Sinovitis ili sinovijalna upala je stanje, odnosno upala sluznice, membrane zgloba zvane sinovija, koja zbog toga izaziva oticanje zgloba. Sinovijum, koji se takođe naziva stratum sinoviale ili sinovijalni sloj, je vezivno tkivo koje oblaže unutrašnjost zglobne kapsule. Sinovijalni zglobovi, kao što su kuk i koleno, imaju omotač tkiva, poznat kao zglobna kapsula koja sadrži sinoviju. Ova membrana proizvodi posebnu tečnost za „podmazivanje“ zgloba i sprečavanje habanja hrskavice, dok je zglob u pokretu. Povrede, osteoartritis i razne vrste inflamatornog artritisa mogu da izazovu oticanje sinovija, što može da dovede do bolova i drugih simptoma.
Koja je uloga sinovijalne tečnosti?
Zglobna kapsula je struktura, nalik mehuru, koja obavija zglobove kao što su rame, lakat, zglob, šaka, koleno, stopalo i skočni zglob. Sastoji se od čvrstog, spoljašnjeg sloja, koji se naziva fibrozni sloj, i mekog, unutrašnjeg sloja – sinovije. Unutar oba sloja nalazi se sinovijalna tečnost, viskozna tečnost koja podmazuje zglob kako bi se smanjilo trenje na zglobnoj hrskavici tokom kretanja.
Šta izaziva sinovitis?
Kod aktivne, zdrave osobe, najčešći uzrok sinovitisa je prekomerna upotreba zgloba, na primer, kod sportista ili ljudi čiji poslovi uključuju pokrete, koji se neprestano ponavljaju, kao što su podizanje ili čučanj. Međutim, sinovitis je takođe čest kod ljudi, koji imaju neki oblik inflamatornog artritisa. Kod ovih pacijenata, prekomerni rast sinovije je deo abnormalnog imunološkog odgovora, kada telo pogrešno identifikuje sopstvenu prirodnu hrskavicu kao stranu supstancu koja mora da bude napadnuta. Gubitak hrskavice na kraju oštećuje površinu zgloba i dovodi do ukočenosti i bola karakterističnih za sve vrste artritisa. Osteoartritis, češći oblik artritisa, ne uključuje ovu vrstu inflamatornog odgovora, na primer.
Koji simptomi ukazuju da nam se upalilo tkivo zgloba?
Glavni simptom sinovitisa je artralgija, što na grčkom znači „bol u zglobovima“. Bol kod sinovitisa je obično jači od onog što očekujemo na osnovu onoga kako izgleda zglob. Drugim rečima, možda uopšte neće postojati vidljivih dokaza o postojanju upale ili otoka koji izaziva bol. Simptomi su često kratkotrajni i mogu da se osete u različitim delovima tela, u različito vreme. Međutim, kada je sinovitis uzrokovan prekomernim korišćenjem zgloba, bol obično ostaje skoncentrisana na jednom mestu.
Kako se dijagnostikuje sinovitis?
Kako bi dijagnostikovao uzrok bola pacijenta lekar, reumatolog, prvo će utvrditi da li se bol nalazi unutar samog zgloba, što znači pravi sinovitis, ili je zapravo uzrokovan upalom tetiva, koji se naziva tendonitis (a ponekad i tendinitis). Za postavljanje precizne dijagnoze često je potrebno uraditi MRI snimak, odnosno magnetnu rezonancu ili ultrazvuk mišićno-skeletnog sistema.
Kako i kojim tretmanima se leči sinovitis?
Lečenje sinovitisa obično se sastoji od obaveznog odmora i upotrebe antiinflamatornih lekova. Obično se propisuju oralni lekovi, poznati kao DMARD (antireumatski lekovi koji modifikuju bolest) i, u nekim slučajevima, preporučuju se i injekcije steroida. Pacijenti koji ne reaguju na ove tretmane mogu da se obrate ortopedskom hirurgu kako bi razgovarali o sinovektomiji, proceduri kojom se uklanja veći deo sinovije u zglobnoj kapsuli.
