Covid-19 prvi put je registrovan u kineskom gradu Vuhan u decembru 2019. godine. Virus SARS-CoV-2 (teški akutni respiratorni sindrom koronavirus 2), koji uzrokuje Covid-19, brzo se proširio na druge delove Azije, a kasnije i širom sveta. Najnovije istraživanje američkih stručnjaka tvrdi da je sve počelo 2012. godine. Prvi nosioci virusa bili su slepi miševi nastanjeni u regionu koji obuhvata zapadne delove Kine i sever Laosa.
Najsveobuhvatnija slika evolucije virusa
Stručnjaci sa University of California, San Diego, analizirali su više od 100 potkovičavih slepih miševa zaraženih virusom i uporedili virus SARS-CoV-2 sa SARS-CoV-1, virusom koji je izazvao epidemiju 2002. godine. Navode da su na ovaj način dobili najsveobuhvatniju sliku evolucije virusa koji je inicirao Covid 19.
Nalazi ukazuju na to da su se najbliži srodnici virusa SARS-CoV-2 pojavili između pet i sedam godina pre pojave Covid 19 u Vuhanu. U međuvremenu, utvrđeno je da su i bliski srodnici virusa SARS-CoV-1 nastali čak jednu deceniju pre izbijanja epidemije u Guangdongu, na jugu Kine, 2002. godine.
Virus dospeo do ljudi preko posrednika
Pošto slepi miševi potkovičari nastanjuju manja staništa, istraživači smatraju da je malo verovatno da su oni direktni prenosioci virusa. Američki stručnjaci tvrde da je virus do ljudi dospeo najverovatnije preko posrednika kao što su rakunski psi ili mačkolike cibetke, koje su trgovci divljim životinjama prodavali na pijacama u većim gradovima.
Ovaj zaključak podržavaju i saznanja o prvobitnoj epidemiji virusa SARS 2002. godine, kada su palmine cibetke prodavane na kineskim pijacama i označene kao ključni posrednici virusa između slepih miševa i ljudi.
Istraživači tvrde da je u obe epidemije SARS-a rezervoar virusa u slepim miševima bio daleko od mesta izbijanja epidemije.
Jedna od pijaca je ipak „epicentar“ epidemije
Dr Joel Wertheim, jedan od vodećih stručnjaka za zarazne bolesti i viši koautor studije, napominje da se na početku pandemije verovalo da je udaljenost između rezervoara virusa i Vuhana prevelika kako bi došlo do prirodnog širenja Covid-19, ali ovaj rad pokazuje da je tako nešto moguće.
Tim sa University of California u San Dijegu navodi da su na četiri pijace u Vuhanu prodavane žive životinje koje su bile u kontaktu sa slepim miševima, što je najjasniji dokaz da je neka od ovih pijaca možda bila „epicentar“ epidemije.
Da li je virus „procurio“ iz laboratorije?
Ipak, dok ovi stručnjaci tvrde da je izvor Covid 19 u prirodi, ne odbacuje se u potpunosti tvrdnja da je virus „procurio“ iz neke laboratorije. Mnogi stručnjaci, uključujući američke obaveštajne agencije, veruju da je SARS-CoV-2 „procurio“ iz Instituta za virusologiju u Vuhanu, u kojem su proučavani koronavirusi.
Dr Simon Clark, stručnjak za zarazne bolesti u Velikoj Britaniji koji nije učestvovao u ovoj studiji, kaže da ovaj rad daje težinu argumentu da je Covid-19 posledica trgovine divljim životinjama, ali i dodaje da ne vidi kako ovaj rad i dokazuje tu tvrdnju.
– Na kraju znamo da je laboratorija u Vuhanu sakupljala viruse iz divljine – navodi dr Clark.
Kina tvrdi da virus potiče iz Amerike
Istraživači sa Kalifornijskog univerziteta razvili su način ispitivanja koji izbegava delove virusnog genoma koji se često mešaju između više virusa. Ovaj prirodni proces naziva se rekombinacija i može da zamagli pokušaje praćenja porekla virusa. Filtriranjem ovih „rekombinantnih“ regiona, američki stručnjaci uspeli su da izgrade pouzdaniju genetsku vremensku liniju.
Rad se pojavljuje posle tvrdnje Kine da je Amerika kriva za pandemiju Covid 19. Kancelarija za informisanje Državnog saveta Kine navodi da virus koji je usmrtio, kako se naglašava, najmanje 7 miliona ljudi širom sveta, možda potiče iz Sjedinjenih Američkih Država.
Ovaj dokument je, kako se pretpostavlja, direktna reakcija na sve snažnije navode iz kampanje američkog predsednika Donalda Trampa, prema kojima je Covid-19 procurio iz Instituta za virusologiju u Vuhanu. Bela knjiga koju je objavila Kancelarija za informisanje Državnog saveta Kine namerava da opovrgne Trampovu administraciju.
– Vlada SAD, umesto da se direktno suoči sa svojim neuspehom u odgovoru na Covid-19 i razmisli o svojim nedostacima, pokušava da bestidnom politizacijom praćenja porekla SARS-CoV-2 prebaci krivicu i skrene pažnju. Temeljna i detaljna istraga o poreklu virusa trebalo bi da se sprovede u Sjedinjenim Državama – tvrde kineski zvaničnici.
