Tri vrste masti u ishrani „koče“ imuni odgovor na karcinom i podstiču rast tumora

Studija, koja je trajala 10 godina, otkrila je da postoje specifične masti u ishrani koje podstiču rast i širenje tumora, kao i one koje podstiču imuni sistem da se bori protiv karcinoma

Masti u ishrani oduvek su se smatrale rizikom za nastanak gojaznosti, ali brojnih bolesti. Dobro je poznato da gojaznost značajno povećava rizik od mnogih vrsta raka, ali je studija koja je trajala 10 godina otkrila da postoje specifični pokretači masti u ishrani koji podstiču rast tumora – i drugi koji to ne čine. O različitom dejstvu životinjskih i biljnih masti govori studija objavljena u časopisu Nature Metabolism.

Na imuni sitem ne deluju isto životinjske masti u ishrani kao i biljne

Preporučujemo

U ovoj važnoj studiji, naučnici sa Princeston University's Ludwig Cancer Research otkrili su da životinjske masti – puter, svinjska mast i goveđi loj – narušavaju odgovor imunog sistema na tumore. Međutim, biljne masti poput palminog, kokosovog i maslinovog ulja ne deluju tako, a neke od njih mogu čak i da pomognu u borbi protiv bolesti.

Istraživači su krenuli da istražuju da li je količina masnoća (gojaznost) ili vrsta masti u ishrani ono što narušava sposobnost imunog sistema da se bori protiv raka. Sumnjali su da nije samo gojaznost, već posebno životinjske masti, ono što "sabotira" imune ćelije.

Njihov rad dolazi nakon značajne studije Međunarodne agencije za istraživanje raka iz 2016. godine, koja je, okupivši desetine studija, pronašla dosledne dokaze kojidovode u vezu veće količine telesne masti sa povećanim rizikom od najmanje 13 vrsta bolesti, uključujući rak dojke, karcinom debelog creva i rak jetre.

Biljne masti u ishrani podstiču rad prirodnih ćelija ubica

Ali, tim naučnika sa Princeston University's Ludwig Cancer Research bavio se nijansama.  Nadovezujući se na ranija istraživanja koja su pokazala kako gojaznost ometa citotoksične T limfocite (CTL) ćelije imunog sistema i prirodne ćelije ubice (NK) u njihovoj sposobnosti da se bore protiv rasta raka, otkrili su da nisu svi unosi masti u ishrani jednaki.

U studiji, laboratorijski miševi hranjeni su hranom bogatom mastima sa jednakim kalorijama, ali različitim izvorima masti – životinjskim (puter, svinjska mast, goveđi loj) i biljnim (palmino ulje, maslinovo ulje, kokosovo ulje). Kada su postali gojazni, miševima su implantirane ćelije tumora iz različitih vrsta raka, uključujući rak debelog creva i melanoma. Zatim su pratili koliko brzo su ovi tumori rasli.

Zatim su analizirali metabolite, male molekule koji nastaju kada ćelije razgrađuju hranljive materije, kako bi razumeli kako različite masti utiču na imuni sistem. Otkrili su da se kod gojaznih miševa hranjenih životinjskim mastima, štetni metaboliti izvedeni iz masti, nazvani dugolančani acilkarnitini, nakupljaju unutar CTL i NK ćelija. Ovi molekuli su ometali mitohondrije ćelija, delove ćelije koji generišu energiju, uzrokujući da imune ćelije izgube svoju moć i ne uspeju da se efikasno bore protiv ćelija raka.

Nasuprot tome, ovi štetni metaboliti se nisu akumulirali kod miševa koji su konzumirali biljne masti – njihove CTL i NK ćelije su ostale aktivne i bile su u stanju da traže i napadaju tumore. A ishrana zasnovana na palminom ulju pomogla je da NK imune ćelije rade pojačavanjem aktivnosti gena c-Myc, koji reguliše proizvodnju i korišćenje energije.

Izvor masti u ishrani, a ne sama masnoća, primarni je faktor koji utiče na rast tumora

- Naša studija otkriva da je izvor masti u ishrani, a ne sama masnoća, primarni faktor koji utiče na rast tumora kod gojaznih miševa. Otkrili smo da ishrana bogata mastima, dobijena od masti, goveđeg loja ili putera, ugrožava antitumorski imunitet i ubrzava rast tumora kod nekoliko vrsta tumora gojaznih miševa. Ishrana zasnovana na kokosovom ulju, palminom ulju ili maslinovom ulju, s druge strane, nema ovaj efekat kod podjednako gojaznih miševa. Naši nalazi imaju implikacije za prevenciju raka i negu ljudi koji se bore sa gojaznošću - objašnjava vodeći istraživač Lydia Lynch.

Kod CTL- citotoksičnih T limfocita ćelija imunog sistema, molekuli su izazvali duboku metaboličku disfunkciju u mitohondrijama, "osakaćujući" njihovu antitumorsku funkciju. Ovo je takođe ometalo njihovu proizvodnju faktora (IFN-g) koji je na kraju onesposobio njihovu sposobnost za ubijanje raka.

Postoji direktan pokretač koji utiče na sposobnost imunog sistema da se bori protiv širenja raka

Istraživači su takođe testirali ljudske NK- prirodne ćelije ubice od osoba sa gojaznošću i pronašli sličnu mitohondrijalnu i imunološku disfunkciju, što pokazuje da postoji direktan pokretač koji se dovodi u vezu sa mastima i koji utiče na sposobnost imunog sistema da se bori protiv širenja raka.

- Ovi nalazi ističu značaj ishrane u održavanju zdravog imunog sistema. Još važnije, oni ukazuju na to da modifikacije masti u ishrani mogu da poboljšati ishode kod gojaznih ljudi koji se leče od raka i sugerišu da takve mere treba klinički proceniti kao potencijalnu dijetetsku intervenciju za takve pacijente - naglašava Lydia Lynch podsećajući da je gojaznost i dalje ključni faktor u riziku od raka, ali da ovo istraživanje pokazuje da nisu sve masti iste – i da ishrana izgleda igra aktivniju ulogu nego što se ranije mislilo.