Umor je česta i potencijalno iscrpljujuća nuspojava terapije zračenja raka, a istraživači su sada identifikovali koji to hormon izaziva takvo stanje. Tim naučnika iz Massachusetts General Hospital otkrio je da koža proizvodi hormon b-endorfin kao odgovor na terapiju zračenjem, a da povišeni nivoi b-endorfina doprinose umoru nakon tretmana. Istraživanje, koje je objavljeno u Science Advances, ukazuje kako bi smanjenje nivoa ovog hormona moglo da bude od koristi pacijentima.
Hormon „dobrog osećaja“ ili b-endorfin izaziva umor nakon zračenja
Pre nekoliko godina, dr David E. Fisher, direktor Istraživačkog centra za biologiju kože u Massachusetts General Hospital i njegove kolege pokazali su da izlaganje ultraljubičastom zračenju uzrokuje oslobađanje b-endorfina u koži, takozvanog hormona „dobrog osećaja“ koji deluje slično opijatima jer podstiče ponašanje nalik onom koje se javlja nakon uzimanja opiodnih sredstava ili kao što je zavisnost od izlaganja suncu. Kasnije je utvrđeno da evoluciono objašnjenje za ovaj odgovor verovatno uključuje održavanje nivoa vitamina D posredovano ultraljubičastim zracima. Takođe, naučnici podsećaju da opijatski lekovi mogu da izazovu sedaciju, uobičajeni simptom povezan sa umorom.
Osećaj nakon zračenja se može sprečiti ili lečiti
Ovi uvidi podstakli su dr Fishera da se zapita da li se povećanje b-endorfina izazvano ultraljubičastim zračenjem može primeniti na druge oblike zračenja, kao što je jonizujuće zračenje, koje se često koristi u lečenju raka. Izlaganje kože tokom terapijskog tretmana zračenjem je uobičajeno, što dovodi do pitanja da li b-endorfin dobijen iz kože može da pomogne da se objasni umor koji je povezan sa terapijom zračenjem. Kako bi ovo testirali, istraživači su zračili repove pacova da bi modelirali tretmane zračenjem.
Tokom šest nedelja zračenja kod pacova, nivoi b-endorfina u krvi su se povećali, a životinje su pokazivale karakteristike povezane sa upotrebom opijata (kao što su povišeni pragovi bola), dok im je ponašanje bilo isto kao što se manifestuje umor.
– Umor od zračenja može se, na osnovu ovih rezultata, lečiti ili sprečiti upotrebom bezbednih i lako dostupnih opijatnih antagonista – zaključio je dr David E. Fisher.