Novi uzrok Alchajmerove bolesti i vaskularne demencije, odnosno novi put ćelijske smrti kod ovih oboljenja, otkrili su naučnici sa Oregon Health & Science University, a rezultati studije objavljeni su u Annals of Neurology.
Feroptoza, kao oblik ćelijske smrti, prepoznata kao novi uzrok ALchajmerove bolesti
Nova studija po prvi put otkriva da oblik ćelijske smrti poznat kao feroptoza – uzrokovan nakupljanjem gvožđa u ćelijama – uništava ćelije mikroglije, vrsta ćelije uključene u imunološki odgovor mozga, u slučajevima Alchajmerove i vaskularne demencije. Istraživači su sproveli studiju, koja je ispitivala postmortalno ljudsko moždano tkivo pacijenata sa demencijom.
Neuronaučnik i profesor pedijatrije na Oregon Health & Science University dr Stephen Back, kao stariji autor studije smatra da je ovo veliki pronalazak. Dr Back je dugo proučavao mijelin, zaštitni omotač nalik izolacijć koji pokriva nervna vlakna u mozgu, uključujući kašnjenje u formiranju mijelina kod prevremeno rođene dece. Novo istraživanje proširuje tu liniju rada otkrivanjem kaskadne forme neurodegeneracije izazvane propadanjem mijelina. Do otkrića su došli koristeći novu tehniku koju je razvio vodeći autor studije doktor nauka Philip Adeniyi.
Mikroglija se degeneriše u beloj materiji mozga pacijenata sa Alchajmerovom i vaskularnom demencijom
Istraživači su otkrili da se mikroglija degeneriše u beloj materiji mozga pacijenata sa Alchajmerovom i vaskularnom demencijom. Mikroglija su rezidentne ćelije u mozgu, koje su normalno uključene u čišćenje ćelijskih ostataka kao deo imunog sistema tela. Kada je mijelin oštećen, mikroglija se nakuplja da očisti ostatke. U novoj studiji, istraživači su otkrili da se same mikroglije uništavaju činom čišćenja mijelina bogatog gvožđem – oblika ćelijske smrti poznatog kao feroptoza.
S obzirom na intenzivan naučni fokus na osnovni uzrok demencije kod starijih osoba, dr Back je rekao da je neverovatno da istraživači do sada nisu uspostavili vezu sa feroptozom.
– Propustili smo glavni oblik ćelijske smrti kod Alchajmerove bolesti i vaskularne demencije. Nismo pridavali mnogo pažnje mikrogliji kao ranjivim ćelijama, a povreda bele materije u mozgu je dobila relativno malo pažnje – smatra dr Back.
Novo otkriće, koje locira uzrok Alchajmerove bolesti, podstaćiće farmaceute za nove terapije
Naučnici su u početku otkrili degeneraciju mikroglije u uzorcima tkiva, a kasnije je razvijena nova tehnika imunofluorescencije kako bi se utvrdilo da toksičnost gvožđa izaziva mikroglijalnu degeneraciju u mozgu. To je verovatno rezultat činjenice da su fragmenti mijelina sami po sebi bogati gvožđem, ističe dr Back.
– Svi znaju da se mikroglija aktivira kako bi posredovala u zapaljenskim procesima. Ali niko nije znao da su ćelije umirale u tako velikom broju. Prosto je neverovatno da nam je ovo nedostajalo do sada. Naša studija otkriva da izgleda da je kaskadni efekat degeneracije mikroglije mehanizam u napredovanju kognitivnog pada kod Alchajmerove bolesti i vaskularne demencije – naglasio je dr Back koji očekuje da će farmaceutske kompanije koristiti ovo novo otkriće za razvoj jedinjenja usmerenih na smanjenje mikroglijalne degeneracije u mozgu.
– Otkriće poput našeg podstaći će farmaceutsku industriju za razvoj terapeutski važnih jedinjenja. Osnovni uzrok, koji pokreće ciklus opadanja, verovatno se odnosi na ponovljene epizode slobog protoka krvi i kiseonika u mozgu tokom vremena zbog akutnog moždanog udara ili hroničnih stanja kao što su hipertenzija i dijabetes – objašnjava dr Back, koji podseća da je demencija proces koji traje godinama i godinama i da je važno da se bolest uoči na vreme kako bismo imali uticaja da bolest ne izmakne kontroli.
