Septembar je mesec podizanja svesti o leukemiji i limfomima, vreme kada se o ovim bolestima najviše priča i uči. Leukemija je vrsta raka koja napada krvne ćelije i koštanu srž, meko spužvasto tkivo unutar kostiju u kojem se stvaraju krvne ćelije. Postoji nekoliko oblika bolesti. Neki su češći kod odraslih, dok se drugi najčešće javljaju kod dece. Izgledi za izlečenje zavise od toga u kojoj vrsti krvnih zrnaca je rak započeo i da li se dijagnostikovana leukemija smatra akutnom ili hroničnom.
Šta je leukemija?
Leukemija je rak ćelija krvi, odnosno telesnih krvotvornih tkiva, uključujući koštanu srž i limfni sistem. Obično se definiše kao rak belih krvnih zrnaca, koja su moćni borci protiv infekcije. Oni normalno rastu i dele se uredno, onako kako su potrebna našem telu. Ali, kod ljudi sa leukemijom, koštana srž proizvodi preveliku količinu abnormalnih belih krvnih zrnaca koja ne funkcionišu pravilno.
Ako vam je dijagnostikovana leukemija, vaš tretman će se zasnivati na vrsti leukemije koju imate, na osnovu toga da li se proširila na druge delove vašeg tela, uključujući centralni nervni sistem, u odnosu na vaše godine i opšte zdravlje.
Koji su glavni tipovi leukemije?
– Akutna limfocitna leukemija: Akutna limfocitna leukemija je najčešći tip raka kod dece, a tretmani rezultiraju dobrim šansama za izlečenje. Akutna limfocitna leukemija se takođe može pojaviti kod odraslih, mada je šansa za izlečenje znatno smanjena.
– Akutna mijelogena leukemija: Akutna mijelogena leukemija se javlja kod dece i odraslih, a to je najčešći tip akutne leukemije kod odraslih.
– Hronična limfocitna leukemija: Sa hroničnom limfocitnom leukemijom – najčešćom hroničnom leukemijom kod odraslih – možete se godinama osećati dobro, bez potrebe za lečenjem.
– Hronična mijeloična leukemija: Hronična mijeloična leukemija obično pogađa starije odrasle osobe i retko se javlja kod dece, mada se može javiti u bilo kom dobu. Možda postoji nekoliko ili nimalo simptoma mesecima ili godinama pre ulaska u fazu u kojoj ćelije leukemije počinju brže da rastu.
– Drugi tipovi: Drugi ređi tipovi leukemije uključuju leukemiju dlakavih ćelija, mijelodisplastični sindromi i mijeloproliferativni poremećaji.
Šta je limfom i kako izgleda tretman?
Limfom je rak limfnog sistema, koji je deo telesne mreže za borbu protiv klica. Limfni sistem uključuje limfne čvorove, slezinu, timusnu žlezdu i koštanu srž. Limfom može zahvatiti sva ta područja, ali i druge organe u celom telu. Ako vam je dijagnostikovan limfom, vaš tretman će se zasnivati na vrsti, stadijumu i težini bolesti, kao i na vašem ukupnom zdravlju.
Od mnogih vrsta limfoma, glavne kategorije su:
– Hodgkinov limfom ili Hodgkinova bolest: Hodgkinov limfom ili Hodgkinova bolest mogu uticati na ljude bilo koje dobi, ali najčešće se javljaju kod ljudi između 20 i 40 godina i starijih od 55 godina.
–Ne-Hodgkinov limfom: Ne-Hodgkinov limfom se može pojaviti u bilo kojoj životnoj dobi, ali rizik raste sa godinama. Najčešće se javlja kod ljudi starijih od 60 godina i češći je od Hodgkinovog limfoma.
Koji su prvi znaci leukemije i koji specijalista vam je potreban?
Rani znaci leukemije uključuju umor, bledu kožu, lako stvaranje modrica ili krvarenje i osetljivost na infekcije. Lečenjem raka bave se doktori specijalisti. Hematolog-onkolog je lekar koji leči osobe obolele od raka krvi. Pedijatrijski hematolozi-onkolozi su takođe dostupni za pomoć bebama, deci i adolescentima sa leukemijom.
