Rak mokraćne bešike je vrsta malignog oboljenja koje počinje u ćelijama bešike. Postoji nekoliko vrsta ovog karcinoma, a ono što je važno znati je da se uglavnom otkriva u ranoj fazi. Zbog toga je značajno obratiti pažnju na neke jasne simptome.
Faktori rizika i rak mokraćne bešike
Na pitanje da li postoje posebni faktori koji povećavaju rizik od pojave raka mokraćne bešike, prof. dr Valdimir Bančević u današnjem ePodcastu nam je odgovorio:
– Preko 90 odsto pacijenata su pušači i ono što je dobro poznato u opštoj populaciji da pušenje može da bude faktor rizika za pojavu raka pluća ili za kardiovaskularna oboljenja, nekako je medijski ostalo nepromovisano da su upravo pušači u najvećoj meri pacijenti koji dolaze sa karcinomom mokraćne bešike. Takođe, radnici koji su izloženi u hemijskoj industriji inhalacije određenih toksičnih supstanci, oni koji rade na zagađenim mestima gde postoje x-zraci i zračenje su takođe u dodatnom riziku. Van Evropskog kontinenta pacijenti koji imaju određene parazitarne bolesti, pre svega u Africi, mogu da budu u većem riziku od nastanka karcinoma mokraćne bešike. I postoji jedan poseban tip tumora mokraćne bešike koji se češće javlja kod pacijenata koji imaju kamen u mokraćnoj bešici i dugotrajnu infekciju – kaže dr Bančević.
Dijagnostika i uzrast kada se najčešće javlja rak mokraćne bešike
Naš sagovornik naglašava da svojim studentima kaže je to da u 21. veku dijagnostika uvek počinje od razgovora i fizičkog pregleda.
– I nikakvi preskoci u dijagnostici, odlazak na skener, ne može da zameni tu prvu stepenicu. Znači, veoma bitan deo pregleda je razgovor i ono što mi stručno zovemo fizički pregled. Nakon toga pacijenta najčešće upućujemo u laboratoriju da se uradi pregled urina kako bi verifikovali objektivno prisustvo broja eritrocita odnosno crvenih krvnih zrnaca u sedimentu urina. Uz to radimo urinokulturu da bi eliminisali eventualno prisustvo urinarne infekcije. Krv u urinu može da se javi i ako pacijent ima kamen u urinarnom traktu ili ima urinarnu infekciju, ali tada je obično taj problem vezan sa nekom dodatnom simptomatologijom, peckanjem, bolom i učestalijim nagonima na mokrenje – kaže prof. dr Vladimir Bančević i dodaje:
– Kada sam ja počeo specijalizaciju, pre 25 godina mi smo govorili za pacijenta koji ima 65 godina, da je mlad za ovaku vrstu oboljenja. Za ovih 25 godina onkologija, odnosno deo medicine koji se bavi tumorima je gotovo zauzeo primat u svim oblastima. I mi se danas srećemo, kao što ste rekli na početku naše priče, sa sve mlađim i mlađim pacijentima. I ne mogu, nažalost, da kažem da nisam imao pacijente koji su imali i 18, 19 ili 20 godina, a suočili se sa ovom veoma ozbiljnom bolešću, nažalost – ističe prof. Dr Bančević
Lečenje nakon uspostavljene dijagnoze
– Nakon potvrde da se radi o tumoru mokraćne bešike i eventualno urađenog skenera, klasifikujemo, tj. delimo pacijente u dve grupe. Na one koji imaju površinski tumor mokraćne bešike i najčešće ovu bolesti otkrivamo u ovoj fazi, ili one kod kojih je tumor zahvatio dublje slojeve mokraćne bešike, odnosno zahvatio mišićni sloj ili čak probio je izvan mokraćne bešike. Naravno da se i dijagnostika i lečenje i prognoza razlikuje kod ove dve grupe. Pacijenti koji imaju površinski tumor mokraćne bešike najčešće mogu da budu lečeni samo tim endoskopskim transuretralnim resekcijama bešike. S tim što moram da napomenem da je tumor mokraćne bešike, karcinom koji ima osobinu da se veoma često ponavlja i pacijenti moraju biti svesni da su redovne kontrole nešto što im spašava ne samo organ, nego i glavu. Nekada čak u životu pacijenta i po desetak puta uradimo tu transuretralnu resekciju tumora, ali to je mala intervencija u jednodnevnoj hirurgiji gde pacijent najčešće sutradan odlazi kući, a spašava mu, kažem, i organ i glavu i kvalitet života. Sa druge strane, ako se propuste te redovne kontrole i tumor zahvati mišićni sloj bešike ili okolinu, onda nam preostaje najčešće jedna od najvećih operacije u urologiji koja podrazumeva uklanjanje ne samo mokraćne bešike, već kod muškaraca i prostate i semenih kanala i delova mokraćne cevi – kaže u današnjem ePodcastu prof. dr Vladimir Bančević.
O tome kako se od tankog creva može napraviti mokraćna bešika, šta se podrazumeva pod tehnikom „beogradska neobešika“ (Belgade Pouch) i zašto su toliko važni preventivni pregledi, saznaćete u današnjem ePodcastu.
Reč, dve o sagovorniku ePodcasta
Prof. dr Vladimir Bančević rođen je u Sremskoj Mitrovici. Medicinski fakultet u Beogradu završio 2000. godine sa prosečnom ocenom 9,06. Specijalizaciju uz urologije završio 2007. godine u Klinici za urologiju VMA sa odličnom ocenom. Doktorsku disertaciju pod nazivom „Funkcionalne i metaboličke karakteristike neobešike formirane po modifikovanoj Camey II tehnici“ je odbranio januara 2012. godine.
Stalno zaposlen u Klinici za urologiju VMA u Beogradu od 2008. godine kao specijalista urologije. U zvanje docenta na predmetu hirurgija Medicinskog fakulteta VMA Univerziteta odbrane je izabran februara 2013. godine, a u zvanje vanrednog profesora marta 2018. godine. Usavršavao se u Pragu, Minhenu, Padovi, Helsinkiju.
