Pravilnik o deklarisanju, označavanju i reklamiranju hrane nedavno je pretrpeo izmene jer su prvi put precizno definisani uslovi korišćenja oznaka „posno“ i „bez glutena“ na prehrambenim proizvodima. Oznaka „posno“ od sada može da se navodi samo na hrani koja nije poreklom od toplokrvnih životinja, niti je u bilo kojoj fazi njene proizvodnje i prerade korišćena hrana tog porekla. Proizvodi kojima nisu dodati aditivi, nosači, arome i enzimi takođe je dozvoljeno označiti sa „posno“. To važi i za supstance koje nisu aditivi, ali se upotrebljavaju na isti način i u iste svrhe kao pomoćna sredstva, u prerađenom ili neprerađenom obliku, a koji su poreklom od toplokrvnih životinja.
Olakšica za alergične osobe
Ovim izmenama, kako prenosi Tanjug, u Srbiji su prvi put definisani uslovi i način korišćenja oznake „posno“ na prehrambenim proizvodima, a dopunama Pravilnika o deklarisanju, označavanju i reklamiranju hrane preciznije je određeno i korišćenje oznake koja se odnosi na hranu bez glutena. Kako navode u Ministarstvu poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Republike Srbije oznakom „bez glutena“ olakšaće se kupovina hrane potrošačima koji su intoleratni, odnosno alergični na gluten.
Šta znači oznaka „bez glutena“
Oznaku „bez glutena“, kako je utvrđeno Pravilnikom, dopušteno je navesti samo ako je sadržaj glutena u hrani kao gotovom proizvodu manji od 20 miligrama po kilogramu. Navod „vrlo mali sadržaj glutena“ dopušteno je navesti samo ako hrana, koja se sastoji ili sadrži jedan ili više sastojaka proizvedenih od pšenice, raži, ječma, ovsa ili njihovih ukrštenih, odnosno hibridnih sorti koje su posebno prerađene s ciljem smanjenja količine glutena, ne sadrži gluten u količini većoj od 100 miligrama po kilogramu u gotovom proizvodu.
– Gluten je proteinska frakcija pšenice, raži, ječma i ovsa i, po prirodi, samo meso ne sadrže gluten, ali proizvodi od mesa mogu da ga sadrže ukoliko se u njega dodaju sastojci koji u sebi sadrže gluten. To je razlog zbog kojeg je veoma bitno da svaki proizvođač jasno napiše na deklaraciji sastav proizvoda i da jasno istakne ukoliko proizvod sadrži neke alergene – objašnjava Tamara Penjić iz Saveza tehnologa u industriji mesa.
Informacije dobrovolje, ali moraju biti precizne
Kako navode iz Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Pravilnikom je predviđeno da u komunikaciji trgovaca hranom sa potrošačima oznake „posno“, „bez glutena“ ili „vrlo malo glutena“ spada u deo pružanja dobrovoljnih informacija. Informacije koje se navode na dobrovoljnoj osnovi, kako se ističe, moraju da budu istinite i precizne, kao i obavezne informacije koje se navode na deklaraciji proizvoda ili se koriste prilikom oglašavanja proizvoda. Na posnoj hrani mogu se istovremeno navesti reč „posno“ i informacija o mogućem prisustvu sastojaka koji mogu da izazovu alergije ili intolerancije. Novina u dopunama Pravilnika, odnosi se i na dalje uskladivanje sa zakonodavstvom EU, odnosno sa Uredbom Evropske unije 2018/775 koja predviđa da se navodi i zemlja porekla glavnog sastojka hrane ili barem navođenje da se zemlja porekla glavnog sastojka razlikuje od zemlje porekla hrane.
