Luminalni tip B rak dojke je karcinom koji odlikuje postojanje estrogenskog i/ili progesteronskog receptora i varijabilni status HER2 (receptora humanog epidermalnog faktora rasta 2). Za razliku od luminalnog tipa A, ćelije tumora kod ovog raka dojke brže se dele i agresivnijeg su toka. Luminalni B rak dojke može da bude praćen rizikom od recidiva i lošijom prognozom. Kao i kod svakog oblika karcinoma najbolji rezultati su mogući ako se tumor otkrije na vreme. Pacijentkinje se leče operativnim zahvatom, hemioterapijom i hormonskom terapijom.
Luminalni tip B rak dojke otkriva se uglavnom u kasnijoj fazi bolesti
Luminalni tip B rak dojke je jedan od molekularnih podtipova raka dojke, objašnjava onkolog dr Rohit Rao sa Mayo klinike. Prema statistikama, luminalni B rak dojke čini 15 do 20 odsto svih dijagnoza raka dojke.
– Ovaj tip raka dojke je agresivniji, a tendencija je da se otkrije u kasnijoj fazi bolesti, kada se tumorske ćelije već prošire na limfne čvorove – kaže dr Rao.
Simptomi i luminalnog B raka dojke
Simptomi i znaci luminalnog B raka dojke su isti kao i kod drugih vrsta raka dojke. Moguće je da se pacijentkinje nemaju jasne simptome i da se ovaj tip raka dojke otkrije tek posle rutinskog mamografskog pregleda, koji stručnjaci savetuju svim ženama posle 50. godine života.
Ipak, ako primetimo neku kvržica u dojci, u delu pazuha ili oko ključne kosti, promene u veličini i obliku dojke, izmene na bradavicama (uvučena bradavica, krastica, krvav ili proziran iscedak), osetljivost, bol, zadebljanje, otvrdnuće, bitno je što pre da se javimo lekaru. Ne znači da imamo rak dojke, ali u slučaju bolesti veoma je važno da se ona što pre otkrije i leči.
Češće pogađa mlade žene
Luminalni B rak dojke češći je kod pacijenata mlađih od 50 godina, osobe sa porodičnom istorijom raka dojke su u povećanom riziku. Ipak, nema jasnog pravila, pa bolest može da se javi i ako nije bilo slučajeva raka u bliskoj porodici, objašnjava dr Rao.
– Gusto tkivo dojke, prva trudnoća posle 30. godine, nedojenje, menopauza posle 55. godine života i prva menstruacija pre 12. godine su takođe neki od faktora rizika – smatra dr Rao.
Dijagnostika luminalnog tipa B raka dojke
Dijagnostika je slična kao i kod drugih tipova karcinoma dojke. Radi se ultrazvuk, mamografija ili magnetna rezonanca radi preciznog snimanja dojki. Core biopsija je postupak kojim se širokom iglom uzima uzorak cilindričnog tkiva da bi se utvrdio specifični podtip raka dojke. Moguće je i imunohistohemijsko testiranje tkiva dojke, kada se se bojom i enzima ispituju specifični molekuli u ćelijama.
Bol nije saveznik
I najboljim svetskim stručnjacima veoma je komplikovano da procene da li će na osnovu poznatih faktora rizika neko dobiti ozbiljnu bolest. Pušenje, slaba fizička aktivnost, spoljašnje zagađenje su neki od faktora koji mogu da dovedu do bolesti. Saznanja o karcinomima su sve veća i ovi faktori rizika mogu da nam posluže kao podstrek da se pregledamo, i pored toga što nema bola i što nismo „ništa napipali“. Bol nije saveznik čoveka kada je u pitanju karcinom.
Kako se leči luminalni tip B rak dojke
Zbog postojanja pozitivnih hormonskih receptora pacijentkinje sa ranim stadijumom luminalnog tipa B rak dojke, posle operacije leče se antihormonskom terapijom kako bi se zaustavilo delovanje hormona koji utiču na rast raka. Stručnjaci navode da ova vrsta terapije može da blokira vezivanje hormonskih receptora ili umanji lučenje estrogena.
Ukoliko je rak dojke pozitivan na HER2, primenjuje se ciljana terapija trastuzumab humanizovano monoklonsko antitelo koje se vezuje za specifične proteine ili antigene.
Lekari objašnjavaju da se trastuzumab selektivno vezuje za antigen receptor 2 humanog epidermalnog faktora rasta (HER2) koji se nalazi u velikim količinama na površini nekih ćelija raka, gde stimuliše njihov rast. Kada se trastuzumab veže za HER2, on zaustavlja rast ćelija raka i uzrokuje njihovu smrt. Ovo monoklonsko antitelo može u bitnoj meri da smanji rizik od recidiva, prema procenama stručnjaka u ranom stadiju za skoro 50 odsto.
Kod metastatskog raka dojke isto se primjenjuju ciljane terapije, kao što su pertuzumab još jedno “monoklonsko antitelo, koje se vezuje za specifične ciljne molekule u organizmu i za ćelije raka i deluje tako što zaustavlja, usporava ili uništava magline ćelije.
