Nakon potresa mozga, žene mogu da budu izložene povećanom riziku od trajnih fizičkih i mentalnih simptoma, otkriva novo istraživanje koje je sprovedeno na 2.000 slučajeva, a koje je 6. aprila 2021. objavljeno u časopisu JAMA Network Open. Nakon analize, otkriveno je da su žene više od muškaraca i dalje imale neke simptome potresa, i to godinu dana kasnije. Problemi su uključivali „zamućeno pamćenje“, poteškoće sa koncentracijom, kao i glavobolje, vrtoglavicu ili umor.
Isto vreme oporavka nakon traumatičnih povreda na drugim delovima tela
Suprotno tome, žene i muškarci pokazali su sličan vremenski period oporavka nakon traumatskih povreda na drugim delovima tela. Razlozi nisu jasni, ali studija nije prva koja je pronašla polne razlike u oporavku od potresa mozga. Mnogi su otkrili da se žene u proseku sporije oporavljaju nakon potresa mozga, bez obzira na to šta je prouzrokovalo povredu. Ali, nova studija takođe je obuhvatila i kontrolnu grupu ljudi koji su pretrpeli ortopedske povrede, kako bi utvrdili da li se žene uopšte teže oporavljaju od povreda. A to nije bio slučaj.
Povratak u život za 3 meseca nakon traume
Martina Anto-Ocrah, docent hitne medicine i neurologije na University of Rochester Medical Center to je važno otkriće, jer, kako navodi, ono pojačava tvrdnju da je sporiji oporavak žena povezan sa potresom mozga.
– Iako bi nalazi mogli da zvuče zastrašujuće, većina žena se prilično brzo oporavlja nakon potresa mozga. Očekujemo da će se većina pacijenata oporaviti u roku od nekoliko nedelja – rekala je Martina Anto-Ocrah, napominjući da se oko 90 odsto žena na traume vratilo na pravi put u roku od 3 meseca.
Neki ljudi imaju trajne fizičke, mentalne ili emocionalne simptome
Ali, neki ljudi imaju trajne fizičke, mentalne ili emocionalne simptome, a njihovi razlozi nisu potpuno jasni. U ovoj studiji, žene su imale veće stope dijagnoze depresije i anksioznosti pre potresa mozga, u poređenju sa muškarcima. A to su, na primer, faktori rizika za produžene simptome potresa mozga, primetila je Anto-Ocrah. Međutim, istraživači su uzeli u obzir i depresiju i anksioznost, i čini se da te dijagnoze ne objašnjavaju upornije ženske simptome. Bez obzira na uzrok, nalazi nude potvrdu. Neke žene, primetila je Martina Anto-Ocrah, nailaze na skepticizam kada lekaru kažu da i dalje imaju simptome potresa mozga, mnogo meseci nakon povrede. „A to je dodatni dokaz da nije sve u vašoj glavi“, smatra Anto-Ocrah.
– Ne postoji rešenje za povredu mozga. Ali, postoje načini za pravilnu reakciju, postupanje prema simptomima. To može značiti kognitivnu terapiju za probleme pamćenja ili razmišljanja ili lekove za probleme poput upornih glavobolja – ističe Martina Anto-Ocrah.
Sporiji oporavak ako se potres desi tokom menstrualnog ciklusa
Nalazi su zasnovani na 2.000 pacijenata sa potresom mozga i 299 njih sa ortopedskim povredama, koji su lečeni u nekoj od 18 američkih bolnica. Tokom jedne godine periodično su popunjavali standardne upitnike o fizičkim, mentalnim i emocionalnim simptomima, kao znake posttraumatskog stresnog poremećaja (PTSP). U proseku, žene sa potresom mozga postigle su više rezultate u odnosu na muškarace, kada su u pitanju fizičke i mentalne funkcije, što znači da su imale lošije simptome. Jaz polova se vremenom sužavao, kako se većina pacijenata oporavljala, ali je i dalje bio prisutan, godinu dana kasnije.
– Studija ne može da odgovori na pitanje zašto. Moguće je da hronična upala u moždanom tkivu ili hormonalni uticaji igraju određenu ulogu. Mozak ima receptore za estrogen, a neka istraživanja su nagovestila da će se žene, koje imaju potres mozga u određeno vreme menstrualnog ciklusa, sporije oporavljati – objasnio je vodeći istraživač Harvey Levin, profesor fizičke medicine i rehabilitacije na Baylor College of Medicine u Hjustonu.
Najlošiji simptomi kod žena od 35 do 49 godina
U ovoj studiji, žene između 35 i 49 godina obično su imale lošije simptome od mlađih i starijih žena. Martina Anto-Ocrah je taj nalaz nazvala „fascinantnim“, mada ne postoji čvrsto objašnjenje. Moguće je, kako je pretpostavljala, da to signalizira hormonalni efekat, jer se žene u tom uzrastu približavaju menopauzi. Buduće studije, naglasila je, trebalo bi da pokušaju da urade dubinsku „hormonalnu procenu“ pacijenata sa potresom mozga – poput toga da li koriste hormonsku kontrolu rađanja, da li su dostigle menopauzu ili su bile na hormonskoj terapiji u menopauzi.
