Kronova bolest i ulcerozni kolitis, dve vrste inflamatorne bolesti creva, mogu da budu otkriveni testom krvi i nekoliko godina pre konačne dijagnoze. Istraživači sa Francis Crick Institute i sa Aalborg University u Kopenhagenu pokazali su da se promene mogu otkriti u testovima krvi do 8 godina pre postavljanja dijagnoze Kronove bolesti i do 3 godine pre dijagnoze ulceroznog kolitisa. To znači da počeci inflamatornih bolesti creva počinju mnogo vremena pre nego što se pojave simptomi, a u budućnosti test može da pruži priliku lekarima da preduzmu preventivne mere pre nego što simptomi počnu.
Kronova bolest i ulcerozni kolitis su neizlečiva stanja
Kronova bolest i ulcerozni kolitis su poznati kao inflamatorne bolesti creva (IBD). To su neizlečiva stanja koja podrazumevaju prekomernu upalu u crevima, što dovodi do simptoma kao što su bol u stomaku i dijareja. Stručnjaci napominju da su rana dijagnoza i lečenje ključni za poboljšanje ishoda. U studiji objavljenoj u Cell Reports Medicine, tim istraživača koristio je elektronske zdravstvene kartone ljudi u Danskoj, upoređujući 20.000 ljudi sa dijagnozom inflamatorne bolesti creva sa kontrolama od 4,6 miliona ljudi bez IBD. Ranije se smatralo da većina ljudi ima simptome oko godinu dana pre dijagnoze, ali se često primćuju značajna oštćenja creva, što ukazuje da se promene dešavaju mnogo duže.
Fekalni kalprotektin molekul pokazuje da se razvija Kronova bolest i do 8 godina pre dijagnoze
Istraživači su to potvrdili analizirajući desetogodišnje rezultate testova pre postavljanja dijagnoze. Oni su primetili promene u nizu minerala, ćelija u krvi i markera upale, kao što je fekalni kalprotektin, molekul koji se oslobađa u crevima tokom upale i koji se trenutno koristi kako bi se utvrdilo koji bi ljudi sa simptomima creva trebalo da idu na dalje pretrage. Ove promene su primećene do 8 godina pre dijagnoze kod Kronove bolesti i tri godine kod ulceroznog kolitisa.
Važno je da je većina uočenih promena bila suptilna i pojavila bi se u granicama normalnog za standardne testove krvi, tako da ne bi bile označene kao razlog za zabrinutost. Bio je potreban ogroman skup podataka kako bi se mogle otkriti ove promene na mnogo različitih markera.
Sledeći koraci istraživača su da istraže da li lečenje ili prevencija imaju uticaja pre nego što ljudi dobiju simptome, i da li se nalazi iz ovog istraživanja mogu dalje razvijati kako bi se predvidelo ko će u budućnosti razviti inflamatorne bolesti creva.
Mnogo promena se suptilno dešava u telu pre nego što bolest „zavlada“
Prvi autor studije dr Marie Vestergaard iz Centra za molekularno predviđanje inflamatorne bolesti creva na Aalborg University navodi da je mnogo mladih ljudi pogođeno IBD.
– Njihovi životi, nade i planovi za budućnost su okrenuti naglavačke zbog dijagnoze i pokušaja da žive sa hroničnom bolešću. Kao mladu osobu, to me pogađa. Srećna sam što bi naše istraživanje moglo da pomogne da se predvidi ko bi potencijalno mogao da se razboli od IBD i tako ranije započne lečenje što bi u velikoj meri poboljšalo njihov kvalitet života – ističe dr Vestergaard dodajući da se toliko promena suptilno dešava u telu pre nego što bolest „zavlada“.
Inflamatorne bolesti creva, kao što je Kronova bolest, pogađaju mlade šešće od dijabetesa
Dr Tine Jess, direktorka Centra za molekularno predviđanje inflamatorne bolesti creva, PREDICT pri Aalborg University naglašava da novi nalazi studije idu ruku pod ruku sa novim dokazima da hronične inflamatorne bolesti creva verovatno počinju godinama pre dijagnoze.
– Ove neizlečive bolesti pogađaju mlade pojedince i dvostruko su češće od dijabetesa tipa 1. Saznavanje tačnih mehanizama, koji stoje iza njihovog razvoja, je od suštinskog značaja za sprečavanje pojave bolesti. Naši jedinstveni danski izvori podataka u kombinaciji sa međudisciplinarnom i međunarodnom saradnjom pomažu da se odgovori na neodgovorena pitanja kritična za pacijente širom sveta – ističe dr Jess.
