Rak pluća, koji se uglavnom dovodi u vezu sa muškarcima i osobama koje puše, sada se češće dijagnostikuje kod žena mlađih i srednjih godina, pokazuju rezultati novog istraživanja. Studija, objavljena prošle nedelje u JAMA Oncology, otkrila je da su stope novodijagnostikovanih slučajeva raka pluća bile veće kod žena starosti od 35 do 54 godine nego kod muškaraca istog uzrasta – uprkos opštem trendu pada stope incidencije raka pluća.
Preokrenut istorijski obrazac
– Ovi nalazi su veoma zabrinjavajući. Ne znamo zašto su stope incidencije karcinoma pluća među mlađim i sredovečnim osobama sada veće kod žena nego kod muškaraca, čime se preokrenuo istorijski obrazac. Prevalencija pušenja cigareta, glavni faktor rizika za rak pluća nije veća kod mlađih žena nego kod mlađih muškaraca, kao što su drugi utvrđeni faktori rizika poput profesionalne izloženosti – saopštio je glavni autor studije dr Ahmedin Jemal iz American Cancer Society.
Rak pluća je drugi najčešći rak i kod muškaraca i kod žena, a American Cancer Society procenjuje da će 117.550 muškaraca i 120.790 žena biti dijagnostikovan sa novim slučajem karcinoma pluća ove 2023. godine.
Rak pluća češći kod žena mlađih od 50 godina
Stručnjaci navode da istraživanje menja naše shvatanje bolesti kao što je rak pluća, kao i da šta bi sve mlađe i sredovečne žene trebalo da znaju o toj bolesti. Nova studija proširuje se na prethodna istraživanja Američkog društva za rak, objavljena 2018. godine, koja su otkrila veću incidenciju raka pluća kod žena mlađih od 50 godina, u poređenju sa muškarcima iste životne dobi.
Kako bi proširili obim tog istraživanja, naučnici su posebnu pažnju posvetili i stopi incidencije raka kod žena starosti od 50 do 54 godine. I dok je prvobitno istraživanje posmatralo podatke između 1995. i 2014. godine, nova studija analizirala je podatke od 2000. do 2019. godine.
U poslednje dve decenije karcinom pluća ređi kod muškaraca
Ti podaci – iz programa za nadzor, epidemiologiju i krajnje rezultate (SEER) National Cancer Institute otkrili su da, dok je stopa incidencije raka pluća opala za skoro sve starosne grupe i pol u periodu od dve decenije, muškarci su zabeležili veći pad stopa nego žene. To je rezultiralo većom incidencijom raka pluća među ženama starosti od 35 do 54 godine. Ako se bliže pogleda, među ljudima starosti od 50 do 54 godine, stopa incidencije raka pluća na 100.000 osoba smanjena je za 44 procenata za muškarce, dok je za žene smanjena samo za 20 odsto. U grupi starijih od 55 godina, rak pluća je i dalje češći kod muškaraca nego kod žena. Međutim, taj rodni jaz se smanjio tokom dve decenije.
Zagađen vazduh, koji izaziva rak pluća, više utiče na žene
– Istraživanje otvara „mnoga pitanja koja se nastavljaju bez odgovora“ u vezi sa načinima na koje se pol, starost i rak pluća ukrštaju – objašnjava dr Elaine Shum iz Perlmutter centra za rak pri NYU Grossman School of Medicine.
Stručnjaci priznaju da ne znaju zašto su stope incidencije raka pluća veće kod mladih žena nego kod mladića jer „prevalencija pušenja, koja uzrokuje oko 80 procenata raka pluća u SAD, na primer, nije veća kod mladih žena nego kod mladića.“ Postoji nešto veća učestalost pušenja, posebno među ženama rođenim od 1960. godine u poređenju sa muškarcima, pokazala je studija, ali generalno – muškarci i dalje puše više od žena.
Činjenica da mlađe žene češće dobijaju rak pluća mogla bi da ima veze sa drugim faktorima rizika osim pušenja, objašnjavaju stručnjaci. Istraživanja su pokazala da su žene podložnije zagađenju vazduha, što se dovodi u vezu sa razvojem karcinoma pluća. Radon, gas koji se prirodno pojavljuje, može da izazove rak pluća, kao i pasivno pušenje. Mutacije koje su se razvile tokom nečijeg života takođe mogu da igrati važnu ulogu.
– Uopšteno govoreći, osobe koje imaju dijagnozu karcinoma pluća a nikada ranije nisu pušile obično imaju veću učestalost mutacija koje imaju veze sa razvojem raka pluća. Opet, ne znamo tačno razloge za to – ističe dr Elaine Shum i dodaje da, za sada, postoji niz teorija o tome zašto se stopa raka pluća kod žena ne smanjuje tako brzo kao kod muškaraca, iako ne puše više u odnosu na njih.
