Ljudi ne mogu svesno da kontrolišu pokrete ruku, a crtež koji se dobija pokretima ruke, žmureći, bez prekidanja linije, veoma dobro opisuje karakteristike, kao i emocionalno, psihičko, ali i fizičko stanje osobe koja crta. Na ovoj činjenici zasnovana je metoda fraktalno crtanje koja nudi jedinstven, zanimljiv i kreativan pristup psihoterapiji, a osmislila ga je i prva u praksi primenila psiholog i pedagog iz Rusije Tanzilija Zakirovna Polujahtova.
Nesvesno govori istinu kroz fraktalno crtanje
Praktičar fraktalnog crtanja i psiholog Jelena Blažević za eKliniku kaže da su koristi od ove terapije višestruke.
– Pomoću metoda fraktalnog crtanja mogu da se dijagnostikuju ne samo emocionalna, već i zdravstvena stanja. Crta se kontura zatvorenih očiju, pa se blokira racionalno i ego aspekt. Pokretom se ne upravlja svesno, već dozvoljavamo da se nesvesno ispolji. Nešto slično dešava se i dok spavamo – objašnjava Blažević. Iz tog razloga, metoda se koristi kako u terapijske, tako i u dijagnostičke svrhe. Proces izgleda tako što se zatvorenih očiju, po podlozi iscrtava kontura bez prekida, odnosno bez dizanja ruke.
– Crta se mreža, koja se nakon toga boji. Prvo kontura, mreža, jedan minut bez podizanja ruke, sa papira, zatvorenih očiju. Nakon toga se oči otvaraju i polja se ispunjavaju bojom – navodi Jelena Blažević.
Pokreti se ponavljaju
Naša sagornica ističe da kod većine ljudi su uočeni pokreti koji se ponavljaju, što govori o nefleksibilnosti, odnosno o tome da osoba funkcioniše u „istim programima“ koji se ponavljaju iz situacije u situaciju, o istim obrascima funkcionisanja. Fraktalno crtanje se koristi u svrhu dijagnostike, dok terapeutski aspekt podrazumeva da se zadaju određene linije koje treba da se izvode, odnosno „zadaci“.
– Zadato povratno deluje na nervni sistem preko neuroloških puteva. Promene, dakle, utiču na menjanje struktura, koji će dalje uticani na promenu obrazaca ponašanja pojedinca – kaže Blažević.
Odabir boja otkriva stanje
Boje se, takođe, biraju zatvorenih očiju. Odabir boja ukazuje na postojeće stanje, tendencije i težnje. Kako kaže psiholog Jelena Blažević, i meditativno stanje i fini, sitni pokreti ruku sami po sebi deluju terpeutski.
– Boja se bira zatvorenih očiju, pa osoba nema kontrolu nad izborom. Boje stoje ispred nje. Prvo su opažene, ali pri izboru su zatvorene oči. Nakon toga se tumači nacrtano – kaže sagovornica portala eKlinika.
Odabir boja otkriva određene vibracije, pa time, između ostalog, i fizičko, psihičko i emocionalno stanje organizma. Ovo se tumači samom prirodom boja i njenim uticajem na čoveka. Odabir boje, kao i koja koliko dominira, njen položaj u strukturi crteža može onima koji su za to obučeni, mnogo da kaže o konkretnoj ličnosti. Osoba je, naime, svoju „vibraciju“ prenela na crtež.
Dijagnoza iz tri crteža
– U dijagnostičke svrhe rade se tri crteža, da bi se uočile pravilnosti i povećala pouzdanost. S obzirom na to da osobe često dominantno biraju određenu boju i nijansu, i same bivaju iznenađene ovom pojavom – kaže Blažević i objašnjava da nakon bojenja, sledi tumačenje. Tumači se izgled mreže, veličina i pozicija na podlozi, broj i veličina polja, kao i od odabir boja i njihova zastupljenost i postavka – dole levo, gore desno…
Crtež deluje i povratno
Metod fraktalnog crtanja je prvenstveno bio namenjen u dijagnostičke i terapijske svrhe, u radu sa decom ali i odraslima. Nakon što je utvrđeno da „fraktal“ deluje i povratno, našao je svoju širu primenu. Danas se primenjuje i u terapiji partnerskih odnosa, kao i u usklađuvanju odnosa, uopšte.
– I sam crtež deluje terapeutski. Jedan ovakav naš rad našao je stalnu postavku u beogradskoj Elektrotehničkoj školi „Nikola Tesla“, gde se može videti na zidu hodnika. Fraktalni crteži mogu da služe i kao vid podrške. U tu svrhu, izlagali smo u Centralnom zatvoru, nakon čega je utvrđeno da je agresivnost štićenika smanjena – ističe Jelena Blažević.
