Lekari širom sveta susreću se sa slučajevima da oko trećina pacijenata obolelih od covid 19 nastavlja da razvija neurološka ili psihijatrijska stanja „na duge staze“ mesecima nakon zaraze. Ovo je potvrdila i nova studija objavljena 6. aprila 2021. u The Lancet Psychiatry, koju je vodio je profesor Paul Harrison sa University of Oxford u Velikoj Britaniji.
Poremećaji dijagnostikovani 6 meseci nakon bolesti
Njegov tim je pregledao elektronske zdravstvene kartone kako bi pratio ishode za 236.379 pacijenata sa covid 19, uglavnom iz Sjedinjenih Američkih Država, a nalazi pokazuju vezu između covid 19 i većeg rizika za kasnije mentalno zdravlje i neurološke poremećaje. Nova analiza podataka više od 236. 000 preživelih od covid 19 usredsredila se na 14 neuroloških i mentalnih poremećaja. Otkriveno je da je 34 procenata pacijenata dijagnostikovano sa takvim poremećajima u 6 meseci nakon infekcije korona virusom. Najčešće su se ovi poremećaji kretali od anksioznih poremećaja do poremećaja zloupotrebe supstanci, nesanice, krvarenja u mozgu, moždanog udara i (mnogo ređe) demencije. Za 13 odsto tih pacijenata to je bila prva takva dijagnoza koja im je postavljena u životu.
Neurološki problemi češći kod ozbiljno bolesnih osoba
– Nažalost, mnogi poremećaji identifikovani u ovoj studiji imaju tendenciju da budu hronični ili da se ponavljaju, pa možemo pretpostaviti da bi uticaj covid 19 mogli da osetimo dugi niz godina – napisao je Jonathan Rogers sa University College London u uvodniku nove studije. Pre rezultatima analize, trećina zaraženih, pola godine od infekcije iskusila je neku vrstu neurološkog ili mentalnog zdravlja. Anksioznost (17 odsto), poremećaj raspoloženja (14 procenata), poremećaj zloupotrebe supstanci (7 odsto) i nesanica (5 procenata) bili su najčešće dijagnostikovani poremećaji. Ukupne stope neuroloških problema bile su mnogo niže, uključujući 0,6 odsto za krvarenje u mozgu, 2,1 procenat za ishemijski moždani udar i 0,7 odsto za demenciju. Istraživači navode da su neurološka stanja bila češća kod pacijenata koji su bili ozbiljno bolesni od covid 19. Na primer, među pacijentima primljenim na intenzivnu negu, 7 odsto imalo je moždani udar, a kod 2 procenata bolesnih dijagnostikovana je demencija.
Covid 19 ima jedinstveni uticaj među virusnim infekcijama
Dijagnoze neurološkog i mentalnog zdravlja bile su češće kod pacijenata sa covid 19 nego kod pacijenata sa gripom ili infekcijom respiratornog trakta tokom istog vremenskog perioda. To ukazuje da covid 19 ima jedinstveni uticaj među virusnim infekcijama, naveli su autori studije.
– Ovo su podaci velikog broja pacijenata, iz stvarnog sveta. Oni potvrđuju visoku stopu psihijatrijskih dijagnoza nakon covid 19 i pokazuju da se javljaju i ozbiljni poremećaji koji pogađaju nervni sistem, poput moždanog udara i demencije – rekao je Paul Harrison. S druge strane, ostaje nejasno samo kako covid 19 utiče na mozak.
Trebaće nam mnogo više neurološke nege
– Sada moramo da vidimo šta se dešava nakon 6 meseci. Studija ne može da otkrije mehanizme koji su uključeni, ali ukazuje na potrebu hitnih istraživanja koja će ih identifikovati, s ciljem sprečavanja ili lečenja – istakao je koautor studije Max Taquet Mak Takuet, sa University of Oxford. Prema dobijenim razulatima, studija naglašava „povećani rizik od neuroloških bolesti i dijagnozu kod zaraženih osoba, sa daljim povećanim rizikom kod hospitalizovanih i kritično bolesnih pacijenata inficiranih sa covid 19“. Sve to znači, kako kažu istraživači, da će postojati velika potreba za više neurološke nege nakon infekcije covid 19.
