Koža može da svrbi zbog stanja kao što su ekcem ili dermatitis, a ređe, svrab može da potiče od stanja poput otkazivanja bubrega i bolesti jetre. Neki uzroci svraba utiču samo na jedno područje, dok drugi mogu učiniti da se osećamo kao da nas celo telo svrbi. U nekim slučajevima, svrab se pogoršava noću.
Koža može da nas svrbi i zbog trudnoće i zbog stanja nervnog sistema
Svrab kože, ili pruritus, može da bude generalizovan (po celom telu) ili lokalizovan, na jednoj maloj regiji ili tački. Mogući uzroci su brojni i raznovrsni.
Kožna stanja
Mnoga uobičajena kožna stanja mogu izazvati svrab kože, s sledeća mogu da utiču na bilo koje područje kože na telu:
Dermatitis: Dermatitis je upala kože. Kontaktni dermatitis se javlja kada dođete u kontakt sa alergenom ili iritantom, kao što su nikl, rastvarači i sapuni.
Ekcem: Ekcem, ili atopijski dermatitis, je hronično oboljenje kože koje uključuje svrab i ljuskavi osip.
Psorijaza: Psorijaza je autoimuna bolest koja izaziva promenu boje kože i iritaciju, obično u obliku plakova.
Dermatografija: Kod dermatografije, pritisak na kožu dovodi do povišenog nivoa histamina koji uzrokuje izdignuti, svrabljivi osip.
Koprivnjača: Koprivnjača su izdignuti, obojeni osipi na koži koji su obično uzrokovani alergijskom reakcijom.
Alergije: Koža može početi da svrbi zbog alergijske reakcije na nešto što ste jeli ili dodirnuli.
Nekoliko uzroka svraba kože koji su ređi su:
- bulozni pemfigoid
- dermatitis herpetiformis
- lihen planus
- skleroderma.
Infekcije i drugi uzroci koji mogu da dovedu do svraba su:
- varičele
- herpes zoster
- lišaj
- osip
- gljivični osip
- grinje, uključujući stenice
- vaške
- gliste
- šuga
- paraziti kao što su filarijaza i trihineloza
- HIV
Stanja nervnog sistema
Neka stanja koja utiču na nervni sistem takođe mogu da izazovu svrab:
- dijabetes
- multipla skleroza
- periferna neuropatija
- brahioradijalni pruritus
- notalgija parestetika
- meralgija
- inflamatorna demijelinizirajuća polineuropatija
- trigeminalni trofični sindrom.
Druga stanja
Druga stanja koja mogu izazvati svrab kože:
- opstrukcija žučnih kanala
- otkazivanje jetre
- holestaza
- deluziona parazitoza
- periferna neuropatija
- ciroza
- anemija
- leukemija
- bolest štitne žlezde
- limfom
- otkazivanje bubrega.
Lekovi
I neki lekovi mogu da izazovu svrab kože, a najčešće su to:
- antifungalni lekovi
- antibiotici
- aspirin.
Trudnoća
Neke trudnice osećaju svrab, obično na stomaku. Ponekad je to zbog postojećeg stanja, kao što je ekcem, koje se pogoršava trudnoćom. Neki uzroci svraba u trudnoći uključuju:
- pruritične urtikarijalne papule (crvene, uzdignute tačkaste promene na koži koje jako svrbe, slične ujedima insekata ili osipu kod alergije)
- prurigo trudnoće (svrab i osip koji se javljaju tokom trudnoće, najčešće u vidu sitnih ranica ili čvorića koje trudnica sama izazove češanjem)
- pemfigoid gestacije (retka autoimuna bolest kože u trudnoći koja izaziva pojavu plikova, najpre na stomaku, a zatim i na drugim delovima tela)
- intrahepatična holestaza trudnoće (poremećaj rada jetre u trudnoći koji izaziva jak svrab kože, a može biti opasan za bebu ako se ne leči)
Kojim tretmanima ublažiti svrab kože?
Tretmani za svrab kože zavise od osnovnog uzroka. Lekar može preporučiti lokalne ili oralne lekove. Izbegavanje bilo kojih poznatih okidača takođe će pomoći. Obratite se svom lekaru ako ne znate šta tačno uzrokuje svrab, ako su simptomi jaki ili ako imate druge simptome uz svrab.
