Otkriveno zašto ćelije raka dojke, koje su se proširile na pluća, mogu da se „probude“ posle mnogo godina

Istraživački tim sa Institute of Cancer Research u Londonu otkrio je nov način za prevenciju sekundarnog raka dojke. Naučnici su otkrili zašto ćelije raka dojke, koje su se proširile na pluća, mogu da se „probude“ nakon godina spavanja, formirajući neizlečive sekundarne tumore, a rezultati studije objavljeni su u časopisu Nature Cancer. 

Otkriven mehanizam koji pokreće „tempiranu bombu“

Ovo istraživanje otkriva mehanizam, koji pokreće „tempiranu bombu“ raka dojke, i predlaže strategiju za njeno ublažavanje. Statistika pokazuje da je 80 odsto primarnih karcinoma dojke ER+, odnosno da je pozitivan receptor estrogena. Pacijentkinje sa rakom dojke pozitivnim na estrogenske receptore (ER+), kao najčešćim tipom karcinoma, su u konstatntnom riziku da se taj tumor ponovo pojavi u drugom delu tela, mnogo godina ili čak decenija kasnije, nakon prvobitne dijagnoze i lečenja. Kada se ćelije raka dojke šire od tog primarnog karcinoma u druge delove tela, taj proces naziva se sekundarni ili metastatski rak dojke, i iako se leči, ne može da se izleči, naglašavaju stručnjaci.

Ćelije raka dojke mogu da se „probude“ i decenijama nakon dijagnoze

Novo istraživanje pokazalo je kako molekularne promene u plućima, koje se javljaju tokom starenja, mogu da podstaknu rast ovih sekundarnih tumora. Tim naučnika sa Institute of Cancer Research  otkrio je da protein PDGF-C, koji je prisutan u plućima, igra ključnu ulogu u uticaju na to da li neaktivne ćelije raka dojke spavaju ili će ipak da se „probude“. Otkrili su da ako se nivo PDGF-C poveća, što je verovatnije u plućima starije osobe ili kada njihovo tkivo postane oštećeno ili ožiljno, to može da prouzrokuje rast uspavanih ćelija raka i razvoj sekundarnog, metastatskog  raka dojke.

Istraživači su zatim istražili da li blokiranje aktivnosti PDGF-C može da spreči „ponovno buđenje“ ovih ćelija i rast sekundarnih tumora. Ispitivanje je rađeno na laboratorijskim miševima tako što su naučnici ciljali protein PDGF-C signalizaciju sa postojećim blokatorom rasta raka, koji se zove imatinib, a koji se trenutno koristi za lečenje pacijenata sa hroničnom mijeloidnom leukemijom. Miševi su tretirani lekom i pre i posle razvoja tumora. Za obe grupe, kako se pokazalo, širenja raka u plućima bilo je značajno smanjeno.

Starenje plućnog tkiva može da aktivira ćelije raka dojke

– Ćelije raka mogu decenijama da prežive u udaljenim organima, skrivajući se u stanju mirovanja. Otkrili smo kako starenje plućnog tkiva može da pokrene ove ćelije raka da se „ponovno probude“ i razviju u tumore. Takođe smo otkrili potencijalnu strategiju za „deaktiviranje“ ovih „tempiranih bombi“. Sada planiramo da bolje izanaliziramo kako pacijentkinje mogu da imaju koristi od postojećeg leka imatinib, kao i da razvijemo specifičnije tretmane usmerenih na mehanizam „ponovnog buđenja“ – najavila je dr Frances Turrell sa Odseka za istraživanje raka dojke na  Institute of Cancer Research. 

Potrebno otkriti kada se tačno dešavaju promene u plućima

Dr Clare Isacke, profesorka molekularne biologije ćelija na Institute of Cancer Research ističe da se novo otkriće smatra uzbudljivim korakom napred u razoktkrivanju činjenica o uznapredovalom raku dojke, kao i saznanja o tome kako i zašto ćelije raka dojke formiraju sekundarne tumore u plućima.

– Moramo da odredimo kada se dešavaju ove promene, koje zavise od uzrasta žene, i kako se razlikuju među njima, kako bismo mogli da napravimo strategije lečenja koje sprečavaju „ponovno buđenje“ ćelija raka dojke – naglasila je dr Isacke, podsetivši da je poznata činjenica da godinama nakon završetka lečenja raka dojke mnoge žene strahuju da će se bolest vratiti.