Bolest usta, šaka i stopala je zarazna virusna infekcija: Kako izgleda osip na rukama i u ustima koji izaziva

Bolest šaka, stopala i usta (HFMD) je veoma zarazna virusna infekcija koja izaziva osip u obliku plikova na rukama i stopalima deteta i bolne rane u ustima. Bolest najčešće pogađa bebe i decu mlađu od 5 godina. HFMD je obično blaga i obično se sama povlači u roku od 7 do 10 dana.

Bolest šaka, stopala i usta izaziva virus

Bolest šaka, stopala i usta (HFMD) je veoma zarazna bolest koju izaziva virus, a dobila je ime po osipu nalik plikovima koji se formira na rukama i stopalima deteta i bolnim ranama koje se razvijaju u ustima. Osip se zapravo može pojaviti bilo gde na telu, uključujući grudi, leđa, ruke, noge, genitalije i zadnjicu. Odojčad i deca mlađa od 5 godina najverovatnije će dobiti HFMD. Ona se brzo širi među decom u vrtićima i školama.

Preporučujemo

Iako je češća tokom toplijih meseci, bolest usta, šaka i stopala javlja se tokom cele godine. Uzrokuju je razni enterovirusi, a bolest prati specifičan osip koji se pojavljuje najčešće kod male dece. Uglavnom oboljevaju deca mlađa od pet godina, ali infekcija je moguća i kod odraslih. Dete može da oboli više puta zato što postoje različite vrste virusa koji uzrokuju ovu bolest, a svaki može da uzrokuje novu infekciju.

Foto: iswannawi Shutterstock

Koji simptomi su karakteristični za bolest usta, šaka i stopala?

Najčešći uzročnik bolesti usta, šaka i stopala je koksaki virus, ali i drugi enterovirusi mogu da izazovu ovaj sindrom. Bolest je izrazito raširena među decom u jaslicama i vrtićima zbog bliskog kontakta, česte izmene pelena i asistencija pri korišćenju toaleta. Zaraza se najčešće prenosi oralnim putem, odnosno kroz usta, a širi se jednostavnim kontaktom s osobom koja nosi virus.

Virus može da bude prisutan u:

- iscetku iz nosa i grla

- slinama

- tečnosti iz plikova na koži

- stolici

- kapljicama u vazduhu pri kašlju ili kijanju.

Simptomi bolesti najčešće se javljaju u dve faze. Na početku dete obično pokazuje znakove nalik gripu, kao što su:

- blago povišena temperatura

- grlobolja

- curenje nosa

- bol u stomaku

- smanjen apetit.

Nakon dva do tri dana ti rani simptomi uglavnom se povuku, a zatim nastupaju novi, specifičniji znakovi infekcije, među kojima su:

- osip na dlanovima i tabanima, ali i na laktovima, kolenima, genitalnom području ili zadnjici

- bolne ranice u ustima, često na jeziku i sluznici - najprije se uočavaju kao jarko crvene  tačkice ili sitne izbočine, koje se zatim pretvaraju u plikove

- povećani limfni čvorovi na vratu.

Kod većine dece simptomi potpuno nestaju u periodu od 7 do 10 dana. Ipak, najmlađi, posebno deca mlađa od dve godine, ponekad se duže bore sa virusom, pa oporavak može da potraje još nekoliko dana dok organizam u celosti izbaci uzročnika.

Kako izgleda osip kod dece?

Osip koji prati bolest usta, šaka i stopala razvija se u drugoj fazi infekcije, obično nekoliko dana nakon pojave temperature. HFMD bolest prati specifičan osip:

- bolne ranice u ustima koje mogu da peckaju i otežavaju gutanje

- izbočine i mrlje na dlanovima i tabanima, a ponekad i na preponama i zadnjici

- boja osipa može da varira zavisno od tona kože, od ružičaste i crvene, do zagasitijih i tamnijih nijansi kod tamnije puti

- te izbočine zatim se mogu pretvoriti u plikove, često su svetlije (sive, beličaste ili blede nijanse) u odnosu na okolnu kožu i bolne, iako ne moraju uvek da svrbe.

Dete je najzaraznije u prvoj nedelji bolesti, posebno u prvim danima, vrlo često i pre nego što osip postane vidljiv. Iako se plikovi na koži uglavnom isuše unutar 7 do 10 dana, virus može da ostane u organizmu nedeljama nakon povlačenja simptoma, pa je i dalje moguće širenje zaraze, posebno putem stolice. Iako je rizik širenja bolesti manji nakon sušenja  plikova, važno je znati da virus može da preživi u stolici nedeljama nakon nestanka osipa, što zahteva pojačanu higijenu ruku, posebno u kući, ali i u kolektivima poput vrtića.

(eKlinika.rs)