30Najnovija studija pokazuje da oštar, strog, pa čak i surov roditeljski odnos, odnosno način vaspitavanja dece u detinjstvu, ima dugoročne posledice na razvoj dečjeg mozga. Prema novom istraživanju, objavljenom u stručnom časopisu Development and Psychology, neprestana ljutnja, udaranje ili vikanje na decu, povezano je sa manjim moždanim strukturama u adolescenciji ili manjim mozgom.
Oštre roditeljske metode mogu naštetiti razvoju deteta
Istraživanje su sproveli dr Sabrina Suffren sa Université de Montréal and the CHU Sainte Justine Research Centre, u saradnji sa naučnicima Stanford University. Stroga roditeljska praksa, obuhvaćena ovom studijom, kako su naveli istraživači, uobičajena je i čak se smatra društveno prihvatljivom kod većine ljudi u Kanadi i širom sveta.
– Implikacije prevazilaze promene u mozgu. Mislim da je najvažnije da roditelji i društvo shvate da česta upotreba oštrih roditeljskih metoda može naštetiti razvoju deteta. Govorimo o njihovom socijalnom i emocionalnom razvoju, kao i o razvoju mozga – objasnila je dr Suffren, vodeći autor studije.
Emocije i anatomija mozga
Ozbiljno zlostavljanje dece (poput seksualnog, fizičkog i emocionalnog zlostavljanja), zanemarivanje… povezani su sa anksioznošću i depresijom kasnije u životu. Prethodne studije su već pokazale da deca koja su doživela ozbiljno zlostavljanje imaju manje prefrontalne kortekse i amigdalu, dve strukture koje igraju ključnu ulogu u emocionalnoj regulaciji i nastanku anksioznosti i depresije.
Isti delovi mozga bili manji kod adolescenata strogih roditelja
U ovoj studiji istraživači su primetili da su isti delovi mozga bili manji kod adolescenata koji su u detinjstvu više puta bili podvrgnuti grubom roditeljskom odnosu, iako deca nisu bila ozbiljnije zlostavljanja.
– Ova otkrića su i značajna i nova. Ovo je prvi put da se gruba roditeljska praksa, koja ne podleže ozbiljnom zlostavljanju, povezuje sa smanjenom veličinom moždane strukture, slično onome što vidimo kod žrtava teških dela zlostavljanja – istakla je dr Sabrina Suffren i dodala „da je studija objavljena 2019. godine pokazala bi da bi strog roditeljski odnos može da izazove promene u funkciji mozga kod dece, ali sada znamo da on utiče i na samu strukturu dečjeg mozga“.
Posmatrana deca bila su starosti između 2. i 9 godina
Jedna od jakih strana ove studije je ta što je koristila podatke dece koja su od rođenja praćena u CHU Saint-Justine početkom 2000. a koja su nadzirana u Istraživačkoj jedinici za psihosocijalnu neprilagođenost dece Université de Montréal i statističkog instituta u Kvibeku. Kao deo ove analize, praćenje roditeljskog ponašanja i nivoa dečje anksioznosti, procenjivali su se svake godine, a posmatrana deca su bila starosti između 2. i 9 godina. Ovi podaci su zatim korišćeni za podelu dece u grupe na osnovu njihove izloženosti (niske ili visoke) trajno strogom roditeljskom vaspitanju.
Veza između strogih roditeljskih pravila, dečje anksioznosti i anatomije njihovog mozga
– Imajte na umu da su ova deca, koja su neprestano bila podvrgavana grubom roditeljskom odnosu, imala između 2. i 9 godine. To znači da su razlike u njihovom mozgu povezane sa ponavljanim izlaganjem grubom roditeljskom odnosu tokom detinjstva – naglasila je dr Suffren koja je sa svojim kolegama radila na proceni nivoa anksioznosti dece, na kojoj je rađen anatomski MRI između 12 i 16 godina. Ova studija je prva koja pokušava da identifikuje veze između strogih roditeljskih pravila vaspitanja, dečje anksioznosti i anatomije njihovog mozga.
