Vesti

Identifikovano 13 proteina koji snažno utiču na starenje mozga

Priredio/la: I. V.

Promene u koncentraciji proteina u krvi mogu da odražavaju promene u zdravlju ljudskog mozga u određenim godinama

Starenje mozga dovodi se u vezu sa 13 proteina koje je identifikovala nova studija objavljena u Nature Aging. Ovih 13 proteina, koji se dovode u vezu sa starenjem ljudskog mozga  identifikovano je u istraživačkom radu o prirodnom starenju. Po toj studiji, promene u koncentracijama ovih proteina u krvi mogu da dostignu vrhunac u 57, 70. i 78. godina kod ljudi, i ukazuju da mogu da budu važni za potencijalne intervencije u procesu starenja mozga.

Starenje mozga određuje se na osnovu površine i zapremine, ali i krvi

Procenjuje se da će do 2050. godine broj pojedinaca starijih od 65 godina na globalnom nivou premašiti 1,5 milijardi, što ukazuje na potrebu za dubljim razumevanjem procesa starenja – posebno u odnosu na mozak. Poznato je da prevalencija neurodegenerativnih poremećaja, kao što je demencija, raste sa starenjem. Međutim, efikasne terapije su i dalje ograničene, a rana  identifikacija i intervencija u starenju mozga može da nam pomogne da se spreče takve poremećaje.

Biološka starost ljudskog mozga može da se proceni korišćenjem prediktivnih algoritama koji se zasnivaju na karakteristikama snimanja mozga kao što su zapremina i površina, ali je takođe moguće donositi zaključke o biološkoj starosti mozga i njegovom zdravstvenom statusu pomoću proteina u krvi.

Pokazalo se da proteini utiču na demenciju, moždani udar i funkcije kretanja

Istraživači su koristili multimodalne podatke o snimanju mozga od 10.949 zdravih odraslih osoba starosti od 45 do 82 godine kako bi istražili potencijalne indikatore starenja mozga. Takođe su analizirali koncentraciju oko 3.000 proteina u krvnoj plazmi kod skoro 5.000 pojedinaca koristeći podatke UK Biobank. Autori studije identifikovali su 13 proteina koji su dovedeni u snažnu vezu sa biološkim starenjem mozga, a posebno se istakao Brevican (BCAN – protein centralnog nervnog sistema). Nivoi BCAN i GDF15 u krvi takođe su bili u vezi sa demencijom, moždanim udarom i funkcijama kretanja.

Utvrđeno je da se koncentracije mnogih proteina menjaju sa biološkim uzrastom mozga duž različitih putanja koje su zajedno formirale tri vrha mozga, koja su u vezi sa uzrastom i to u starosnoj dobi mozga od 57, 70 i 78 godina. Autori pokazuju da nelinearne promene u koncentraciji proteina u krvi mogu da odražavaju promene u zdravlju ljudskog mozga u određenim godinama. Istraživači napominju da su se njihovi podaci fokusirali na starije pojedince, poreklom iz Evrope te da bi buduće analize trebalo da istraže ulogu ovih proteina u različitim uzrastima i etničkim grupama.