Malarija, žuta groznica, denga groznica, zika i čikungunja groznica neke su od opasnih bolesti koje prenose komarci. Smatra se da ovi sitni insekti svake godine usmrte više od milion ljudi. Komarci šire bolesti delujući kao prenosioci virusa i drugih patogena, komarac koji ugrize zaraženu osobu može lako preneti virus na zdravog čoveka. U nedavno objavljenoj studiji profesor imunologije dr Penghua Wang, University of Connecticut, tvrdi da virusi menjaju ljudski telesni miris i tako privlače komarce.
Virusi menjaju miris zaražene osobe i tako privlače komarce
Komarci lociraju potencijalnog domaćina kroz različite senzorne znakove, kao što su temperatura tela i ugljen-dioksid koji se emituje iz daha. Mirisi igraju bitnu ulogu. Prethodna laboratorijska istraživanja otkrila su da su miševi zaraženi malarijom zbog promena mirisa bili privlačniji za komarce.
Imajući ovo na umu, imunolozi su istraživali da li i virusi denga i zika koje prenose komarci, mogu da promene miris čoveka kako bi ga učinili privlačnijim za komarce i da li postoji način da se te izmene spreče.
Komarci lete prema zaraženim
Miševi zaraženi denga ili zika virusom, zdravi miševi i komarci su postavljeni u jedan od tri kraka staklene komore. Kada su istraživači promenili protok vazduha kroz komore miševa i usmerili mirise ka komarcima, otkrili su da je više komaraca letilo prema zaraženim miševima preko neinficiranih miševa. Naučnicu su isključili ugljen-dioksid kao razlog i telesnu temperaturu. Istraživanje sugeriše da je bilo nešto u mirisima zaraženih miševa što je privuklo komarce.
Komarci i acetofenon
Stručnjaci su izolovali 20 različitih gasovitih hemijskih jedinjenja iz mirisa koji su emitovali zaraženi miševi, od čega je zapaženo da tri mirisa stimulišu značajan odgovor komaraca.
Jedno od tih jedinjenja acetofenon naneto je na zdrave miševe i ruke dobrovoljaca i privuklo više komaraca u odnosu na kontrolu grupu. Stručnjaci su otkrili da zaraženi miševi proizvode 10 puta više acetofenona nego zdravi miševi. Smatra se i da mirisi prikupljeni iz pazuha pacijenata sa denga groznicom sadrže veće količine acetofenona, nego kod zdravih osoba.
Kada je miris osobe obolele od denga groznice stavljen na ruku dobrovoljca i na drugu ruku miris zdrave osobe, komarce je uvek više privlačila ruka sa mirisom denga groznice. Ovi nalazi mogu da znače da su denga i zika virusi sposobni da povećaju količinu acetofenona i tako privuku nezaražene komarce, koji potom lako mogu nastaviti da šire dalje virus.
Kako virusi povećavaju proizvodnju acetofenona
Acetofenon je hemikalija koja se obično koristi kao miris u parfemima, ali i metabolički nusproizvod koji obično proizvode određene bakterije nastanjenje na koži i u crevima sisara.
Naučnici su u svrhe eksperimenta uklonili kožu ili crevne bakterije sa zaraženih miševa, pa ih potom izložili komarcima. Komarce i dalje više privlačili zaraženi miševi sa osiromašenim crevnim bakterijama u poređenju sa neinficiranim miševima. Stručnjaci smatraju da ima osnova da su mikrobi kože izvor acetofenona.
Značaj vitamina A
Naučnici su primetili da zaraženi miševi imaju smanjen nivo važnog molekula za borbu protiv mikroba koje proizvode ćelije kože, nazvanog RELMa. Sve obo bi kako naglašavaju moglo da znači da su denga i zika virusi potisnuli proizvodnju ovog molekula, čineći miševe ranjivijim na infekciju.
Vitamin A i njegova srodna hemijska jedinjenja snažno podstiču proizvodnju RELMa, zbog toga su naučnici zaražene miševe hranili derivatom vitamina A tokom nekoliko dana, pa potom merili količinu RELMa i Bacillus bakterija. Zaraženi miševi tretirani derivatom vitamina A bili u stanju da vrate svoje nivoe RELMa na nivo neinficiranih miševa i da smanje količinu Bacillus bakterija i na taj način nisu više više privlačili komarce.
Nedostatak vitamina A u zemljama u razvoju
Dr Penghua Wang kaže da je cilj da se ono što nauče primeni na pacijente. Nedostatak vitamina A zapažen je u zemljama u razvoju, u podsaharskoj Africi i jugoistočnoj Aziji, gde su preovlađujuće virusne bolesti koje prenose komarci.
– Naši sledeći koraci su da istražimo da li dijetetski vitamin A ili njegovi derivati mogu da odbiju komarce od ljudi zaraženih zika i denga virusom i da dugoročno utiču na smanje bolesti koje prenose komarci – ističe dr Wang.
TAČNO danas zinemo za A a sutra za B i bog da nas vidi !