Uzimanje „pogrešnog” vitamina D može oslabiti imunitet: Evo koji oblik izbegavati

Mislite da unosite dovoljno „vitamina sunca”? Novo istraživanje otkriva da suplement vitamin D2 može da smanji nivo pravog, aktivnog oblika – vitamina D3, koji je ključan za imunitet i raspoloženje

Novo istraživanje pokazuje da suplementi vitamina D3 mogu biti efikasniji od vitamina D2 kod osoba koje imaju nutritivni deficit. Štaviše, uzimanje vitamina D2 može da dovede do pada koncentracije vitamina D3 u krvi, navodi se u studiji objavljenoj 18. septembra 2025. godine u časopisu Nutrition Reviews.

Ranija istraživanja su imala pretpostavku da su ove dve forme vitamina D jednako delotvorne u podizanju nivoa u krvi, ali novi nalazi dovode to u pitanje.

Preporučujemo

– Zbog toga mislimo da je vitamin D3 možda bolji izbor za suplementaciju – kaže Emili Braun, doktorand na Univerzitetu Surrey u Velikoj Britaniji, koja je vodila studiju. U okviru istraživanja urađena je sistemska analiza i meta-analiza 20 radova, objavljenih između 1975. i 2023. godine, sa ukupno 655 učesnika. Rezultati su pokazali da suplementacija vitaminom D2 dovodi do značajnog smanjenja nivoa vitamina D3 u krvi.

Vitamin D3 ima jači efekat na imunitet

Ovi nalazi potvrđuju i ranije rezultate istog istraživačkog tima, prema kojima vitamini D2 i D3 ne deluju isto na imuni sistem. Naime, samo je D3 pokazao stimulativan efekat na gene koji učestvuju u odbrani organizma od infekcija.

Vitamin D3 (holekalciferol) najčešće se dobija iz lanolina, prirodne masne supstance koja potiče iz vune.

Vitamin D2 (ergokalciferol) se proizvodi iz biljaka ili gljiva, pa ga često biraju osobe koje ne koriste proizvode životinjskog porekla. Danas, međutim, postoje i veganski oblici vitamina D3, dobijeni iz algi i gljiva.

Značajni nalazi, ali još bez objašnjenja

U proseku, suplementacija vitaminom D2 dovela je do smanjenja koncentracije D3 za gotovo 18 nanomola po litru, pokazuju rezultati meta-analize. Kod 18 od 20 analiziranih radova registrovano je sniženje nivoa D3 posle uzimanja vitamina D2.

Naučnici zasad nemaju potpuno objašnjenje zašto se to dešava. Jedna od pretpostavki je da organizam koristi mehanizam samoregulacije, kojim pokušava da održi ukupnu količinu vitamina D u granicama normale.

Bez obzira na to, zaključak studije je jasan: vitamin D3 ima jači i stabilniji efekat na nivoe vitamina D u krvi, i verovatno je bolji izbor za većinu ljudi.

Koliko vitamina D je dovoljno?

Preporučena dnevna doza vitamina D za odrasle između 19 i 70 godina je 600 internacionalnih jedinica (IU), odnosno 15 mikrograma. Za starije od 70 godina preporuka je 800 IU (20 mikrograma).

Prekomeran unos vitamina D obično je moguć samo putem suplemenata, a ne iz hrane. Mogući rizici su povišen kalcijum u krvi, kamen u bubrezima, kalcifikacija mekih tkiva i srčane aritmije. Takođe, suplementi mogu da interaguju s određenim lekovima, kao što su statini, steroidi, tiazidni diuretici i orlistat.

– Na kraju dana, svaki unos vitamina D je bolji nego da ga uopšte ne uzimamo – kaže Braun.