Poremećen san i moždani udar su u uzajamnom odnosu i njihova veza je veoma složena, navode naučnici sa University of Ottawa koji su proučavali odnos ova dva stanja. Dinamika između moždanog udara i sna, merena i kvantitetom i kvalitetom, prilično je komplikovana, ocenjuju istraživači. Naime, istraživanja su pokazala da nedostatak sna ili spavanje duže od 9 sati dnevno mogu da povećaju rizik od moždanog udara, dok udar takođe može da izazove promene u obrascima spavanja.
Poremećen san ima 2/3 ljudi koji su doživeli moždani udar
S obzirom na ogroman uticaj moždanog udara na globalno javno zdravlje, naučnici smatraju da je važno saznati što više detalja o njegovoj vezi sa poremećajem spavanja. Sada, nova studija, koju je vodio istraživački tim Ottawa Faculty of Medicine istražuje prevalenciju poremećaja sna kod odraslih Kanađana zbog potencijalne povezanosti sa moždanim udarom, vodećim uzrokom smrti ili invaliditeta, koji se javlja kada je dotok krvi blokiran u delu mozga ili krvarenja krvnih sudova u mozgu. Njihovi nalazi mogli bi da budu od velike pomoći u daljim kliničkim intervencijama.
Objavljena pre par dana u časopisu Canadian Medical Association Journal (CMAJ), studija zasnovana na populaciji navodi da skoro dve trećine ljudi sa moždanim udarom u Kanadi pokazuju simptome poremećenog sna. A ljudi, koji žive sa posledicama moždanog udara, do 7 puta više su prijavljivali višestruke probleme sa spavanjem u poređenju sa opštom populacijom.
Šta je poremećen san?
Poremećen san ili poremećaji spavanja su stanja koja narušavaju san ili sprečavaju nekoga da zaspi i, kao rezultat, mogu da izazovu dnevnu pospanost i druge simptome. Smatra se da čovek ima poremećen san ako:
- Redovno ima poteškoća sa spavanjem
- Često je umoran tokom dana iako je prethodne noći spavao najmanje 7 sati
- Ima smanjenu sposobnost obavljanja redovnih dnevnih aktivnosti.
Postoji oko 80 različitih vrsta poremećaja sna, a najčešći su:
- Nesanica
- Apneja u snu (sleep apneja)
- Sindrom nemirnih nogu
- Narkolepsija.
Neophodan skrining pacijenata koji imali moždani udar
Autor i vođa studije dr Matthew Jeffers sa Faculty School of Epidemiology and Public Health navodi šta bi porodični lekari i specijalisti za moždani udar mogli da izvuku iz ove studije.
– Potrebna je veća svest, uputstva za lečenje i istraživanje kako da se pacijenti izbore sa problemima spavanja u kontekstu moždanog udara s obzirom da ovi poremećaji pogađaju većinu ljudi koji su doživeli moždani udar. S obzirom na to koliko je uobičajena veza između moždanog udara i poremećenog sna, možda bi bilo vredno da lekari razmotre skrining za osnovne poremećaje spavanja kod pacijenata koji su imali moždani udar – kaže dr Jeffers i najavljuje da biti neophodna dalja istraživanja kako bi se proučavale grupe pacijenata u laboratorijama za spavanje i steklo temeljnije i objektivnije shvatanje odnosa između moždanog udara i specifičnih tipova poremećaja sna, kao što su apneja u snu i nesanica.
