodatni ultrazvučni skrining može da otkrije rak dojke, koji je možda ostao neotkriven mamografijom, dodatno snimanje može dovesti i do nepotrebnih biopsija dojke kod žena koje nemaju rak dojke. Stoga je, po mišljenju stručnjaka, važno koristiti dodatni ultrazvuk samo kod žena sa visokim rizikom od nepotpunog mamografskog skrininga – drugim rečima, žene koje razviju rak dojke nakon mamografije ne pokazuju znakove maligniteta.
Dr Brian Sprague sa University of Vermont Cancer Center i njegove kolege u periodu od 2014 do 2020. analizirali su 38.166 dodatnih ultrazvučnih pregleda i 825.360 mamografija, bez dodatnog ultrazvuka. Tim istraživača otkrio je da je 95,3 procenata dodatnih ultrazvučnih pregleda obavljeno kod žena sa gustim grudima. Poređenja radi, 41,8 odsto mamografija bez dodatnog skrininga urađeno je kod žena sa gustim tkivom dojki. Među ženama sa gustim tkivom, visok rizik od intervalno invazivnog karcinoma dojke bio je prisutan kod 23,7 procenata žena, koje su bile podvrgnute ultrazvuku, u poređenju sa 18,5 odsto žena, koje su imale mamografiju bez dodatnog snimanja.
Mamografija nije dovoljna za otkrivanje karcinoma dojke
Nalazi ukazuju na to da je ultrazvučni skrining bio usmeren na žene sa gustim tkivom dojki, ali je samo mali deo ovih žena bio u visokom riziku od potencijalno neuspešnog mamografskog skrininga. Sličan procenat žena, koje su uradile mamografiju, bio je pod visokim rizikom od neuspeha mamografskog skrininga.
– Među ženama sa gustim tkivom dojki, bilo je vrlo malo ciljanog ultrazvučnog skrininga iako su one u najvećem riziku od neotkrivanja karcinoma dojke putem mamografije. Takođe, žene sa gustim tkivom, koje su bile podvrgnute samo ultrazvučnom skriningu imale su slične profile rizika kao žene koje su imale samo mamografski pregled – objasnio je dr Brian Sprague.
Gusto tkivo dojki nije jedini faktor rizika za otkrivanje raka
Drugim rečima, kako je istakao, mnoge žene sa niskim rizikom od raka dojke, uprkos tome što su imale gusto tkivo dojki, podvrgnute su samo ultrazvučnom pregledu, dok su mnoge druge žene sa visokim rizikom od raka dojke podvrgnute samo mamografiji, bez dodatnog skrininga.
Istraživački tim naglašava da kliničari mogu da uzmu u obzir i druge faktore rizika od raka dojke osim gustog tkiva dojke kako bi identifikovali žene koje bi trebalo da urade dodatni ultrazvučni skrining.
