Mlada pacijentkinja iz Kine izlečena je od dijabetesa tipa 1 uz pomoć matičnih ćelija i ovo je prvi put u svetu da su naučnici uspeli da preokrenu tok ove autoimnune bolesti. Terapija matičnim ćelijama uspela je da kod 25-godišnje žene promeni tok dijabetesa tipa 1 – bolesti koja sprečava pankreas da proizvodi insulin. Pacijentkinja iz Tjenđina u Kini je prva osoba na svetu sa ovom bolešću koju su naučnici sa University of Alberta u Kanadi lečili pomoću ćelija izvađenih iz sopstvenog tela.
Žena izlečena od dijabetesa tipa 1 iako je primala značajne količine insulina
Mlada žena sa dijabetesom tipa 1 počela je da proizvodi insulin manje od tri meseca nakon što je primila terapiju matičnim ćelijama, odnosno regenerativni lek koji koristi matične ćelije za lečenje ili prevenciju bolesti ili povreda. Nakon više od godinu dana od transplantacije, žena je izjavila da je počela da jede sve, pa i šećer.
Stručnjaci sa University of Alberta nisu krili sreću, ali ni čuđenje postignutim rezultatima.
– Potpuno smo preokrenuli dijabetes kod pacijenta, koji je prethodno zahtevao značajne količine insulina – naglasio je dr James Shapiro, transplatacioni hirurg i istraživač na University of Alberta.
Kako je urađena operacija?
Prema studiji, objavljenoj u časopisu Cell, lekari su pratili rezultate iz posebne grupe ljudi u Šangaju, među kojima je bio i 59-godišnji muškarac sa dijabetesom tipa 2 kojem su početkom godine uspešno transplantirali ostrvca koja proizvode insulin u jetru. Objasnili su da su ostrvca izvedena iz reprogramiranih matičnih ćelija koje su uzete iz tela čoveka, odnosno pacijenta koji se leči.
Nekoliko meseci nakon transplatacije naučnici su obavestili da je čovek prestao da uzima insulin.
Nakon toga, ista procedura obavljena je na ženi, u junu 2023. godine, u operaciji koja je trajala manje od pola sata. Lekari su joj ubrizgali oko 1,5 miliona ostrvaca u trbušne mišiće, što je novo mesto za transplantaciju ostrvaca. Obično se transplantacija ostrvaca ubrizgava u jetru, gde se ćelije ne mogu posmatrati. Međutim, njihovo postavljanje u abdomen pomoglo je lekarima da prate ćelije pomoću magnetne rezonance i potencijalno ih uklone ako je potrebno.
Pacijentkinja izlečena od dijabetesa tipa 1 posle 3 meseca počela da proizvodi insulin
Lekari su saopštili da je efikasnost ostrvaca ranije testirana na miševima i neljudskim primatima.
Prema navodima Nature časopisa, sprovedeno je nekoliko pionirskih ispitivanja korišćenjem matičnih ćelija za lečenje dijabetesa, koji pogađa blizu pola milijarde ljudi širom sveta. Većina njih ima dijabetes tipa 2, u kojem telo ne proizvodi dovoljno insulina ili se smanjuje njegova sposobnost da koristi hormon.
Prema izveštaju lekara, otprilike tri meseca nakon operacije telo žene počelo je da proizvodi dovoljno insulina kako bi mogla da živi bez ikakvih dopuna i ona je uspela da održi taj nivo proizvodnje više od godinu dana. Od tada je prestala da doživljava opasne skokove i padove nivoa glukoze u krvi, koji su ostali unutar ciljanog raspona više od 98 odsto dana.
Kako transplantacija matičnih ćelija funkcioniše kod dijabetičara?
Prema rečima stručnjaka, transplantacija ostrvaca – procedura koja uključuje presađivanje ćelija ostrvaca iz pankreasa donora u jetru primaoca kako bi se pomoglo u proizvodnji insulina za regulisanje nivoa glukoze u krvi, pomaže u lečenju bolesti. Međutim, doktori kažu da nema dovoljno donatora koji bi pomogli da se zadovolji sve veća potražnja, a primaoci moraju da koriste lekove za suzbijanje imuniteta kako bi sprečili telo da odbaci tkivo donatora.
Matične ćelije mogu da se koriste za uzgoj bilo kog tkiva u telu i mogu se neograničeno kultivisati u laboratoriji – što znači da potencijalno nude neograničen izvor tkiva pankreasa.
