Dva genetska testa precizno otkrivaju pacijente sa rakom krvi u riziku od recidiva

Test profilisanja ekspresije gena proverava koliko su određeni geni aktivni i može da uoči pacijente sa visokim rizikom koje bi drugi testovi mogli da propuste

Novo istraživanje identifikuje precizniji način, odnosno dva genetska testa koji preciznije otkrivaju kod kojih pacijenata sa rakom krvi će doći do ranog recidiva. Studija koju je sproveo tim istraživača iz Institute of Cancer Research u Londonu otkrila je da kombinovanje dve vrste genetskih testova daje lekarima mnogo veće šanse da identifikuju pacijente sa multiplim mijelomom koji su u riziku od ranog recidiva.

Otkrivanje pacijenata sa visokim rizikom u ranijoj fazi omogućava lekarima da prilagode personalizovane planove lečenja

Preporučujemo

Nalazi objavljeni u časopisu Blood pokazuju da kombinovanje tradicionalnog DNK profilisanja sa novijim testiranjem ekspresije RNK gena značajno poboljšava sposobnost identifikacije pacijenata sa rizikom od ranog recidiva. Autori ukazuju da otkrivanje pacijenata sa visokim rizikom u ranijoj fazi omogućava lekarima da prilagode personalizovane planove lečenja, potencijalno poboljšavajući stope preživljavanja i kvalitet života. Oni tvrde da rezultati podržavaju sveobuhvatnije genetsko testiranje pri dijagnozi kako bi se bolje usmerilo lečenje i praćenje bolesti multiplog mijeloma.

Multipli mijelom je vrsta raka krvi koja pogađa plazma ćelije u koštanoj srži. Dok neki pacijenti dobro reaguju na standardne tretmane, drugi doživljavaju rani recidiv, često u roku od 18 meseci od terapije, iako nisu pokazivali nikakve poznate znake visokog rizika prilikom dijagnoze.

- Naši nalazi pokazuju da testiranje zasnovano na RNK može da otkrije skrivene rizike kod multiplog mijeloma koje sami DNK testovi propuštaju. Kombinovanjem DNK profilisanja sa testiranjem zasnovanim na RNK, mogli bismo da promenimo način na koji dijagnostikujemo i lečimo bolest, što nam omogućava da personalizujemo negu i ranije intervenišemo kod pacijenata sa najvećim rizikom - ističe vođa studije Martin Kaiser, profesor molekularne hematologije na  The Institute of Cancer Research. 

Dva genetska testa korišćena zajedno precizno predviđaju koji će pacijenti sa rakom krvi imati recidiv

Kao deo nove studije, istraživački tim je pregledao podatke 135 pacijenata koji su učestvovali u kliničkom ispitivanju MyelomaXI, a koji su primili isti tretman i imali detaljno genetsko testiranje. Pratili su ove pacijente više od 7 godina i otkrili da je 18,5 odsto pacijenata imalo recidiv u roku od 18 meseci, nakon transplantacije matičnih ćelija. Rezultati su pokazali da se 84 procenata ovih ranih recidiva moglo predvideti korišćenjem dve vrste genetskih testova zajedno. Samo dva pacijenta imala su zaista neočekivani rani recidiv - što znači da nisu imali poznate markere rizika prilikom dijagnoze.

Tradicionalno DNK profilisanje traži specifične genetske promene u ćelijama raka koje su imaju veze sa lošijim ishodima. Test profilisanja ekspresije gena proverava koliko su određeni geni aktivni i može uočiti pacijente sa visokim rizikom koje bi drugi testovi mogli propustiti.

The Royal Marsden, specijalizovana bolnica za rak u Londonu, implementiraće i isporučiće test profilisanja ekspresije gena (MMprofiler) pacijentima početkom 2026. godine. Test će povećati tačnost dijagnostičkih procena, omogućavajući konsultantima da bolje razumeju ponašanje ćelija raka mijeloma pre planiranja lečenja. U početku će biti dostupan prvo privatno osiguranim pacijentima, a bolnici će biti obezbeđena MMprofiler tehnologija za razvoj usluge testiranja.