Multipli mijelom je drugi po učestalosti hematološki malignitet. U Srbiji se svake godine dijagnostikuje oko 500 novih pacijenata, od čega su 40 odsto obolelih mlađi od 65 godina (radno sposobna populacija).
Zašto je značajno što ranije otkriti multipli mijelom
Septembar je mesec borbe protiv raka krvi, pa je vredno podsetiti da ukoliko se multipli mijelom otkrije na vreme i krene sa adekvatnim lečenjem, sprečavaju se komplikacije bolesti. Pacijentima se tako pruža mogućnost za normalan i kvalitetan život.
Šta je multipli mijelom i zašto je moto „Pravi lek u pravo vreme“ značajan za ove pacijente
Multipli mijelom je maligna bolest kostne srži u kojoj maligni preobražaj zahvata plazmocite kao jedan od vidova belih krvnih zrnaca iz grupe najzrelijih limfocita. Nekontrolisano umnožavanje plazmocita u kostnoj srži i njihovo nekontrolisano lučenje proteina tipa nefukcionalnih imunoglobulina ili njihovih delova ima za posledicu mnoštvo simptoma i životno ugrožavajućih oštećenja različitih organskih sistema.
– Pravi lek u pravo vreme: pravilo je u lečenju svake bolesti, a za obolele od multiplog mijeloma ovo je izuzetno važno, jer podrazumeva personalizovan terapijski pristup, tj. prilagođen profilu svakog pacijenta. To uključuje njegov klinički status, ali i biološke karakteristike same bolesti – navodi prof. dr Jelena Bila, predsedavajuća Aktiva za multipli mijelom Srpskog lekarskog društva (SLD).
Važnost primene savremenih terapija koje su standard u Evropi
– Aktiv za multipli mijelom SLD-a i hematolozi u našoj zemlji nastoje da prate evropske smernice u lečenju multiplog mijeloma u cilju postizanja najboljih rezultata i produženja života naših pacijenata. Potreba za dostupnošću visoko efikasnih savremenih lekova u multiplom mijelomu je velika, posebno kada se govori o pacijentima kojima se bolest vratila, odnosno koji su u relapsu bolesti. Oko 30 odsto obolelih ima bolest visokog rizika. Njima je u našoj zemlji potrebno omogućiti lečenje novim terapijama inovativnog mehanizma delovanja. One u kombinaciji sa već dostupnim lekovima odlažu vreme do pogoršanja i progresije bolesti i značajno produžavaju životni vek u odnosu na trenutno dostupne terapije, uz očuvanje kvaliteta života i postizanje socijalnog i radnog funkcionisanja. Savremene terapije su standard u lečenju u Evropi, a dostupne su i u zemljama regiona – naglašava prof. dr Jelena Bila.
Koji simptomi mogu da ukažu na multipli mijelom
Prema rečima prof. dr Predraga Đurđevića, rukovodioca Klinike za hematologiju Univezitetskog kliničkog centra Kragujevac, kod većine pacijenata se javlja anemija, koja za posledicu ima pojavu malaksalosti, zamora i ubrzanog srčanog rada i posledičnog srčanog popuštanja.
– Koštani bol se javlja jer u multiplom mijelomu dolazi do razgradnje kostiju. One postaju tanke i može doći do preloma prilikom pada ili spontano. Učestale infekcije su takođe jedan od znakova multiplog mijeloma, kao i bubrežna slabost. Preporučujemo da se jednom do dva puta godišnje urade laboratorijske analize krvi, i ukoliko postoje izražena anemija, povišene vrednosti ukupnih proteina, povišena sedimentacija i nalaz oslabljene bubrežne funkcije, uz napred navedene simptome, izabrani lekar treba da uputi pacijenta hematologu na dalje analize i preglede – upozorava stručnjak.
Šta kada dođe do pogoršanja bolesti
Dr Mila Purić, hematolog iz Instituta za onkologiju i radiologiju Srbije, navodi da se u kliničkoj praksi susreće sa pacijentima sa multiplim mijelomom kod kojih je došlo do pogoršanja bolesti i kojima je neophodna inovativna terapija kako bi se bolest stavila pod kontrolu i produžio život.
Objašnjava dalje da je, u skladu sa zakonskom regulativom, samo kod nekih pacijenata u kasnoj fazi bolesti moguće primeniti savremenu terapiju. Tada se, kaže doktorka Purić, zaista vidi koliko je velika korist za pacijente i zadovoljstvo lekara da mogu da pomognu obolelima.
Inovativna terapija menja tok bolesti
– Imamo mlađe pacijente kod kojih je bolest u pogoršanju, a uz to imaju i visoko rizične karakteristike bolesti. Kada smo u mogućnosti da u skladu sa Pravilnikom o sadržaju i obimu prava na zdravstvenu zaštitu primenimo inovativnu terapiju, to menja tok bolesti, uvodi pacijente u remisiju i vraća ih normalnom životu i funkcionisanju. Takođe, veliki je značaj genskog profilisanja za primenu odgovarajuće terapije u multiplom mijelomu – kaže asistentkinja dr Aleksandra Sretenović, hematolog iz Univerzitetskog kliničkog centra Srbije.
Nada za pacijente sa hematološkim malignitetima
– Evidentni su zajednički napori medicinske struke, Ministarstva zdravlja i Republičkog fonda za zdravstveno osiguranje da se bolesnicima sa malignim oboljenjima obezbede savremeni lekovi. To daje nadu i našim pacijentima sa hematološkim malignitetima, kao i njihovim porodicama, da će uskoro i inovativna, visoko efikasna terapija za multipli mijelom biti dostupna u okviru Liste lekova RFZO u fazi bolesti kada se mogu postići najbolji rezultati – zaključila je prof. dr Jelena Bila.
