Naučnici iz Montefiore Einstein Cancer Center razvili su novi test za otkrivanje raka grlića materice koji je se teško dijagnostikuje drugim skrininig metodama. U nalazima studije našle su se potencijalno važne implikacije za skrining raka grlića materice, jer su istraživači iz MECC kreirali test za otkrivanje vrste raka grlića materice koji PAPA test često ne otkrije. Nalazi studije objavljeni su u JNCI: Journal of the National Cancer Institute. Rak grlića materice je i dalje četvrti najčešći tip karcinoma kod žena, sa znatno višim opterećenjem u slabo razvijenim zemljama.
Novi test za otkrivanje raka grlića materice efikasniji od Papa testa
– Naš novi test pokazao se osetljivim na otkrivanje adenokarcinoma grlića materice, koji trenutno čini 25 odsto slučajeva ovog tumora, kao i njegove preteče – adenokarcinoma in situ, koji se često razvija u adenokarcinomu grlića materice. Budući da se adenokarcinom grlića materice teže otkriva trenutnim metodama skrininga, on ima veću stopu mortaliteta od češćih skvamoznih karcinoma grlića materice – objašnjava dr Howard Strickler iz Montefiore Einstein Cancer Center. Dr Strikler, inače profesor epidemiologije na Albert Einstein College of Medicine naglasio je da je cilj da se bolest rano otkrije, pre nego što se razvije u rak.
Primena novog pristupa testiranja
Široka upotreba PAPA testa, u kojem patolog ispituje uzorke tkiva na abnormalne ćelije, značajno je smanjila incidencu karcinoma skvamoznih ćelija grlića materice u poslednjih šest decenija. Međutim, incidenca adenokarcinoma grlića materice se nije smanjila, verovatno zato što je PAPA test manje efikasan u otkrivanju ovog karcinoma.
Poslednjih godina, testiranje na humane papiloma viruse (HPV), koji izazivaju gotovo sve slučajeve raka grlića materice, radi se uz PAPA test kao standardni alat za skrining raka grlića materice. Iako postoji više od 100 tipova HPV virusa, tri tipa — HPV 16, HPV 18 i HPV 45 čine više od 70 odsto svih slučajeva raka grlića materice i više od 90 procenata slučajeva adenokarcinoma grlića materice.
Trenutni HPV testovi pokrivaju sva tri tipa i mogu da upozore zaražene žene da se suočavaju sa visokim rizikom od razvoja raka grlića materice. Dok su vakcine za prevenciju ovog karcinoma, uključujući Gardasil-9, koji štiti od 9 tipova HPV bezbedne i efikasne, nekoliko generacija žena spada u stariji uzrast od onog kada se može primiti vakcina. Zbog toga će, kako kažu naučnici, skrining i lečenje za prevenciju raka grlća materice ostati kritičan u narednim decenijama.
Određivanje nivoa metilacije korišćeno za novi test za otkrivanje raka grlića materice
HPV test, koji je razvio Montefiore Einstein Cancer Center, procenio je HPV 16, 18 i 45 na nov način – posebnim posmatranjem nivoa metilacije.
– Pojava genetskog testiranja sledeće generacije nam je otvorila mogućnosti da preciznije otkrijemo onkogene HPV sojeve i obrasce u genomima koji odgovaraju razvoju adenokarcinoma grlića materice i adenokarcinoma in situ – kaže dr Robert D. Burk, profesor pedijatrije, mikrobiologije, imunologije, epidemiologije i akušerstva i ginekologije na Albert Einstein College of Medicine, koji je učestvovao u novoj studiji.
Metilacija – dodavanje metil (CH3) grupa u region DNK je rutinska pojava u DNK, i virusnoj i ljudskoj, i igra ključnu ulogu u promeni ekspresije gena. Studija je ispitala nivoe metilacije u uzorcima tkiva grlića materice sa uzprka od 1.400 žena, koje su bile podvrgnute skriningu raka grlića materice u Kaiser Permanente Northern California pre 2014. godine, a čiji je status karcinoma grlića materice bio poznat.
Koje testove treba da rade žene sa visokim nivoom metilacije?
Prilikom procene HPV u citološkim uzorcima, istraživači su sabrali procente metilacije za svako od 35 različitih mesta virusnog genoma, pri čemu je svaki uzorak dobio konačnu „ocenu metilacije“ jednaku prosečnom procentu metilacije na svih 35 mesta. Žene sa rezultatima metilacije u gornjih 25 odsto imale su vrlo velike šanse da su već razvile jedan od dva tumora – ili adenokarcinoma grlića materice ili adenokarcinom in situ.
– Naši nalazi, ako ih potvrde klinička ispitivanja, pokazuju da žene sa visokim rezultatom metilacije mogu da imaju koristi od kolposkopije i specijalizovane procene tkiva, osim samo PAPA testa, što bi moglo da dovede do rane dijagnoze i lečenja adenokarcinoma grlića materice ili uklanjanja adenokarcinoma in situ lezija pre nego što razvijaju se u adenokarcinom – objasnio je dr Burk.
