Sposobnost ljudi da sintetišu vitamin D iz sunčeve svetlosti opada sa pigmentacijom kože Foto: Shutterstock
Migracije stanovništva u poslednjih 500 godina iz regiona sa mnogo sunčeve svetlosti u područja koja imaju malo sunčanih dana, negativno utiče na zdravstveno stanje ljudi usled nedostatka vitamina D, kao i na dužinu životnog veka, otkriva nova studija u časopisu Okford Economic Papers.
Posledice nedostatka vitamina D
Istraživači su kroz studiju ustanovili da sposobnost ljudi da sintetišu vitamin D iz sunčeve svetlosti opada sa pigmentacijom kože i da je nedostatak vitamina D direktno povezan sa većim rizikom od smrtnosti, od bolesti koje uključuju kardiovaskularne bolesti, dijabetes tipa 1 i tipa 2, hipertenziju i određene karcinome . Nedavna istraživanja čak otkrivaju da vitamin D utiče na težinu kliničke slike covid 19.
Poređenje stanja kod grupa ljudi posle promene prebivališta
Istraživači su se fokusirali na grupe ljudi koje su iz područja sa mnogo sunčanih dana migrirale u severne krajeve planete sa malo sunčeve svetlosti između 1500. godine i danas. Rezultat promene strukture stanovništva je prouzrokovao da rizik od nedostatka vitamina D znatno poraste. Istraživači su istraživali ukupne zdravstvene posledice takve migracije tokom duge istorijskog perioda.
Veza vitamina D i dužine životnog veka
Istraživači su konstruisali meru koja je približila podatke o riziku od nedostatka vitamina D u datoj populaciji. Mera je pratila razliku između intenziteta sunčeve svetlosti u mestu provbitnog prebivališta stanovništva, kao i stvarnog nivoa intenziteta sunčeve svetlosti u mestu trenutnog boravka.
Koristeći razliku između sunčeve svetlosti u mestu predaka i trenutnog okruženja kao meru potencijalnog rizika od nedostatka vitamina D, istraživači su ispitali i koliko njegov nedostatk utiče na očekivani životni vek širom sveta. Tako su istraživači otkrili da nedostatak vitamina D negativno utiče na očekivani životni vek.
Šta je još uticalo na kraću izložnost suncu
Istraživači su primetili da je danas široko rasprostranjena svest o štetnim efektima prekomernog izlaganja sunčevoj svetlosti, što navodi ljude da se štite kremama za sunčanje i ograničenim izlaganjem suncu kada su na otvorenom. Efikasni tretmani raka kože su takođe široko dostupni. Ljudi takođe provode više vremena u zatvorenom prostoru nego njihovi praistorijski preci, što smanjuje njihovu izloženost sunčevoj svetlosti. Zbog toga se rizik od prevremene smrti usled prekomernog izlaganja suncu smanjio od praistorije.
Međutim, kraće izlaganje sunčevoj svetlosti povećava rizik od nedostatka vitamina D, posebno kod ljudi sa mnogo pigmenta, čiji su preci došli iz osunčanih područja.
Neophodnost uzimanja dodatnog vitamina D
Na kraju su istraživači zaključili da neravnoteža izazvana migracijom između intenziteta pigmentacije kože i sadašnje izloženosti sunčevoj svetlosti može da poveže i objasni današnje globalne zdravstvene razlike.
Regioni sa manje sunčanih dana primili su značajan broj ljudi iz delova sa mnogo sunca koji sada imaju kraći životni vek nego što bi to bio slučaj da su ostali u svom rodnom području.
– Ovo istraživanje je važno jer je prvo koje je dokumentovalo vezu između povećanog rizika od nedostatka vitamina D i razlika u očekivanom životnom veku u zemljama i regionima. Zato služi i za isticanje potencijalno velike važnosti uzimanja suplemenata vitamina D, posebno tokom jeseni i zime – rekao je autor dr Tomas Barnebek Andersen.
