Hemolitičko-uremijski sindrom (HUS) je stanje koje oštećuje krvne sudove u bubrezima, a infekcija bakterijom Escherichia coli je najčešći uzrok sindroma. U većini slučajeva, simptomi su dijareja, bol u stomaku, visok krvni pritisak i slabije mokrenje, a lečenje uključuje transfuziju i lekove.
Šta je hemolitičko-uremijski sindrom?
Hemolitičko-uremijski sindrom je stanje koje blokira male krvne sudove u bubrezima tako da blokada uništava crvene krvne ćelije (hemolitička anemija) i smanjuje broj trombocita (trombocitopenija) u krvi. Ovaj sindrom može da se javi kod svakoga, ali, veća je verovatnoća da će ga osoba dobiti od bakterijske infekcije koja izaziva dijareju, posebno od Escherichia coli bakterije.
Međutim, treba istaći da je hemolitičko-uremijski sindrom grupa simptoma koji mogu da imaju različite uzroke. Takođe, ovaj sindrom može da utiče i na druge organe u telu osim bubrega, uključujući srce i mozak. Lekari savetuju da se treba odmah javiti na pregle ukoliko osoba ima krvavu dijareju ili dijareju koja traje duže od tri dana. Jer, bez lečenja, težak slučaj hemolitičko-uremijskog sindroma može da bude smrtonosan.
Postoje različite vrste hemolitičko-uremijskog sindroma
Vrste hemolitičko-uremičkog sindroma su:
„Tipični“ hemolitičko-uremijski sindrom. Ovo je najčešći tip sindroma i veća je verovatnoća da će neko dobiti hemolitičko-uremijski sindrom od bakterijske infekcije koja utiče na tanko i debelo crevo.
Atipični hemolitičko-uremijski sindrom (aHUS). Ova vrsta sindroma nasleđuje se od biološkog roditelja.
Sekundarni hemolitičko-uremijski sindrom. Sekundarni HUS koegzistira sa drugim uslovima.
Atipični hemolitičko-uremijski sindrom (aHUS) je retka vrsta hemolitičko-uremijskog sindroma, a njegovi uobičajeni simptomi su:
- Nizak nivo crvenih krvnih zrnaca
- Nizak broj trombocita
- Iznenadna (akutna) insuficijencija bubrega
- Visok krvni pritisak (hipertenzija) ili pogoršanje kontrole krvnog pritiska.
Atipični hemolitičko-uremijski sindrom je obično genetski poremećaj što znači da ga biološki roditelji prenose svojoj deci. Genetske mutacije u nekim genima, koji kodiraju proteine, mogu da izazovu aHUS, a bolest, infekcija ili faktor životne sredine može da izazove aktiviranje mutacije.
Hemolitičko-uremijski sindrom pogađa između 5 i 15 procenata ljudi koji imaju dijareju izazvanu bakterijom Escherichia coli, a aHUS je veoma redak i javlja se kod manje od jedne osobe na 1 milion ljudi.
Koji su najčešći simptomi hemolitičko-uremijskog sindroma?
Najčešći simptomi hemolitičko-uremijskog sindroma su:
- Dijareja, obično krvava
- Bol u stomaku
- Mučnina i povraćanje
- Glavobolja
- Jeza i groznica.
Drugi uobičajeni simptomi mogu da uključe:
- Lako stvaranje modrica
- Bleda koža (bledilo) ili bleda sluzokoža nosa i usta
- Konfuzija
- Moždani udar
- Ubrzan rad srca (aritmija).
U teškim slučajevima HUS, oštećena crvena krvna zrnca mogu da izazovu krvne ugruške koji oštećuju organe, posebno bubrege. To utiče na činjenicu koliko dobro bubrezi mogu da filtriraju i eliminišu otpad iz tela. Ako bubrezi ne mogu da filtriraju i eliminišu otpad, to može dovesti do akutnog oštećenja bubrega. Prateći simptomi ovog stanja su:
- Krv u mokraći (hematurija)
- Povećani nivoi toksina u krvi, zbog čega se čovek oseća bolesnim
- Visok krvni pritisak
- Kratkoća daha (dispneja)
- Otok (edem), posebno u nogama, stopalima ili gležnjevima
- Slabo mokrenje nego što je uobičajeno (oligurija).
