Upala slepog creva (apendicitis) jedno je od najčešćih hitnih medicinskih stanja koje zahteva hiruršku intervenciju. Obično se prepoznaje po bolu u donjem desnom delu stomaka, koji prethodno može biti praćen mučninom, gubitkom apetita i povišenom telesnom temperaturom.
Kako dolazi do stanja koje se dijagnostikuje kao upala slepog creva
Najčešći uzrok upale je blokada uskog kanala slepog creva (apendiks, crvuljak). Do nje može doći usled nakupljanja nesvarene hrane, poput koštica voća ili sitnih komadića kostiju, ali i zbog formiranja fekalita, odnosno stvrdnutog dela stolice. Kada se kanal zapuši, crevni sokovi puni bakterija ne mogu da se eliminišu, što dovodi do infekcije i upale.
Simptomi koji ukazuju da je u pitanju upala slepog creva
Simptomi mogu varirati od osobe do osobe, ali najčešće su to:
- bol u stomaku koji počinje u predelu pupka, a zatim se premešta u donji desni deo stomaka
- intenziviranje bola pri pokretima, dubokom disanju, dodiru, kašljanju ili kijanju
- mučninu i povraćanje
- gubitak apetita
- povišenu telesnu temperaturu
- zatvor ili dijareju
- poteškoće sa ispuštanjem gasova
- otok stomaka.
Ako se bol proširi po celom stomaku, to može ukazivati na pucanje slepog creva, što zahteva hitnu medicinsku pomoć.
Zašto je pucanje slepog creva opasno: Kako se dijagnostikuje i leči
Ako se upala ne sanira na vreme, slepo crevo može da pukne (rupturira) u roku od 48 do 72 sata nakon pojave prvih simptoma. To dovodi do širenja bakterija i crevnog sadržaja u trbušnu duplju, što izaziva ozbiljnu infekciju, poznatu kao peritonitis. Ako se peritonitis ne leči odmah, može preći u sepsu, stanje opasno po život.
Dijagnoza se postavlja na osnovu pregleda, laboratorijskih analiza i dijagnostičkih metoda kakve su ultrazvuk abdomena, CT (skener) ili MRI (magnetna rezonanca).
Jedini efikasan način lečenja je operacija, najčešće laparoskopska, kojom se upaljeni apendiks uklanja. U težim slučajevima, kada je došlo do pucanja slepog creva, može biti potrebna klasična operacija, što produžava oporavak.
Može li upala slepog creva da se spreči
Trenutno ne postoji poznat način prevencije ovog zdravstvenog problema. Zbog toga je važno na vreme prepoznati simptome i odmah potražiti medicinsku pomoć, kako bi se izbegle ozbiljne komplikacije, ponekad fatalne.
