Otkriven trimetilamin, saveznik u borbi protiv insulinske rezistencije i dijabetesa tipa 2

Otkriveno je da je mikrobni metabolit nazvan trimetilamin (TMA) sposoban da "razoruža" upalu, nudeći na taj način novu strategiju lečenja dijabetesa. Ovo otkriće rezultat je studije istraživača sa Université catholique de Louvain.

Otkriće uloge upale kod dijabetesa

Međunarodni istraživački tim otkrio je iznenađujućeg saveznika u borbi protiv insulinske rezistencije i dijabetesa tipa 2. Objavljena u časopisu Nature Metabolism, studija otkriva da TMA, koji proizvodi crevne bakterije iz holina u ishrani, može da blokira ključni imuni put i poboljša kontrolu šećera u krvi.

Preporučujemo

Ovo veliko otkriće svoje korene vuče još iz perioda od pre 20 godina. Tokom svog postdoktorskog istraživanja, prof. Patrice Cani sa Imperial & University of Louvain, otkrio je da ishrana bogata mastima dovodi do prisustva bakterijskih komponenti u telu, što aktivira imuni sistem i pokreće upalu, što na kraju uzrokuje insulinsku rezistenciju kod dijabetičara. Ovo otkriće, koje se 2005. godine smatralo neverovatnim, sada je potvrđeno, a a nučnici su ga prihvatili.

Godine 2025, istraživači sa University of Louvain and Imperial College London otkrili kako da se suprotstave ovom procesu. Primetili su da TMA, koji proizvode crevne bakterije iz prirodnog hranljivog sastojka - holina u ishrani, koji se nalazi u određenoj hrani, može da poboljša kontrolu šećera u krvi.

Kako trimetilamin - TMA blokira štetni imuni odgovor?

Trimetilamin blokira štetni imuni odgvor delujući kao prirodni inhibitor proteina IRAK4, ključne komponente imunog sistema. Normalno, kada je izložen ishrani bogatoj mastima, IRAK4 oglašava alarm i pokreće upalu kako bi signalizirao neravnotežu u ishrani. Sa stalnim preopterećenjem (kao što se vidi kod dijabetesa tipa 2), IRAK4 preterano reaguje, uzrokujući kaskadnu upalu koja pokreće insulinsku rezistenciju.

Kombinovanjem modela ljudskih ćelija, studija na miševima i molekularno-ciljnog skrininga, naučnici su otkrili da se TMA može direktno vezati za IRAK4 i blokirati njegovu aktivnost. Direktni efekat je smanjenje upale izazvane mastima i obnavljanje osetljivosti na insulin. U suštini, reprogramira negativne metaboličke odgovore izazvane lošom ishranom. Još upečatljivije - molekul može da spreči smrtnost izazvanu sepsom kod miševa blokiranjem široko rasprostranjene upale.

Implikacije za lečenje dijabetesa

- Ovo otkriće pokazuje kako ishrana i naši crevni mikrobi mogu da rade zajedno proizvodeći molekule koji se bore protiv upale i poboljšavaju metaboličko zdravlje - ističe profesor Patrice Cani, jedan od vođa studije sa University of Louvain u Belgiji.

Tim naučnika takođe je primetio da genetsko brisanje IRAK4 ili njegovo farmakološki blokiranje reprodukuje korisne efekte bakterijskog metabolita. Ovo otvara nove terapeutske puteve za dijabetes, koristeći cilj, IRAK4, koji je već validiran u farmaceutskoj industriji.

- Ovo menja narativ. Pokazali smo da molekul iz naših crevnih mikroba zapravo može da zaštiti od štetnih efekata loše ishrane kroz novi mehanizam. To je novi način razmišljanja o tome kako mikrobiom utiče na naše zdravlje - naglašava profesor Marc-Emmanuel Dumas sa Imperial College London & CNRS.

Sa više od 500 miliona ljudi širom sveta pogođenih dijabetesom, identifikovanje TMA kao mikrobnog signala koji modulira imunitet moglo bi da otvori put novim tretmanima. Nutritivne strategije ili lekovi formulisani da povećaju proizvodnju TMA mogu da ponude novi pristup borbi protiv insulinske rezistencije i njenih komplikacija.

- Ono što jedemo oblikuje naše mikrobe, a neki od njihovih molekula mogu nas zaštititi od dijabetesa. To je ishrana u akciji - smatra profesor Cani.

(eKlinika.rs)