Svrab, znojenje, umor, ukazuju na malignu bolest koštane srži, pacijentima je potrebna inovativna terapija

Saremena terapija smanjuje mogućnost progresije bolesti i omogućava duži životni vek pacijenata

Policitemija vera je hronična hematološka maligna bolest kod koje je povećano stvaranje crvenih krvnih zrnaca u koštanoj srži. U pitanju je retka bolest koja može da se kontroliše uz odgovarajuću terapiju. U Srbiji svake godine oko 100 osoba dobije dijagnozu ove bolesti. Lekari i udruženja pacijenata naglašavaju da najzastupljenija terapija ne ispunjava potrebe svih pacijenata, dok inovativne terapije mogu da modifikuju tok bolesti, koja uglavnom napreduje sporo, ali postoji rizik da se transformiše u mijelofibrozu - redak rak krvi zbog kojeg jetra i slezina gube funkciju.

Povećan je rizik od tromboza

Preporučujemo

Udruženje LIPA organizovalo je edukativni skup u nameri da podigne svest o ovoj bolesti i problemima sa kojima se suočavaju pacijenti i njihove porodice. Pacijenti i lekari ukazuju na značaj ranog otkrivanja, prepoznavanja simptoma i adekvatnog lečenja pacijenata sa policitemijom verom (PV), retkom bolešću koštane srži, koja je deo grupe hroničnih hematoloških bolesti poznatih kao mijeloproliferativne neoplazme (MPN).

Policitemija vera, poznata i kao bolest guste krvi, posledica je mutacije na JAK2 genu tokom života. Radi se o stečenoj, a ne urođenoj mutaciji. Usled bolesti otežan je protok krvi, posebno kroz manje krvne sudove, i značajno je povećan rizik od tromboza.

Tegobe se često javljaju i par godina pre dijagnoze

Maja Marković, predsednica Udruženja „LIPA“, rekla je da u Srbiji na godišnjem nivou ovu bolest dobije oko 100 osoba, kao i da je policitemija vera maligna bolest koštane srži hroničnog toka koja uz odgovarajuću terapiju omogućava zadovoljavajući kvalitet života obolelih.

Doc. dr Danijela Leković, Klinika za hematologiju, UKC Srbije, objasnila je da visok broj crvenih krvnih zrnaca, neretko i trombocita, dovodi do povećane viskoznosti krvi (gustine), koja ima sklonost ka razvoju krvnih ugrušaka koji usporavaju dotok kiseonika u tkiva tela i prouzrokuju simptome.

Tegobe se često javljaju i par godina pre dijagnoze. To su najčešće umor, svrab, noćno znojenje, nelagodnost u stomaku. Ovi simptomi utiču na kvalitet života pacijenata, koji imaju kraći životni vek u odnosu na osobe iste životne dobi u opštoj populaciji.

Kako se leči policitemija vera?

Bolesnicima su na raspolaganju različite terapije za lečenje bolesti, a izbor terapije zavisi od više faktora. Kako bi se smanjila gustina krvi, kod pacijenata se primenjuje vađenje 300–400 ml krvi (flebotomija), dok se citostatik hidroksiurea koristi da bi se smanjio ukupni broj ćelija krvi. Primenjuje se i antitrombozna profilaksa, to jest aspirin, kao i kontrola kardiovaskularnih faktora rizika, na primer, ukoliko je potrebno, terapija za regulisanje krvnog pritiska, holesterola, šećera u krvi i obustava pušenja.

Dosadašnja terapija ne ispunjava potrebe svih pacijenata

Dr Leković naglasila je da dosadašnja terapija ne ispunjava potrebe svih pacijenata. Danas se primenom inovativne terapije može modifikovati tok bolesti. Iako policitemija vera napreduje sporo, postoji rizik da se transformiše u stanja većeg rizika, uključujući mijelofibrozu (MF). Procena je da 1 od 4 osobe sa policitemijom verom, sa bolešću visokog rizika, razvije MF u roku od 20 godina od dijagnoze.

Lekari kažu da pravovremena dijagnostika i lečenje u što ranijoj fazi bolesti sprečavaju ozbiljnije zdravstvene komplikacije i progrediranje bolesti. Primenom savremene terapije smanjuje se mogućnost progresije bolesti, razvoja komplikacija i omogućava duži životni vek pacijenata.

Policitemija vera, kod pacijenata sa visokim rizikom, zahteva najefikasniju terapijsku opciju, jer su tada šanse za očuvanje dužine i kvaliteta života najveće. U Srbiji inovativna terapija je dostupna samo pacijentima sa mijelofibrozom.

Cilj lečenja policitemije vere je kontrola simptoma i prevencija trombohemoragijskih komplikacija, tromba. Prema svetskim vodičima, simptome bolesti ima najmanje polovina bolesnika. Kada su simptomi izraženiji i kada se javi uvećanje slezine koje se ne može kontrolisati standardnom terapijom hidroksiureom, primenjuju se JAK2 inhibitori, koji štite od komplikacija, objasnila je dr Leković.