Riblje ulje – čudesni suplement ili precenjen trend: Evo šta kažu najnovije studije
Morska riba je najznačajniji izvor omega-3 polinezasićenih masnih kiselina, odnosno EPA i DHA, koje imaju brojne povoljne efekte na zdravlje ljudi
Riblje ulje u suplementima dugo je važilo kao dobro sredstvo za zaštitu od bolesti srca, kognitivnih problema, reumatoidnog artritisa i očnih bolesti. Reklamirano je i kao sredstvo za bujnu kosu i čvrste nokte. Iza ovih gromoglasnih i obećavajućih priča o efikasnosti često su stajale kompanije sa istraživanjima usmerenim na to da nam objasne da je proizvod koji one nude sigurno najbolji izbor za nas. Lekari navode da su omega-3 masne kiseline, kojih ima u ribljem ulju, neophodne za dobro zdravlje, ali i dodaju da suplementi ribljeg ulja nisu proizvod koji bi po automatizmu savetovali svim osobama.
Šta je riblje ulje?
Preporučujemo
Bol u grlu je tup ili žareći, kako da otkrijemo da li je u pitanju virusna ili bakterijska infekcija
Kamen u bubregu nekada je moguće izbaciti i uz pomoć 6 prirodnih lekova
Jasno je svima da je riblje ulje produkt ribe, a precizniji odgovor jeste da ono sadrži omega-3 eikozapentaensku kiselinu (EPA) i dokozaheksaensku kiselinu (DHA). Ovih kiselina ima u vlikim količinama u raznim vrstama morske ribe. Losos i skuša imaju visok sadržaj omega-3 masnih kiselina i smatraju se „masnim“ ribama. Bakalar i tilapija sadrže manje količine omega-3 kiselina, a nešto ih ima i u školjkama. Ipak, stručnjaci naglašavaju da izbor ne mora da budu nekada preskupe vrste morske ribe, često su one najjeftinije kao što su sardnina i skuša najvrednijih izvor ovih korisnih masnoća.
Morska riba je najznačajniji izvor omega-3 polinezasićenih masnih kiselina, odnosno EPA i DHA, koje imaju brojne povoljne efekte na zdravlje ljudi.
Zašto nam je potrebno riblje ulje?
Stručnjaci kada pokušavaju da odgovore na ovo pitanje ističu da prvenstveno misle na omega-3 polinezasićene masne kiseline koje dobijamo direktno konzumacijom ribe, a ne suplementima.
Riblje ulje u svom prirodnom obliku ima širok spektar dobro proučenih svojstava.
- Postoje značajni dokazi da su omega-3 masne kiseline neophodne za zdravlje srca, mozga, očiju i zglobova. Prvenstveno se misli na omega-3 masne kiseline koje unosimo putem ishrane – kaže dijetetičar Brajan Sen Pjer.
S druge strane, kada su u pitanju suplementi ribljeg ulja, među stručnjacima još uvek ne postoji dovoljan nivo usaglašenosti o svim koristima njihove upotrebe. Dobra vest jeste da ima mnoštvo studija na ovu temu, na osnovu kojih bi mogao da bude uspostavljen konsenzus.
Suplementi ribljeg ulja i zdravlje srca
Jedna od najviše proučavanih tema jeste suplementacija ribljim uljem i zdravlje srca. Mnoge studije navode kardioprotektivne koristi suplemenata. Suplementi ribljeg ulja u visokim dozama bili su dostupni u Americi čak i na recept, kao sredstvo za regulisanje visokih vrednosti triglicerida – masnoća koje mogu da dovedu do bolesti srca i moždanog udara.
Dalja istraživanja ipak otvaraju nova pitanja.
Studija objavljena u časopisu BMJ Medicine otkriva da su suplementi ribljeg ulja povezani sa povećanim rizikom od moždanog udara i atrijalne fibrilacije kod zdravih ljudi. S druge strane, ista studija navodi da upotreba suplemenata ribljeg ulja kod osoba sa već postojećim srčanim oboljenjima smanjuje rizik od progresije bolesti i mogućih komplikacija.
Nova studija u časopisu Nutrition pokazala je manji stepen upala kod osoba koje su u ishrani koristile morsku ribu i suplemente ribljeg ulja tokom jedne godine.
Stručnjaci naglašavaju da suplementi ribljeg ulja nikada nisu zamena za statine – grupu lekova za snižavanje nivoa holesterola u krvi. Statini imaju bolje i dugoročnije dejstvo u odnosu na suplemente za smanjenje holesterola, navodi studija objavljena u časopisu Journal of the American College of Cardiology.
Suplementi ribljeg ulja i artritis
Pregled studija objavljen u časopisu Journal of Orthopaedic Surgery and Research otkriva da suplementacija omega-3 masnim kiselinama ublažava bol kod artritisa i poboljšava funkciju zglobova u poređenju sa placebom. Istraživači veruju da masne kiseline mogu da smanje upalu koja deluje na razgradnju hrskavice.
Ipak, nema jednostavne preporuke stručnjaka – navodi se da su podaci o upotrebi suplemenata ribljeg ulja kod pacijenata sa artritisom ograničeni, pa zato još ne postoji definitivna preporuka.
Suplementi ribljeg ulja i zdravlje očiju
Studija časopisa Acta Ophthalmologica navodi da su pacijenti sa sindromom suvog oka prijavili manje tegoba posle upotrebe suplemenata ribljeg ulja. Ipak, sami klinički testovi nisu pokazali značajnu razliku.
Suplementi ribljeg ulja i zdravlje mozga
Pregled studija objavljen u časopisu Cureus navodi da suplementi ribljeg ulja mogu da pomognu u boljem učenju i pamćenju. Studija objavljena u GeroScience navodi da su osobe koje su konzumirale suplemente ribljeg ulja imale blago smanjen rizik od razvoja demencije.
Veruje se da suplementacija ribljim uljem može da bude od pomoći i pacijentima sa psihijatrijskim oboljenjima. Ipak, suplementi ribljeg ulja nisu zamena za lekove koji se koriste kod psihičkih tegoba.
– Nema preciznog objašnjenja kako bi suplementi ribljeg ulja mogli, na primer, da poboljšaju raspoloženje pacijenata sa dijagnozom velikog depresivnog poremećaja – kaže Lesli Fanderburk sa Koledža za zdravlje i humanističke nauke, Baylor University.
Da li nam je riblje ulje potrebno u suplementima?
Da li konzumirate ribu najmanje dva puta nedeljno? Ukoliko je odgovor negativan, suplementi ribljeg ulja mogli bi da vam budu od koristi – kaže Sen Pjer.
S druge strane, suplement možete da preskočite u danu kada jedete ribu. O svim detaljima suplementacije, uključujući i dnevne doze, najbolje je da se posavetujete sa zdravstvenim radnikom.