Čvrsti ili solidni tumori su abnormalne mase tkiva koje su nastale kao rezultat nekontrolisanog rasta ćelija. Mogu da budu benigni (nekancerozni) ili maligni (kancerogeni) i mogu da nastanu u različitim organima i tkivima širom tela. Kada neko ima čvrst ili solidni tumor to znači da on ne sadrži tečnost ili ciste.
Gde mogu da se pojave solidni tumori?
Kada se u telu proizvode abnormalne ćelije, one mogu da formiraju masu ili tumor. Čvrsti, solidni tumori obično ne sadrže ciste ili tečna područja i u početku su klasifikovani kao benigni ili maligni. Benigni tumori nisu kancerozni i ne šire se na druge delove tela, dok su maligni tumori kancerogeni i mogu da se prošire na druge delove tela, ako se ne leče.
Solidni tumori mogu da se pojave u mnogim delovima tela i grupisani su u 3 glavne kategorije na osnovu toga gde nastaju:
- Karcinom: Počinje u epitelnim tkivima, kao što je koža ili u tkivima koja čine unutrašnje organe (na primer, rak pluća i kolorektalni karcinom). Karcinom je najčešći tip raka.
- Sarkom: Počinje u vezivnom tkivu, kao što su kosti, hrskavica, masnoća, mišići i krvni sudovi (rabdomiosarkom, liposarkom i Juingov sarkom). Ovi tumori su retki i obično pogađaju decu i mlade odrasle osobe.
- Melanomi: Karcinomi koji nastaju u ćelijama odgovornim za pigmentaciju kože. Melanom se dovodi u vezu sa izlaganjem suncu. Neki ljudi sa porodičnom istorijom melanoma su u većem riziku od razvoja bolesti.
Kako se otkrivaju čvrsti tumori?
Solidni tumori se mogu naći na različite načine. Neki tumori se pronalaze kroz rutinske skrininge, kao što su mamografi, samopregledi ili kolonoskopije. Drugi tumori se pronalaze testom za procenu rizika kao što je 4Kscore koji upozorava zdravstvenog radnika da potraži potencijalne tumore, dok se neki pronalaze sekundarno, nakon određenih simptoma kao što su uporni kašalj, otežan govor ili drugi neurološki problemi.
Ako zdravstveni radnik utvrdi da je prisutan čvrst tumor, izvršiće biopsiju tumora kako bi se dalje utvrdilo da li je tumor benigni ili maligni, kao i njegov uzrok i najprikladniji tok lečenja.
Vrste solidnih tumora
Čvrsti tumori, bez cisti ili tečnih područja su:
Tumor na mozgu –Tumori mogu da se razviju u mozgu izazivajući probleme sa govorom, ravnotežom ili drugim neurološkim funkcijama.
Karcinom dojke – Rak dojke je najčešći rak kod žena, mada se može javiti i kod muškaraca. Većina tumora se nalazi ili putem samopregleda dojki ili rutinskih mamografija. Neki karcinomi dojke mogu da se razviju zbog naslednih uzroka.
Rak pluća -Rak pluća je jedan od najčešćih karcinoma i kod muškaraca i kod žena. Može biti uzrokovan pušenjem ili drugim ekološkim problemima.
Kolorektalni karcinom – Kolorektalni karcinom se nalazi u debelom crevu ili rektumu. Mnogi kolorektalni karcinomi se nalaze kroz rutinske skrininge poznate kao kolonoskopije, dok neki mogu da budu uzrokovani naslednim uzrocima.
Karcinom prostate – Rak prostate je jedan od najčešćih karcinoma kod muškaraca. Određeni dijagnostički testovi, kao što su PSA ili 4Kscore, mogu da pruže informacije kako bi se utvrdilo da li je čovek u opasnosti ili možda ima rak prostate. Pored toga, rak prostate može da nastane zbog naslednih uzroka.
Rak grlića materice – Rak grlića materice je nekada bio najčešći uzrok smrti od raka žena, ali, zbog redovnog pregleda Papa testa, stopa smrtnosti je znatno opala. Većina raka grlića materice je uzrokovana humanim papiloma virusom ili HPV virusom, uobičajenom seksualno prenosivom infekcijom.
Uobičajeni pedijatrijski solidni tumori
Čvrsti tumori čine oko 30 odsto svih karcinoma kod dece. Najčešći tip solidnog tumora koji se javlja kod dece je tumor na mozgu. Nakon tumora na mozgu, najčešći tipovi su:
Neuroblastom: rak koji se obično nalazi u stomaku. Ova vrsta raka se javlja kod novorođenčadi i male dece.
Vilmsov tumor: rak koji se nalazi u jednom ili oba bubrega. Ova vrsta raka se nalazi kod dece od 3 do 4 godine.
Rabdomiosarkom: rak koji se nalazi u ćelijama skeletnih mišića. Može se pojaviti skoro bilo gde u telu.
Retinoblastom: rak koji se nalazi u oku. Ovaj rak se javlja kod dece oko 2 godine.
Osteosarkom i Juingov sarkom: dve vrste raka kostiju. Osteosarkom se najčešće javlja blizu zgloba noge ili ruke kod tinejdžera. Juingov sarkom je najčešći u kukovima, srednjim kostima dugih nogu, rebrima ili lopaticama kod tinejdžera.
