Sarkom je maligno oboljenje, koje spada u retke vrste tumora. Može da se stvori u kostima ili mekim tkivima (mišićno, masno, vezivno ili tkivo hrskavice).U odnosu na to dele gde se stvaraju, dele se i sarkomi
Sarkomi: podela i vrste
Medicina sarkome deli u tri glavne grupe:
- sarkomi kostiju
- sarkomi mekih tkiva
- gastrointerstinalni stromalni tumori (sarkomi mekog tkiva u crevnom traktu).
Postoji još jedna podela, prema ćelijama porekla. Recimo, prefiks „lipo“ označava masti, pa su tako liposarkomi , a samim tim je npr. liposarkom zloćudni tumor masnog tkiva.
Zašto nastaje srčani sarkom
Sarkomi, dakle, mogu da se jave u bilo kom delu tela, u zavisnosti od tkiva u kojima se pojave i rastu. Jedan od izuzetno retkih sarkoma predstavlja srčani sarkom. Neobičan je iz više razloga, prvenstveno zbog toga što su primarni tumori srca retki i uglavnom benigni. Angiosarkom je najčešći tip srčanog sarkoma.
Simptomi srčanog sarkoma se razlikuju u odnosu na lokaciju u srcu gde su se razvili. To može biti na spoljašnjoj površini srca, unutar jedne ili više komora (intrakavitarno), ali i unutar mišićnog tkiva samog srca.
Srčani angiosarkom i simptomi koji na njega upozoravaju
Najveći broj angiosarkoma se javlja u desnoj pretkomori, a simptomi koji su posledica jesu opstrukcije priliva ili odliva krvi. Iz ovih okolnosti proizilaze edemi nogu, stopala, zglobova i abdomena (pojedinačno ili udruženo), kao i proširenje vratnih vena. Naime, krv koja se vraća ne može regularno da uđe u srce ili da se ispumpa iz desne pretkomore, pa je to i velika opasnost.
Srčani angiosarkomi koji se javljaju na perikardu (dvoslojna tanka kesa koja okružuje srce), mogu da izazovu povećanje tečnosti unutar tog prostora (kese). Kada se u njoj kesi akumulira višak tečnosti, srce ne može normalno da pumpa krv. Zbog toga mogu da se jave bol u grudima, kratkoća daha, umor i palpitacije (ubrzano ili lupanje srca).
Moguća je pojava i nekih drugih simptoma, kakvi su:
- iskašljavanje krvi (hemoptiza)
- promene srčanog ritma
- kongestija gornjeg respiratornog trakta
- groznica
- gubitak težine
- izraženo noćno znojenje
- malaksalost
- hronični umor
- apatija
- malodušnost
- prsti koji menjaju boju ili postaju plavi
- zakrivljenost noktiju sa uvećanjem mekog tkiva prsta.
Kako se leči srčani sarkom
Ukoliko se tumor proširio i prisutne su metastaze, pacijentu slede zračna terapija ili hemoterapija. Obe metode ublažavaju simptome i utiču značajano na kvalitet života obolele osobe. Za određivanje adekvatne i efikasne terapije za svakog pacijenta značajno je razmotiti:
- lokaciju i veličinu tumora
- reakciju na lekove (alergije)
- prognozu toka bolesti.
Metode lečenja koje lekarski tim može da predloži ukoliko je takva procena su:
- operacija na otvorenom srcu (retki slučajevi)
- transplantacija srca
- autotransplantacija (reč je o novijoj metodi tokom koje se pacijentu uklanja srce kako bi se tumor potpunije uklonio iz srčanog tkiva, a obolela osoba se prebacuje na aparat za bajpas srce-pluća; nakon uklanjanja sarkoma, srce se vraća u telo pacijenta.
Treba reći da srčani sarkomi koji često zahvate površinu srca u takvoj meri i lokaciji da ih nije moguće operisati. Međutim, bilo koja od ovih metoda može značajno da utiče na vreme preživljavanja i bolju prognozu za pacijenta.