Imunoterapija za multipli mijelom novija je opcija lečenja koja obećava kada je reč o efikasnoj kontroli multiplog mijeloma. Uprkos tome, ovo stanje teško se leči i teško može da se izleči. Međutim, nova ispitivanja imunoterapije pokazuju napredak u efikasnosti lečenja.
Multipli mijelom je rak koji pogađa plazma ćelije, koje se razvijaju u koštanoj srži i igraju važnu ulogu u imunološkom sistemu. Koštana srž je sunđerasto tkivo koje se razvija u centru nekih kostiju. Lekari ovo stanje nazivaju multiplim mijelomom jer obično pogađa nekoliko delova tela. Ova područja uključuju kičmu, karlicu i rebra. Takođe može uticati na druga područja kao što je lobanja.
Dokazi za imunoterapiju za multipli mijelom
Prva imunoterapija koju su lekari koristili za lečenje stanja kao što je multipli mijelom, bila je alogena transplantacija matičnih ćelija. Sredinom 2000-ih, istraživanja su pokazala da su vrste imunoterapijskih lekova, kao što su talidomid i lenalidomid, bile efikasne u lečenju ovog stanja.
Imunoterapija je vrsta lečenja koja koristi imunološki sistem osobe da pomogne u ubijanju ili uklanjanju ćelija raka.
Pregled iz 2020. navodi da iako je imunoterapija postala kamen-temeljac u lečenju višestrukog mijeloma, ona i dalje ima svoja ograničenja. Prema ovom pregledu, mnoga od ovih ograničenja leže u nesposobnosti tehnike da generiše funkcionalne T ćelije. Zdravstveni istraživači su pokazali da iscrpljenost T ćelija igra ulogu u napredovanju multiplog mijeloma.
Prve tri imunoterapije su zasnovane na antitelima. Međutim, druge imunoterapije trenutno su u kliničkom razvoju.
Vrste imunoterapije za multipli mijelom
Postoji nekoliko različitih opcija za imunoterapiju za multipli mijelom.
Alogena transplantacija matičnih ćelija
Alogena transplantacija matičnih ćelija bila je originalna imunoterapija razvijena za multipli mijelom. Obećavala je kod izazivanja dugotrajne remisije stanja. Međutim, zbog značajnog rizika od infekcije, bolesti transplantata protiv domaćina – gde ćelije donora napadaju zdrave ćelije primaoca – i smrtnosti u vezi sa lečenjem, ovaj tretman više nije u uobičajenoj upotrebi. Ovo je delimično zbog razvoja novijih opcija imunoterapije.
CAR T-ćelijska terapija
Terapija T-ćelijskim receptorom himernim antigenom (CAR) imunoterapija je koja koristi bela krvna zrnca osobe za lečenje višestrukog mijeloma. Bela krvna zrnca su deo prirodnog imunološkog odgovora tela. Specifična vrsta belih krvnih zrnaca, nazvana T ćelije, obično cirkuliše kroz telo. T ćelije igraju važnu ulogu u borbi protiv infekcije i traženju ćelija raka. Kada ih pronađu, T ćelije ih hvataju i pumpaju toksine u njih da ih ubiju. Međutim, ćelije raka su pronašle način da se sakriju od T ćelija.
CAR T-ćelijska terapija uključuje prikupljanje belih krvnih zrnaca osobe. Zdravstveni radnici zatim modifikuju krvne ćelije, uključujući T-ćelije, u laboratoriji kako bi bile efikasnije u mogućnosti da identifikuju i vežu se za ćelije mijeloma. Oni zatim unose modifikovane ćelije nazad u telo osobe.
Studije su pokazale da terapija CAR T-ćelijama ima različitu stopu odgovora od oko 50-95 odsto.
Konjugati antitela i leka
Konjugati antitela i leka (ADC) jesu antitela koja zdravstveni radnici kombinuju sa supstancama koje se bore protiv raka. Ove supstance su obično ili lekovi ili toksini. ADC deluju tako što se antitela vezuju za ćelije raka, dok supstanca koja se bori protiv raka ubija ćelije mijeloma.
Postoje i druge vrste imunoterapije koje su dostupne kroz klinička ispitivanja.
Kako funkcioniše imunoterapija za multipli mijelom
Imunoterapija je biološka terapija. To znači da koristi supstance koje potiču od živih organizama za pomoć u lečenju bolesti.
Imunoterapija pomaže imunološkom sistemu tela da se bori protiv raka, a imuni sistem pomaže telu da se bori protiv infekcija i drugih stanja. Ona sadrži krvne ćelije, kao i tkiva i organe limfnog sistema. Različite vrste imunoterapije pomažu u jačanju sposobnosti imunog sistema da pronađe i očisti ćelije raka.
Drugi tretmani za multipli mijelom
Druge opcije lečenja višestrukog mijeloma mogu uključivati:
- hemoterapiju
- radioterapiju
- hirurgiju
U saradnji sa lekarom i zdravstvenim timom pacijent može da formira najefikasniji plan lečenja.
Koji su neželjeni efekti imunoterapije za multipli mijelom
Najčešći neželjeni efekti su umor i upala. Pacijent takođe može da dobije upalu u celom telu, uključujući kožu, pluća ili debelo crevo. Upala kože može da se manifestuje u vidu promena pigmenta, osipa ili svraba, dok zapaljenje pluća može izazvati bol u grudima ili kašalj. Pored toga, zapaljenje debelog creva može izazvati dijareju ili bol u stomaku. Imunoterapija je novi tretman za multipli mijelom, a naučnici proučavaju i testiraju nove imunoterapije.
