Sideropenična anemija je hipohromna, mikrocitna anemija uzrokovana nedovoljnim nivoom gvožđa u telu. Radi se o najčešćem tipu anemije, koja se inače definiše vrednostima hemoglobina manjim od <119 g/dl i hematokritom <0,356 za žene, i nivoom hemoglobina <138 g/dL i hematokritom <0415 za muškarce. Ovaj vid anemije se uglavnom javlja kod muškaraca starijih od 50 godina, i koristi lekarima kao značajna dijagnostička metoda za potvrdu pojedinih maligniteta gastrointestinalnog trakta.
Sideropenična anemija signal za gastroskopiju i kolonoskopiju
Koraci u okviru studija rađenih sa ciljem dokazivanja povezanosti između anemije i ovih vrsta karcinoma karcinoma su bili: potvrditi sideropeničnu anemiju, dijagnostikovati i histološki potvrditi postojanje tumora i njihove lokacije. Takođe, objasniti da li i kako jedno uslovljava drugo. Došlo se do zaključka da je sideropenična anemija u visokom procentu simptom raka nekih organa gastrointestinalnog trakta.
Faktori nastanka karcinoma želuca, drugog najčešćeg malignog oboljenja u svetskoj populaciji (posle raka pluća), su uglavnom poznati. To su hronični atrofični gastritis, nelečena infekcija heliko bakterijom, intestinalna metaplazija, epitelna displazija kao prekancerozna lezija i adenomi želuca. Ako postoji i potvrđena sideropenična anemija, obavezno se savetuje pacijentima da urade gastroskopski ili kolonoskopski pregled. Potrebna je i dalja konsultacija lekara uz predlog lečenja.
Sideropenična anemija, šta kažu studije
U jednom istraživanju National Institute Of Health obuhvaćeno je bilo 100 ispitanika. Uključeno je 50 pacijenata iz hematološkog savetovališta koji su imali sideropeničnu anemiju, i 50 pacijenata sa jedne američke Klinike za gastroenterologiju, koji su imali neki od karcinoma gastrointestinalnog trakta.
U zadatom vremenskom periodu, redovno su im rađene laboratorijske analize i endoskopski pregledi, ultrazvuk abdomena, skener (CT) abdomena i tumor markeri. U grupi pacijenata sa sideropenijskom anemijom konstatovano je 11 kancerogenih procesa. To su uglavnom bili karcinomi želuca i debelog creva. U grupi pacijenata hospitalizovanih na Klinici za gastroenterologiju, većina karcinoma je bila lokalizovana u stomaku i kolorektumu.
Šta su uzročnici anemije
Anemija je veoma česta bolest ili patološko stanje koje može biti hematološkog ili nehematološkog porekla. Takođe, može biti trenutna ili dugotrajna, u blagom ili teškom obliku.
- ako vaš organizam gubi eritrocite i prisutan je nizak nivo hemoglobina, može da postane hronična. Uglavnom je to zbog obilnih menstruacija ili gubljenja krvi preko digestivnog trakta i akutna (najčešće zbog gubitka krvi usled povreda, operacija…)
- u slučaju da dođe do nedovoljne sinteze eritrocita i hemoglobina, organizam neće biti u stanju da proizvede dovoljno crvenih krvnih ćelija ili hemoglobina. Fale mu gvožđe, vitamina B12 i/ili folna kiselina
- kada se eritrociti raspadaju zbog imunoloških ili drugih razloga, dolazi do hemolize koja uslovljava pojavu anemije.
Koji su tipovi anemije
Za sideropeničnu anemiju (SA) tipičan je apsolutno potvrđen i konstantan nedostatak gvožđa. Kod apsolutnog manjka gvožđa, vrednost gvožđa i feritina je smanjena. Snižena je i saturacija transferina. Za ovaj tip anemije još je važno znati da njen stepen zavisi od toga koliko je sniženo gvožđe, a koliko je pojačana sinteza transferina. U slučaju neke upalne ili hronične bolesti (AHB), javlja se nešto što lekari nazivaju funkcionalni manjak gvožđa. Klinička slika anemije kod hroničnih bolesti odgovara opisu osnovne bolesti koja je prisutna (infekcija, upala, rak). Funkcionalni manjak gvožđa nastaje kao posledica nedovoljnog dopremanja gvožđa u kostanu srž uprkos dostupnim rezervama. Takav je slučaj kod osoba sa hroničnim ili upalnim bolesti kakve su Kronova bolest, reumatoidni artritis, bubrežne bolesti, srčano popuštanje, karcinomi.
Megaloblastne anemije su posledična stanja nedostatka vitamina B12 i/ili folne kiseline. Do njih može da dođe i zbog upotrebe citostatika ili imunosupresivnih lekova. Njen najčešći oblik poznat je kao perniciozna anemija. Ako je gvožđe prisutno u organizmu u regularnim količinama ali ne može da se apsorbuje i iskoristi, dolazi do sideroblastne anemije. Ona takođe može biti nasledna, ali i stečena.
Zašto najčešće gubimo krv i gvožđe iz gastrointestinalnog trakta
Stručnjaci često upozoravaju da su uobičajeni uzroci gubitka gvožđa peptički ulkusi (čirevi), hemoroidi, angiodisplazije debelog creva i adenokarcinom debelog creva.Faktori za malignitet gastrointestinalnog trakta sa anemijom su prvenstveno deficijencije gvožđa. Češće su kod muškaraca u starijem životnom dobu. Kod raka želuca, makroskopski se mogu razlikovati tri oblika:polipozni, ulcerativni i infiltrativni. Histološki, najčešći je adenokarcinom. Patogeneza je multifaktorska, a jedan od sigurnih simptoma je i sideropenična anemija.
Tipična klinička slika karcinoma želuca ne postoji, posebno ako je u ranoj fazi. Zato je potrebno sve pacijente koji imaju tegobe u gornjem delu stomaka ako traju duže od 20 dana, uputiti na gastroskopiju. Uz obaveznu kompletnu krvnu sliku koja će pokazati nivo gvožđa i hemoglobina, dodatni testovi uključuju rendgenski snimak, CT skener želuca i abdomena, kao i ultrazvuk.
