Boja menstrualne krvi može ukazivati na različita zdravstvena stanja. Na primer, narandžasta ili siva krv može ukazivati na vaginalnu infekciju, dok crvena ili tamno smeđa krv može biti rani znak trudnoće. Tokom menstruacije, telo izbacuje tkivo i krv iz materice kroz vaginu. Ovaj krvavi iscedak može varirati od jarko crvene do tamno braon ili crne boje, u zavisnosti od toga koliko je star. Krv koja ostaje u materici dovoljno dugo reagovaće sa kiseonikom (oksidisati). Krv koja je imala vremena da oksidira tamnija je. Hormonske promene i zdravstveni uslovi takođe mogu uticati na boju i teksturu menstrualne krvi.
Crna boja menstrualne krvi
Crna krv može da se pojavi na početku ili na kraju menstruacije. Ova boja tipično je znak stare krvi ili krvi kojoj je duže bilo potrebno da napusti matericu i koja je imala vremena da oksidira, postavši prvo braon ili tamnocrvena, a zatim crna. Crna krv ponekad takođe može ukazivati na blokadu unutar vagine. Ostali simptomi vaginalne blokade mogu biti:
- iscedak neprijatnog mirisa
- groznica
- otežano mokrenje
- svrab ili otok u vagini ili oko nje
Smeđa ili tamno crvena boja
Poput crne krvi, smeđa ili tamno crvena je znak stare krvi i može se pojaviti na početku ili na kraju menstruacije. Smeđa ili tamno crvena krv nije dugo oksidirala kao crna i može se pojaviti u različitim nijansama.
Trudnoća
Smeđa krv ili tačkasto krvarenje (spotting) ponekad takođe mogu biti rani znak trudnoće koji lekari nazivaju implantacijsko krvarenje.
Smeđi iscedak ili spotting tokom trudnoće mogu ukazivati na pobačaj ili vanmateričnu trudnoću (implantacija oplođenog jajeta u jajovod umesto u matericu). Važno je da se žene koje tokom trudnoće imaju krvarenje obavezno obrate svom lekaru.
Lohije
Tamnocrveni ili smeđi vaginalni iscedak koji se javlja nakon porođaja je lohija ili postporođajno krvarenje. Lohija nije razlog za zabrinutost, jer je to način na koji telo izbacuje višak krvi i tkiva iz materice.
Lohije obično počinju svetlo crvenom krvlju, a zatim prelaze u tamniju nijansu kako se protok smanjuje. Vremenom postaje svetlije boje i količina se smanjuje.
Trajanje lohija varira od osobe do osobe, ali obično prolazi u prvih nekoliko meseci nakon porođaja. Žene koje imaju jako krvarenje nakon porođaja treba da se obrate lekaru.
Nemaju sve žene lohije nakon porođaja. One mogu da imaju i neredovne menstruacije nakon porođaja zbog promena u nivou hormona.
Jarko crvena menstrualna krv
Svetlo crvena krv ukazuje na svežu krv i stalan protok. Menstruacija može da počne svetlocrvenim krvarenjem i potamni na kraju menstruacije. Kod nekih žena krv ostaje svetlo crvena tokom trajanja ciklusa. Neuobičajeno tačkasto krvarenje ili krvarenje između menstrualnih ciklusa mogu biti znak polno prenosive infekcije, kao što su hlamidija ili gonoreja. Izrasline na sluznici materice, odnosno polipi ili fibroidi, takođe mogu izazvati neobično obilno krvarenje.
Retko, svetlo crveno krvarenje može biti znak raka grlića materice. Ostali simptomi raka grlića materice su:
- obilniji ciklusi
- ciklusi koji traju duže od normalnog
- krvarenje nakon seksualnog odnosa
- vaginalni iscedak neprijatnog mirisa
- bol u donjem delu leđa, karlici ili nogama
- gubitak apetita
- neobjašnjivi gubitak težine
Ružičasta boja krvi
Ružičasta krv ili spotting mogu se pojaviti kada se krv tokom menstruacije pomeša sa cervikalnom tečnošću. Korišćenje hormonske kontracepcije može smanjiti nivoe estrogena u telu, što može da dovede do blažeg protoka sa ružičastom nijansom tokom menstruacije.
Seksualni odnos može stvoriti male iritacije u vagini ili grliću materice. Krv iz ovih iritiranih mesta može se pomešati sa vaginalnim tečnostima i izaći iz tela kao ružičasti iscedak.
Drugi uzroci ružičaste menstrualne krvi mogu da budu:
- značajan gubitak težine
- nezdrava ishrana
- anemija
Trudnoća
Tokom trudnoće, ružičasti iscedak koji sadrži tkivo i javlja se uz grčeve može ukazivati na pobačaj. Važno je da žene koje imaju vaginalno krvarenje tokom trudnoće odu kod svog lekara.
Narandžasta menstrualna krv
Krv koja se meša sa cervikalnom tečnošću takođe može da ima narandžastu boju. Narandžasta krv ili iscedak mogu ukazivati na infekciju, kao što je bakterijska vaginoza ili trihomonijaza. Žene kod kojih se pojavi narandžasta krv treba da obrate pažnju na druge znake simptoma, kao što su vaginalni svrab, nelagodnost i iscedak neprijatnog mirisa.
Iako narandžasta krv ili iscedak ne ukazuju uvek na infekciju, ipak treba otići kod ginekologa.
Sivi iscedak
Sivi iscedak je obično znak bakterijske vaginoze, stanja koje se javlja zbog neravnoteže između korisnih i štetnih bakterija u vagini. Ostali simptomi bakterijske vaginoze su sledeći:
- svrab u vagini i oko nje
- neprijatan vaginalni miris koji se često opisuje kao „sličan ribi”
- peckanje ili bolno mokrenje
Osobe sa simptomima bakterijske vaginoze treba da odu kod lekara ili ginekologa. Za lečenje bakterijske vaginoze obično se propisuju antibiotici.
Trudnoća
U kasnijim fazama trudnoće, sivi iscedak koji sadrži ugruške može ukazivati na pobačaj. Žene koje imaju krvarenje tokom trudnoće treba da posete svog lekara ili akušera.
Promena boje krvi tokom ciklusa
Krv može da menja boju i teksturu iz meseca u mesec ili čak tokom jednog ciklusa. Hormonske promene, kao i ishrana, način života, starost i životna sredina osobe, mogu izazvati varijacije u krvi menstruacije.
Boja menstrualne krvi može varirati od svetlo crvene do tamno smeđe u zavisnosti od promena u protoku. Infekcije, trudnoća i, u retkim slučajevima, rak grlića materice mogu izazvati neobičnu boju krvi ili nepravilno krvarenje.
Žene koje imaju neuobičajeno duge ili obilne menstruacije trebalo bi da odu na pregled kod lekara.
Ugrušci u menstrualnoj krvi
Zdrava menstrualna krv može sadržati vidljive delove sluzokože materice. Ovi mali komadi tkiva, ili ugrušci, u krvi nisu razlog za zabrinutost.
Međutim, obilno krvarenje ili veliki ugrušci mogu biti znak menoragije. Prema Centers for Disease Control and Prevention (CDC), menoragija se odnosi na žene koje imaju neobično obilno menstrualno krvarenje ili cikluse koji traju duže od sedam dana. CDC preporučuje odlazak kod lekara ako osoba ima jedno od sledećeg:
- krvarenje koje zahteva da se tampon ili uložak promene nakon manje od 2 sata
- krv sa velikim ugrušcima
CDC takođe navodi sledeće kao uzroke menoragije:
- izrasline na materici, kao što su fibroidi ili polipi materice
- hormonske neravnoteže
- zapaljenska bolest karlice
- intrauterini uređaji za kontrolu rađanja (IUD)
- poremećaji krvarenja, kao što je Von Willebrandova bolest
- određeni lekovi, kao što su aspirin i antikoagulansi
- rak grlića materice ili materice
Bez lečenja, menoragija može dovesti do komplikacija, kao što su anemija ili hronični umor.
Kada treba da se obratimo lekaru
Preporučljivo je da se konsultujemo sa lekarom ili ginekologom za bilo koji od sledećih simptoma:
- novi ili neobični vaginalni iscedak
- nepravilne menstruacije koje se menjaju po dužini trajanja i protoku od jednog do drugog meseca
- krvarenje nakon menopauze
- izostanak tri ili više ciklusa
- neprijatan vaginalni miris
- gusti sivi ili beli vaginalni iscedak
- svrab u vagini ili oko nje
- groznica
Svaka trudnica koja primeti krvarenje ili neobičan vaginalni iscedak treba da razgovara sa svojim lekarom ili akušerom.