Stres u vidu traumatskih događaja, napora na poslu, svakodnevnih stresora i diskriminacije, ubrzava starenje imunološkog sistema, potencijalno povećavajući rizik od raka, kardiovaskularnih bolesti i bolesti od infekcija kao što je covid 19, otkrila je nova studija University of Southern California.
Stres i starost oslabljuju imunitet i izazivaju imunosenscenciju
Istraživanje, objavljeno ovog juna u Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS), moglo bi da pomogne da se objasne dispariteti u zdravlju povezanom sa starosnom dobi.
– Kako se svetska populacija starijih povećava, shvatanje razlike u zdravlju vezanom za uzrast je od suštinskog značaja. Starosne promene u imunološkom sistemu igraju ključnu ulogu u sve lošijem zdravlju, a ova studija pomaže da se razjasne mehanizmi uključeni u ubrzano starenje imuniteta – objasnio je autor studije naučnik Eric Klopack sa USC Leonard Davis School of Gerontology.
Kako ljudi stare, imuni sistem prirodno počinje da opada, a to stanje zove se imunosenscencija. Sa poodmaklim godinama, imunološki profil osobe slabi i uključuje previše istrošenih belih krvnih zrnaca koji cirkulišu, ali i premalo svežih belih krvnih zrnaca spremnih da preuzmu nove „osvajače“, izazivače bolesti.
Konstantni stres pokazuje starije imunološke profile
Imuno starenje povezano je ne samo sa razvojem raka, već i sa kardiovaskularnim oboljenjima, povećanim rizikom od upale pluća, smanjenom efikasnošću vakcina i starenjem sistema organa. Ali, šta objašnjava drastične zdravstvene razlike kod odraslih istog uzrasta? Istraživači sa University of Southern California odlučili su da vide da li bi mogli da otkriju vezu između doživotne izloženosti stresu, poznatog faktora koji doprinosi lošem zdravlju, i opadanja snage imunog sistema. Oni su ispitivali ogromne skupove podataka iz Studije zdravlja i penzionisanja University of Michigan, nacionalne longitudinalne studije o ekonomskom, zdravstvenom, bračnom, porodičnom statusu i javnim i privatnim sistemima podrške starijih Amerikanaca.
Kako bi izračunali izloženost različitim oblicima društvenog stresa, istraživači su analizirali odgovore nacionalnog uzorka od 5.744 odrasle osobe starije od 50 godina. Odgovorili su na upitnik osmišljen da procene iskustva ispitanika sa društvenim stresom, uključujući stresne životne događaje, hronični stres, svakodnevni život. diskriminaciju…
Uzorci krvi učesnika su zatim analizirani kroz protočnu citometriju, laboratorijsku tehniku koja broji i klasifikuje krvne ćelije dok prolaze jedna po jedna u uskom mlazu ispred lasera. Kao što se očekivalo, ljudi koji su bili više izloženi stresu imali su starije imunološke profile, sa nižim procentima belih krvnih zrnaca, svežih boraca protiv bolesti i većim procentom istrošenih.
Životni stil i društveni stres samnjuju proizvodnju imunih ćelija
Neke izvore stresa je možda nemoguće kontrolisati, ali istraživači kažu da može postojati zaobilazno rešenje. T-ćelije, kao kritična komponenta imuniteta, sazrevaju u žlezdi zvanoj timus, koja se nalazi neposredno ispred i iznad srca. Kako ljudi stare, tkivo u njihovom timusu se smanjuje i zamenjuje se masnim tkivom, što dovodi do smanjene proizvodnje imunih ćelija. Prethodna istraživanja pokazuju da je ovaj proces ubrzan faktorima životnog stila kao što su loša ishrana i malo fizčke aktivnosti, koji su zajedno povezani sa društvenim stresom.
– U ovoj studiji, nakon statističke analize o lošoj ishrani i malo aktivnosti, veza između stresa i ubrzanog starenja imuniteta nije bila tako jaka. Ovo znači da ljudi koji doživljavaju više stresa obično imaju lošije navike u ishrani i fizičkoj aktivnosti, delimično objašnjavajući zašto imaju brže starenje imuniteta – ocenjuje autor studije Eric Klopack i dodaje da „promena ishrane, prelazak sa loše na zdraviju, kao i više fizičke aktivnosti kod starijih osoba može da pomogne u neutralisanju starenja imuniteta povezanog sa stresom“.
Citomegalo virus ubrzava imuno starenje
Pored toga, citomegalo virus (CMV) može da bude meta za intervenciju. CMV je uobičajen, obično asimptomatski virus kod ljudi i poznato je da ima snažan efekat na ubrzavanje imunološkog starenja. Kao i herpes, CMV je u stanju mirovanja većinu vremena, ali može da se razbukti, posebno kada je osoba pod velikim stresom. U ovoj studiji, statistička kontrola pozitivnosti na CMV takođe je smanjila vezu između stresa i ubrzanog starenja imuniteta. Stoga bi široko rasprostranjena vakcinacija protiv CMV mogla da bude relativno jednostavna i potencijalno moćna intervencija koja bi mogla da smanjiti efekte stresa starenja imuniteta, smatraju istraživači.
